Οι αντοχές της κυβέρνησης
Καλημέρα σε όλους. Μου είπαν πως η ιστορία με τον εμπρηστικό μηχανισμό στο σπίτι του δημοσιογράφου και εκδότη του Βήματος, Γιάννη Πρετεντέρη, κρίνεται ως πολύ σοβαρή και ως τέτοια αξιολογείται από τις Αστυνομικές Αρχές. Το Μέγαρο Μαξίμου είναι σε ανοικτή γραμμή με την ΕΛ.ΑΣ. και τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, καθώς τέτοιες ενέργειες λειτουργούν και διαβρωτικά. Και ειδικά μια τέτοια περίοδο που υπάρχει σε έξαρση το μεταναστευτικό που δοκιμάζει τις αντοχές της κυβέρνησης.
Η κριτική του Βενιζέλου και το «παρών» του ΠΑΣΟΚ
Σας έχω πει σε ανύποπτο χρόνο ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν ξεχνά και ότι κάποια στιγμή θα πάρει το «όπλο» του. Θα μου πείτε τώρα ότι λίγο ως πολύ οι περισσότεροι το γνώριζαν πού θα καταλήξει η υποτιθέμενη υποψηφιότητά του για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Στο Κοινοβούλιο, λοιπόν, έχει έρθει νομοθετική ρύθμιση ύστερα από πρωτοβουλία του υπουργού Μετανάστευσης, Θάνου Πλεύρη, για τρίμηνη αναστολή της εξέτασης αιτήσεων ασύλου και κράτησης των παράνομων μεταναστών, με τον Βενιζέλο να αναφέρει ότι με τις κινήσεις της κυβέρνησης στο μεταναστευτικό τίθεται θέμα για την υπόσταση του κράτους δικαίου στη χώρα. Πήρα λοιπόν κορυφαίο στέλεχος της Χαριλάου Τρικούπη να μου πει τι προτίθεται να κάνει το ΠΑΣΟΚ στη συγκεκριμένη τροπολογία. Θα ψηφίσει «παρών» από ό,τι με ενημέρωσαν, αν και θεωρούν ότι είναι αντισυνταγματική η τροπολογία και ο λόγος είναι ότι το 2020 το ΠΑΣΟΚ, επί Φώφης Γεννηματά, είχε ψηφίσει υπέρ της πράξης νομοθετικού περιεχομένου που στερεί το δικαίωμα υποβολής αίτησης χορήγησης ασύλου σε όσους εισήλθαν στη χώρα χωρίς νομιμοποιητικό έγγραφο. Βέβαια οι κακές γλώσσες λένε ότι θα ψηφίσει παρών, γιατί κλείνει το μάτι στους ψηφοφόρους της Κρήτης. Όπως και να ‘χει, εδώ έχουμε από τη μία πλευρά τη Νέα Δημοκρατία, τον Βαγγέλη Βενιζέλο από την άλλη και το ΠΑΣΟΚ στη μέση.
Η τροπολογία του ΠΑΣΟΚ για τις απευθείας αναθέσεις
Το ΠΑΣΟΚ προχθές κατέθεσε τροπολογία με την οποία προτείνει συγκεκριμένες τομές, ώστε να μπει φρένο στα οικονομικά σκάνδαλα. Στοχεύουν τα ανώτατα όρια των απευθείας αναθέσεων, για παράδειγμα, ώστε να μειωθούν από τις 30.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ στις 20.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ – ενώ ο «κόφτης» που υπάρχει τόσο στον 4412/2016 αρ. 118 παρ. 5 όσο και στον 4782.2021 αρ. 50 παρ. 5, με τον οποίο ορίζεται ότι οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να ξοδεύουν μέχρι το 10% επί των πιστώσεων τους σε συγκεκριμένα είδη απευθείας αναθέσεων, ζητούνε να επεκταθεί σε όλα τα είδη των απευθείας αναθέσεων. Αλλιώς, όπως λέει η Χαριλάου Τρικούπη, αν αρνηθεί η κυβέρνηση, θα πρόκειται για «πάρτι» απευθείας αναθέσεων. Γνωρίζω πολύ καλά ότι το ΠΑΣΟΚ για τη συγκεκριμένη τροπολογία έχει δώσει βαρύτητα, γιατί πήγε ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης να τη στηρίξει στη Βουλή, κάτι για το οποίο δεν γίνεται κάθε μέρα από πολιτικό αρχηγό. Δεύτερον, την έστειλε ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Δημήτρης Μπιάνκης, στους βουλευτές για να την έχουν στην επιχειρηματολογία τους και να τη στηρίζουν στις δημόσιες εμφανίσεις τους, επίσης έχει παίξει δυνατά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του ΠΑΣΟΚ και, όπως μαθαίνω, θα συνεχίσει η Χαριλάου Τρικούπη να δίνει έμφαση σε αυτή και, τέλος, την υπέγραψε επίσης όλη η Κοινοβουλευτική Ομάδα και ο αρχηγός του κόμματος, που δίνει άλλη βαρύτητα σε μία τροπολογία. Να σημειωθεί ότι «υπεύθυνος» για τη συγκεκριμένη τροπολογία είναι ο εισηγητής του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης, ο βουλευτής Δωδεκανήσου, Γιώργος Νικητιάδης, ο οποίος την πρότεινε στον Νίκο Ανδρουλάκη.
