Στη Γερμανία οι τίτλοι ευγένειας έχουν καταργηθεί από το 1919. Αλλά υπάρχουν ως συνθετικό ονομάτων. Πάντως οι γάμοι με «ευγενείς» ή μεταξύ «ευγενών» είναι της μόδας και προσελκύουν τα φώτα της δημοσιότητας.

Τίτλοι και ονόματα άκρως εύηχα: Πρίγκιπας Ουίλιαμ, πριγκίπισσα Βικτώρια ή πρίγκιπας Ερνέστος Αύγουστος. Σε αυτήν την πρόταση υπάρχει ήδη ένα λάθος. Ενώ ο Ουίλιαμ και η Βικτόρια στη Βρετανία και τη Σουηδία είναι πραγματικοί πρίγκιπες, στη Γερμανία ο Ερνέστος Αύγουστος δεν είναι σε καμιά περίπτωση. Δεν είναι καν ευγενής υπό τη στενή έννοια του όρου.

Πρίγκιπες και μη

Πριν από ακριβώς 100 χρόνια, με το Σύνταγμα της Βαϊμάρης, καταργήθηκαν οι τίτλοι ευγενείας και τα αντίστοιχα προνόμια. Από νομικής άποψης, έκτοτε οι Γερμανοί δεν μπορούν να επικαλεστούν τίτλους αριστοκρατίας, δηλαδή δεν μπορούν να αυτοαποκαλούνται ούτε πρίγκιπες, ούτε μαρκήσιοι ή βαρόνοι.

Οι φέροντες κάποτε τίτλους ευγένειας και οι απόγονοί τους είναι απλοί πολίτες, όπως όλοι οι άλλοι. Μόνο ένα προνόμιο ωστόσο διατηρήθηκε: μπορούν μετά το μικρό τους όνομα να προσθέτουν τον τίτλο αριστοκρατίας, ως τμήμα του ονόματός τους και αυτό.

Η διαφορά είναι εμφανής: ένας εν ενεργεία ευγενής φέρει τον τίτλο του πριν από το όνομά του, όπως ο πρίγκιπας Χάρι. Ο Ερνέστος Αύγουστος όμως, για παράδειγμα, έχει τον τίτλο του πρίγκιπα του Ανοβέρου στη συνέχεια του ονόματός του. Ο πρίγκιπας Κάρολος είναι πραγματικός πρίγκιπας, ο Ερνέστος όμως δεν είναι, φέρει μόνο τον τίτλο.

Παρά την κατάργηση των τίτλων ευγενείας και προνομίων οι γάμοι εκπροσώπων αυτών των οικογενειών γίνονται πρωτοσέλιδα και προσελκύουν το ενδιαφέρον. Την εποχή που υπουργός Άμυνας ήταν ο πριγκιπικής καταγωγής Καρλ Τέοντορ τσου Γκούτενμπεργκ οι δημοσιογράφοι αναλογίζονταν, εάν ένας τέτοιος πολιτικός διαθέτει ιδιαίτερες ικανότητες. Μέχρις ότου ξέσπασε το σκάνδαλο λογοκλοπής του διδακτορικού του.

Η Ένωση των Συλλόγων Γερμανών με τίτλους ευγενείας προσανατολίζεται στην ιστορική διάσταση των τίτλων. «Το Σύνταγμα της Βαϊμάρης δεν κατάργησε τους τίτλους, αλλά τα προνόμιά τους ενώπιον του δημοσίου» υπογραμμίζει από την πλευρά του ο Χένινγκ φον Κοπ Κολόμπ, πρόεδρος της επιτροπής του συλλόγου, αρμόδιας για διαμάχες σε σχέση με το όνομα.

Τίτλοι ευγένειας μέσω γάμων

Απόγονοι πριγκιπικών και αριστοκρατικών οίκων έχουν χάσει προνόμια και περιουσία. Ενδεικτικές γι’ αυτό είναι οι διαπραγματεύσεις που γίνονται με τον τρισέγγονο του τελευταίου γερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλμου από τον πρώην πρωσικό οίκο των Χοεντσόλερν με το Δημόσιο για την επιστροφή πινάκων, ιστορικών τεκμηρίων και πολύτιμων ντοκουμέντων.

Ο Κοπ Κολόμπ περιγράφει την πραγματικότητα ως εξής: «Σήμερα ο τίτλος ενός ευγενούς μπορεί να σημαίνει περισσότερες υποχρεώσεις από ότι προνόμια». Δεν το βλέπουν όλοι έτσι. Οι νεολαίοι του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) επιδιώκουν τη διαγραφή στοιχείων του ονόματος που υποδηλοί ευγενική καταγωγή, αν και δεν τα έχουν καταφέρει μέχρι τώρα. Υπάρχουν όμως κι άλλοι που επιζητούν ένα τέτοιο τίτλο μέσω γάμου.

Σε περίπτωση που μια γυναίκα με αριστοκρατική καταγωγή παντρευτεί έναν απλό αστό, το ζευγάρι αποφασίζει τις περισσότερες φορές να φέρει τον τίτλο ευγένειας ως επίθετο.

«Έγινε εφικτό από τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου στη Γερμανία της δεκαετία του 1970, που επιτρέπει στον άνδρα να παίρνει το επώνυμο της συζύγου του» λέει ο Κοπ Κολόμπ. «Αλλά ιστορικά η μεταφορά του τίτλου ευγένειας μόνο από τον άνδρα ευγενή γίνεται. Που σημαίνει ότι η σύζυγος και τα παιδιά δεν ανήκουν στον πραγματικό κύκλο ευγενών, ακόμη κι αν φέρουν τίτλο. «Οι τίτλοι πολλαπλασιάζονται, δυστυχώς».