Αν η Σλοβενία είναι μια χώρα που ξέρει να συνδυάζει αρμονικά τη φύση με την ιστορία, τότε το κάστρο Predjama είναι το πιο εντυπωσιακό παράδειγμά της. Σκαρφαλωμένο στο στόμιο ενός γιγάντιου σπηλαίου, αγκαλιασμένο από κάθετους ασβεστολιθικούς βράχους, μοιάζει περισσότερο με σκηνικό ταινίας παρά με πραγματικό κτίσμα.
Κι όμως, αυτό το φρούριο του 12ου αιώνα –το μεγαλύτερο σπηλαιο-κάστρο στον κόσμο– υπήρξε κάποτε το απόρθητο καταφύγιο ενός άνδρα που έμελλε να γίνει θρύλος: του Erazam.
Ο Erazam, ο δικός τους «Ρομπέν των Δασών», δεν έμοιαζε με κανέναν άλλον ευγενή της εποχής. Λάτρης της περιπέτειας (και, όπως λέει η παράδοση, των… κερασιών), βρέθηκε να πολιορκείται στο ίδιο του το κάστρο μετά από μια φλογερή υπόθεση τιμής στη Βιέννη.
Για έναν ολόκληρο χρόνο, ο κυβερνήτης της Τεργέστης περίμενε μάταια να τον δει να παραδίδεται. Ο Erazam, όμως, χρησιμοποιώντας τα μυστικά τούνελ του σπηλαίου, έβγαινε νύχτα για προμήθειες και -για να περιπαίζει ακόμη περισσότερο τους πολιορκητές- τους πετούσε φρέσκα κεράσια από το παράθυρο. Ένας θρύλος γεννήθηκε, ακόμη κι αν το τέλος του ήταν τραγικό και, όπως ψιθυρίζεται, προδόθηκε από χέρι δικό του.
Σήμερα, το Predjama εξακολουθεί να κόβει την ανάσα. Πέντε επίπεδα που ενώνονται αρμονικά με το φυσικό σπήλαιο, δωμάτια λιτά και υγρά που αποκαλύπτουν μια ζωή μακριά από κάθε έννοια άνεσης, και ο γνώριμος ήχος της καμπάνας να απλώνεται σε όλη την κοιλάδα. Κάποτε αποτελούσε σήμα κινδύνου· σήμερα τη χτυπούν επισκέπτες κάθε ηλικίας για καλή τύχη -μια συνήθεια που γρήγορα μετατρέπεται σε… δοκιμασία υπομονής, αν βρεθείς εκεί αρκετή ώρα.
Από όλα τα σημεία του κάστρου, το Οπλοστάσιο κερδίζει επάξια την καλύτερη θέα. Εκεί όπου άλλοτε οι φρουροί είχαν τον έλεγχο της γύρω κοιλάδας, σήμερα μικροί και μεγάλοι δοκιμάζουν αντίγραφα πανοπλιών και ξιφών, ζωντανεύοντας για λίγο την εποχή των ιπποτών. Πιο ψηλά, η μικρή είσοδος της άνω σπηλιάς αποκαλύπτει τον χώρο όπου οι κάτοικοι κρύβονταν αν το κάστρο έπεφτε σε εχθρικά χέρια -ένας τόπος σκοτεινός, υγρός, αλλά σωτήριος.
Κι όμως, η μεγαλύτερη μαγεία βρίσκεται έξω. Η πράσινη λωρίδα που οδηγεί προς το κάστρο ήταν κάποτε το πεδίο των μεσαιωνικών τουρνουά, εκεί όπου οι ιππότες δοκίμαζαν την τύχη και την τιμή τους. Κάθε Ιούλιο, η παράδοση αναβιώνει σε μια γιορτή γεμάτη πανοπλίες, σημαίες, μουσικές και (πολύ) αφοσιωμένους λάτρεις της μεσαιωνικής εποχής.
Το καρστικό τοπίο που περιβάλλει το Predjama κρύβει δεκάδες διαδρόμους και υπόγειες διαδρομές, ιδανικούς για εξερεύνηση. Το καλοκαίρι, τα μυστικά τούνελ του Erazam ανοίγουν στο κοινό, προσφέροντας μια σπάνια ματιά σε έναν λαβύρινθο που κάποτε έσωσε έναν θρύλο.