Βοήθεια από την Ευρώπη
Πάντως ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έθεσε το θέμα του μεταναστευτικού στη συνάντηση που είχε χθες με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και δίπλα του είχε και τους ομολόγους του, την Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι και τον Μαλτέζο, Ρόμπερτ Αμπέλα. Η συνάντηση έγινε στο περιθώριο της συνδιάσκεψης στη Ρώμη για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Εκεί οι τρεις ηγέτες και η επικεφαλής της Κομισιόν συζήτησαν, σύμφωνα με ανώτερο κυβερνητικό στέλεχος, τις τελευταίες εξελίξεις στο μεταναστευτικό και συμφωνήθηκε η ανάγκη επαναπροσέγγισης με τη Λιβύη. Ουσιαστικά η ΕΕ ξαναστέλνει αποστολή υπουργών στη Λιβύη, ευελπιστώντας σε καλύτερα αποτελέσματα.
Βήματα πίσω από Χαφτάρ
Το θετικό είναι ότι ο στρατηγός Χαφτάρ που παίζει και τον κυρίαρχο ρόλο στη Λιβύη, στην μετά Καντάφι εποχή, θέλει να υπάρξει αποκατάσταση των σχέσεων με την ΕΕ και ειδικά με την Ελλάδα και κάνει βήματα πίσω. Ουσιαστικά μαθαίνω ότι η αποστολή της ΕΕ θα είναι καλοδεχούμενη, ενώ έχει σημασία ότι προχθές ο Μπελκάσεμ Χαφτάρ -γιος του στρατηγού και επικεφαλής του Οργανισμού Ανασυγκρότησης και Ανοικοδόμησης της Λιβύης- υποδέχτηκε στο σπίτι του στη Βεγγάζη τον Έλληνα Γενικό Πρόξενο, Αλέξανδρο Καλογνωμή, για να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης. Έχει ενδιαφέρον μάλιστα, ότι ο Μ. Χαφτάρ -προφανώς σε συνεννόηση με τον πατέρα του όπως μου είπε διπλωματική πηγή- εξέφρασε την πεποίθηση ότι το πρόσφατο διπλωματικό επεισόδιο ήταν απλώς ένα θέμα πρωτοκόλλου, το οποίο δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο στις ελληνολιβυκές σχέσεις.
Η συνεργασία με τη Λιβύη και στο επιχειρείν
Και επειδή αναφέρομαι στη Λιβύη, να επισημάνω ότι υπάρχει απόφαση του Χαφτάρ να ενισχυθεί η εκπαιδευτική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών και μάλιστα θέλουν να υποστηρίξουν τη συμμετοχή Λίβυων φοιτητών σε αγγλόφωνα μεταπτυχιακά προγράμματα ελληνικών πανεπιστημίων. Συνεργασία μου είπαν ότι θέλει η Λιβύη να υπάρξει και σε ζητήματα διαχείρισης φυσικών καταστροφών και κρίσεων, αλλά το μείζον είναι η επιθυμία του Μ. Χαφτάρ να εμπλακούν ελληνικές εταιρείες και τεχνικοί σε αναπτυξιακά έργα υποδομής στην Ανατολική Λιβύη, καθώς και στους τομείς της υγείας και της αγροτικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό θα υπάρξει επιχειρηματική αποστολή στη Βεγγάζη, υπό την αιγίδα του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, μετά τον Αύγουστο.
Σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό
Το κρίσιμο όμως για την κυβέρνηση είναι να συνδράμει η Λιβύη στο μεταναστευτικό. Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, μιλά για «επιχείρηση μαζικής εισβολής στην Ευρώπη» μέσω της Λιβύης και της Β. Αφρικής. Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη για σκληρή γραμμή και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η τροπολογία για τρίμηνο «πάγωμα» στις αιτήσεις ασύλου από άτομα που εισέρχονται στη χώρα παράνομα με οποιοδήποτε πλωτό μέσο που προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική. Για να καταλάβετε το μέγεθος του προβλήματος, μόνο τις τελευταίες ημέρες επιχειρούσαν να φτάσουν στη χώρα μας βάρκες με πάνω από 1.000 άτομα, ενώ στις ακτές της Λιβύης περιμένουν τρία εκατομμύρια μετανάστες για να περάσουν στην Ευρώπη. Δεν ήταν τυχαία η αναφορά του Θ. Πλεύρη ότι, αν περάσουν στην Ευρώπη, «τότε θα συζητάμε για αντικατάσταση πληθυσμού και όχι προστασία ευάλωτων». Και εάν γίνει αυτό, όπως μου έλεγαν κεντρικοί υπουργοί, θα θεριέψει η Ακροδεξιά παντού.
Στρώνουν χαλί στον Σαμαρά
Και επειδή μιλάμε για μεταναστευτικό, στη σκληρή γραμμή είναι και ο Αντώνης Σαμαράς που είδε χθες την «Ομάδα Πολιτών» ή ομάδα των «91» να του στρώνει χαλί επί της ουσίας για το νέο κόμμα, όσο και να το διαψεύδουν. Πήγα στην ΕΣΗΕΑ χθες όπου στην αίθουσα εκδηλώσεων του πρώτου ορόφου, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία παρουσίασε πολιτικό κείμενο στο οποίο σχολιάζει την εσωτερική κατάσταση και την εξωτερική πολιτική της χώρας, δίνοντας τη δική της εκτίμηση για την επόμενη ημέρα. Από την παρουσίαση του κειμένου-μανιφέστου δεν προκύπτει πως η κίνηση των «91» είναι ένας νέος πολιτικός φορέας ή κόμμα, αλλά μία ομάδα προβληματισμού δεξιότερα της ΝΔ. Στο κείμενό τους οι «91» τονίζουν πως η χώρα χρειάζεται επειγόντως επανεκκίνηση με όραμα και σχέδιο, ενώ ασκούν κριτική στην πολιτική της ελληνοτουρκικής φιλίας αλλά και στη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Οι πρωτεργάτες
Τι έμαθα επ’ αυτού; Πρωτεργάτης της πρωτοβουλίας των «91 προσωπικοτήτων» είναι ο διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης, διδάκτωρ Ιστορίας ΕΚΠΑ, διευθυντής Λυκείου, Μελέτης Μελετόπουλος, και συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο εκδότης Ηλίας Λιβάνης, ο Γιώργος Αϋφαντής, πρέσβης ε.τ., ο Κώστας Γρίβας, καθηγητής γεωπολιτικής, ο Σάββας Καλεντερίδης, αξιωματικός ε.α., ο Λάκης Κομνηνός, ηθοποιός, η Τζώρτζια Κοντράρου, δημοσιογράφος, ο Περικλής Νεάρχου, πρέσβης ε.τ., ο Γιώργος Φίλης, διδάκτωρ γεωπολιτικής, η δικηγόρος Αριάδνη Νούκα, ο Γιάννης Μάζης, ομ. καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας & Γεωπολιτικής Θεωρίας ΕΚΠΑ, ο Γιάννης Μπαλτζώης, αντιστράτηγος ε.α., πρόεδρος ΕΛΙΣΜΕ, ο πρώην βουλευτής, αντιπτέραρχος ε.α. Γιώργος Νταβρής, ο Λάμπρος Τζούμης, κ.ά. Όπως θα καταλάβει κανείς διαβάζοντας τα συγκεκριμένα ονόματα, είναι πρόσωπα που εμφανίζονται στα ΜΜΕ και άρα είναι γνωστά στο ευρύ κοινό και με πολλούς από αυτούς έχει επικοινωνία ο Αντώνης Σαμαράς.
Η επιτυχία του Μπελέρη
Μια θετική είδηση από το Στρασβούργο και την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου όπως μαθαίνουμε ο σκιώδης εισηγητής του ΕΛΚ Φρέντης Μπελέρης κατάφερε να υπερψηφιστεί το ψήφισμα για τη διατήρηση της μνήμης των θυμάτων του Κομμουνισμού στη Σλοβενία. «Η αξιοπρεπής ταφή και ο σεβασμός στη μνήμη κάθε θύματος αποτελούν πανανθρώπινο δικαίωμα και αδιαπραγμάτευτες αρχές κάθε δημοκρατικής και ευνομούμενης κοινωνίας», έγραψε ο κ. Μπελέρης στο X, ο οποίος έχει βάλει στόχο το ίδιο να γίνει και για τους 10.000 περίπου αγνοούμενους στην Αλβανία. Η είδηση μάλιστα ήχησε θετικά και σε υψηλότερα κλιμάκια του ΕΛΚ, καθώς ο Έλληνας ευρωβουλευτής έλαβε πολλά συγχαρητήρια.
