Νέα έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει την ύπαρξη ενός διαστημικού «ανέμου» από ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια στη μαγνητόσφαιρα, γύρω από τη Γη. Αν και ο «άνεμος» είχε προταθεί θεωρητικά πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, για πρώτη φορά δίνονται πειστικές αποδείξεις για την ύπαρξή του.

Μάλιστα, πίσω από την έρευνα βρίσκεται ο έλληνας επιστήμονας της διασποράς Γιάννης Δάνδουρας ο οποίος ανίχνευσε τον «πλασμασφαιρικό άνεμο», όπως ονομάζεται, αναλύοντας δεδομένα προερχόμενα από τους δορυφόρους της αποστολής «Cluster» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.

Ο «άνεμος» παίρνει τη συγκεκριμένη ονομασία καθώς αφαιρεί συνεχώς υλικό από τη σφαίρα πλάσματος, μια περιοχή σχήματος ντόνατ που βρίσκεται πάνω από την ατμόσφαιρα του πλανήτη μας.

Η σφαίρα πλάσματος είναι μια περιοχή με ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια, που καταλαμβάνει το εσωτερικό τμήμα της γήινης μαγνητόσφαιρας, η οποία δημιουργείται από το μαγνητικό πεδίο της Γης. Αποτελείται από πυκνό χαμηλής ενέργειας πλάσμα, βρίσκεται ακριβώς πάνω από την ιονόσφαιρα σε ύψος περίπου 90 χλμ και ανακαλύφθηκε το 1963 από το Ντον Κάρπεντερ.

«Μετά από μακρόχρονη ανάλυση των δεδομένων, βρήκαμε ένα αργό αλλά σταθερό άνεμο, που απελευθερώνει περίπου ένα κιλό πλάσματος κάθε δευτερόλεπτο προς την εξωτερική μαγνητόσφαιρα, δηλαδή σχεδόν 90 τόνους κάθε μέρα. Ήταν σίγουρα μια από τις πιο όμορφες εκπλήξεις που είχα ποτέ», δήλωσε ο Δάνδουρας.

Ο έλληνας επιστήμονας κατάφερε να αναλύσει τα δεδομένα της αποστολής «Cluster», χάρη σε μια εξελιγμένη τεχνική φιλτραρίσματος που ανέπτυξε. Με τον τρόπο αυτό κατάφερε να εξαφανίσει τις διάφορες πηγές «θορύβου» και έτσι κατάφερε να μελετήσει τις κινήσεις του πλάσματος (δηλαδή τον «άνεμο»), είτε με κατεύθυνση προς τη Γη, είτε προς το διάστημα.

Ο εν λόγω «άνεμος» από την εσωτερική μαγνητόσφαιρα (τη σφαίρα πλάσματος) συνεισφέρει στη διαρκή απώλεια υλικού από το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας της Γης και, ταυτόχρονα, αποτελεί πηγή τροφοδοσίας με πλάσμα της εξωτερικής μαγνητόσφαιρας που βρίσκεται πάνω από την εσωτερική.

Σύμφωνα με το Δάνδουρα, η σφαίρα πλάσματος, που αποτελεί το σημαντικότερο απόθεμα πλάσματος στη μαγνητόσφαιρα, παίζει ζωτικό ρόλο στη δυναμική των ζωνών ακτινοβολίας γύρω από τον πλανήτη μας, επηρεάζοντας τα ηλεκτρονικά συστήματα των δορυφόρων και προκαλώντας καθυστερήσεις στη μετάδοση των σημάτων GPS.

Παρόμοιοι άνεμοι πλάσματος εκτιμάται ότι υπάρχουν γύρω και από άλλους πλανήτες, επιδρώντας στην ποσότητα υλικών που διαφεύγουν από την ατμόσφαιρά τους στο διάστημα.