Μόλις το 40% των θανάτων στην Ελλάδα που αποδόθηκαν στον κορονοϊό το 2020 οφειλόταν αμιγώς στην Covid-19, όπως προκύπτει από τα νεότερα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.

Τα νέα δεδομένα ουσιαστικά ενισχύουν το επιχείρημα ότι στην προσπάθεια πλήρους καταγραφής των επιπτώσεων της πανδημίας η Ελλάδα καταχώρισε ως θανάτους Covid πολλές απώλειες οι οποίες θα μπορούσαν εύλογα να αποδοθούν σε άλλα παθολογικά αίτια, με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η θέση της στις παγκόσμιες κατατάξεις.

Σύμφωνα με τα αναλυτικά δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ, η οποία ακολούθησε τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το πρώτο έτος της πανδημίας 5.028 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη χώρα μας έχοντας προβληθεί από τον κορονοϊό.

Ωστόσο, εξ αυτών μόνο 2.061 δεν έπασχαν από κάποιο υποκείμενο νόσημα, άρα ο θάνατός τους μπορεί να αποδοθεί ευθέως στον ιό. Αντίθετα, τα υπόλοιπα τρία πέμπτα των θανόντων παρουσίαζαν σοβαρή συννοσηρότητα.

Περισσότεροι από 1.450 έπασχαν από νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος, ενώ σχεδόν 500 είχαν διαγνωστεί με κάποιας μορφής καρκινοπάθεια. Τα κυκλοφορικά προβλήματα και τα νεοπλάσματα ήταν, άλλωστε, οι δύο κυριότερες παθολογικές αιτίες θανάτου στην Ελλάδα τόσο το 2020 όσο και την πενταετία 2015-2019.

Η απόκλιση ανάμεσα στους θανάτους Covid και στον αριθμό των νοσούντων που είχαν σοβαρά υποκείμενα νοσήματα δείχνει ότι μολονότι ο ιός αναμφίβολα συνέβαλε σε πολλούς θανάτους, δεν ήταν απαραίτητα ο καθοριστικός παράγοντας. Αυτό όμως δεν ήταν δυνατό να αντικατοπτριστεί στα επιδημιολογικά στοιχεία, κι έτσι πολλές από τις απώλειες που οφείλονταν σε πολλούς παράγοντες εν τέλει αποδόθηκαν στην πανδημία.

Οι θάνατοι στην Ελλάδα το 2020 και οι αιτίες

  • Οι θάνατοι κατά το 2020 ανήλθαν σε 131.0251 (66.162 άντρες και 64.863 γυναίκες) παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,9% σε σχέση με τους 124.954 θανάτους (63.079 άντρες και 61.875 γυναίκες) που σημειώθηκαν το 2019.
  • Οι κυριότερες αιτίες θανάτου το 2020 ήταν τα νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος με 45.741 θανάτους.
  • Ακολουθούν οι θάνατοι από νεοπλάσματα που ανήλθαν σε 30.829, ενώ σε 12.576 ανήλθαν οι θάνατοι που οφείλονται σε παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος .
  • Οι θάνατοι από τη νόσο COVID-19 ανήλθαν σε 5.0282 (2.955 άνδρες και 2.073 γυναίκες) κατά το 2020. Οι περισσότεροι θάνατοι καταγράφηκαν στην ηλικιακή ομάδα άνω των 75 ετών (3.226 θάνατοι) και ακολουθούν οι ηλιακές ομάδες 60-74 ετών και 45-59 ετών με 1.362 και 371 θανάτους, αντίστοιχα. Στην ηλικιακή ομάδα έως 15 ετών δεν καταγράφηκαν θάνατοι από τη νόσο. Η νόσος COVID-19 ήταν η μόνη αιτία θανάτου, όπως αναφέρθηκε στα πιστοποιητικά θανάτου, σε ποσοστό 41,0% των θανάτων από COVID-19 (2.061 θάνατοι), ενώ για το 59,0% (2.967 θάνατοι) υπήρχε αναφορά σε υποκείμενο νόσημα (συννοσηρότητα). Τα κυριότερα υποκείμενα νοσήματα των θανόντων από τη νόσο COVID-19 ήταν τα νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος, τα νεοπλάσματα και τα ενδοκρινικά, διατροφικά και μεταβολικά νοσήματα, με ποσοστά 29,0% (1.456 θάνατοι), 9,6% (485 θάνατοι) και 8,9% (447 θάνατοι), αντίστοιχα.
  • Σε σύγκριση με παλαιότερα έτη, το ποσοστό θανάτων από νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος στο σύνολο των θανάτων, από 10,0% που ήταν το 1938 (πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία), ανήλθε σε 25,0% το 1956 (πρώτο μεταπολεμικό έτος για το οποίο υπάρχουν στοιχεία) και σε 34,9% το 2020.
  • Αντίστοιχα, το ποσοστό θανάτων από νεοπλασματικές νόσους από 4,1% το 1938, ανήλθε σε 11,7% το 1956 και σε 23,5% το 2020. Αντίθετα, οι θάνατοι από λοιμώδη και παρασιτικά νοσήματα από 18,4% των θανάτων το 1938 έχουν περιοριστεί σε ποσοστό 3,0% το 2020 (Πίνακας 3, Γράφημα 2). Αξίζει να σημειωθεί πως για τη διαχρονική συγκρισιμότητα των στοιχείων θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι αλλαγές στη χρήση της Διεθνούς Στατιστικής Ταξινόμησης των Νόσων.
  • Ο αριθμός των θανάτων από αυτοκτονίες, όπως αυτές χαρακτηρίστηκαν από τις Ιατροδικαστικές και
    Ανακριτικές αρχές, ανήλθε σε 464 το 2020, έναντι 530 το 2019 (μείωση 12,5%). Σημειώνεται ότι, ενδεχόμενες αποκλίσεις από στοιχεία άλλων φορέων μπορεί να οφείλονται σε διαφορετική μεθοδολογία ή άλλους παράγοντες, όπως ανάγκη χρονοβόρου έρευνας από πλευράς ιατροδικαστικών αρχών για τις συνθήκες θανάτου, θάνατοι συνεπεία όψιμων αποτελεσμάτων απόπειρας αυτοκτονίας κ.ά.
  • Στα παραπάνω στοιχεία θανάτων δεν περιλαμβάνονται οι θάνατοι προσφύγων/μεταναστών οι οποίοι απεβίωσαν ενώ περνούσαν τα σύνορα, πριν καταγραφούν στη Χώρα, ή πνίγηκαν στα Ελληνικά χωρικά ύδατα. Οι καταγεγραμμένοι αυτοί θάνατοι ανήλθαν ανά έτος σε 302 το 2015, 164 το 2016, 27 το 2017, 72 το 2018, 62 το 2019 και 59 το 2020

Στον παρακάτω πίνακα θα δείτε τα αίτια θανάτου για το 2020

Δείτε εδώ όλα τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους θανάτους