Τα περί αποχώρησης της Vodafone και ο νέος CEO
Με φόντο τις φήμες και τα σενάρια περί αποχώρησης του ομίλου Vodafone από την Ελλάδα, ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Hellas, Αχιλλέας Κανάρης, κλήθηκε να απαντήσει σε ένα από τα πιο «καυτά» ερωτήματα που δέχτηκε μόλις ανέλαβε τη νέα του θέση. Ο ίδιος, μιλώντας χθες σε δημοσιογράφος αναφέρθηκε στο γεγονός ότι από την πρώτη στιγμή τού είχε τεθεί ξεκάθαρα το ζήτημα: «Έρχεστε για να πουλήσετε την Ελλάδα;» ήταν η φράση που του μετέφερε συνομιλητής του. Η απάντηση, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν άμεση και σαφής: «Αν ο στόχος ήταν να πουλήσουμε την Ελλάδα, δεν θα ερχόμουν καν». Το μήνυμα που ο ίδιος θέλησε να εκπέμψει ήταν ξεκάθαρο: ο όμιλος δεν αποχωρεί – τουλάχιστον όχι στο άμεσο μέλλον.
Μεταφορά των μετοχών του Νιτσιάκος σε νέα εταιρεία
Σε μια κίνηση που έχει τραβήξει το ενδιαφέρον της αγοράς, ο Κωνσταντίνος Νιτσιάκος –βασικός μέτοχος της ιστορικής πτηνοτροφικής βιομηχανίας Θ. Νιτσιάκος ΑΒΕΕ– προχώρησε στη δημιουργία μιας νέας εταιρείας συμμετοχών με την επωνυμία Ιστός Τοξότης Μονοπρόσωπη ΙΚΕ. Η σύσταση της εταιρείας συνοδεύτηκε από μια πράξη υψηλής σημασίας: τη μεταβίβαση 14.465.100 ονομαστικών μετοχών της Θ. Νιτσιάκος ΑΒΕΕ, τις οποίες εισέφερε ο ίδιος ο Νιτσιάκος στη νέα εταιρεία. Η αξία της εισφοράς αυτής υπολογίστηκε στα 14,465 εκατ. ευρώ, βάσει ονομαστικής τιμής 1 ευρώ ανά μετοχή. Το μετοχικό κεφάλαιο της Ιστός Τοξότης διαμορφώθηκε συνολικά σε 14,47 εκατ. ευρώ, καθώς –πέρα από την εισφορά των μετοχών– καταβλήθηκε και ποσό 4.900 ευρώ σε μετρητά, που αντιστοιχούν σε ισάριθμα εταιρικά μερίδια. Η νέα εταιρεία φέρει τη μορφή Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ) και έχει ως αντικείμενο δραστηριότητας τη διαχείριση συμμετοχών (holding), ωστόσο η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού για αναδιοργάνωση και συγκέντρωση εταιρικής ιδιοκτησίας. Δεν αποκλείεται να συνδέεται με μελλοντικές στρατηγικές κινήσεις, είτε στο επενδυτικό πεδίο είτε στο πλαίσιο σχεδιασμού διαδοχής ή οικογενειακής συνέχειας.
Το μήνυμα εξωστρέφειας της Unilever
Με ενδιαφέρον αντιμετωπίζω την κίνηση εξωστρέφειας που έκανε η πολυεθνική Unilever, να βγάλει ανακοίνωση για την ανάληψη καθηκόντων στον βραχίονα της Unilever Food Solutions από τον Γιώργο Μαγγίνα, ο οποίος είναι ο νέος διευθύνων σύμβουλος. Να σας πω ότι ακόμα και σε περιόδους κρίσεων, όπως για παράδειγμα η κατάργηση του τομέα παγωτού παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, κάτι που σημαίνει την απομάκρυνση ανθρώπων από το προσωπικό, η εταιρεία απέφευγε συστηματικά να τοποθετηθεί. Ο Μαγγίνας που προέρχεται από την Jacobs Douwe Egberts, τη γνωστή εταιρεία καφέ, είναι ένα πρόσωπο που έχει «περπατήσει» την αγορά πολλά χρόνια και γνωρίζει αρκετά καλά τους κανόνες της και τις δυσκολίες της. Μένει βέβαια να φανεί εάν αυτή η κίνηση εξωστρέφειας θα έχει και συνέχεια για μία εταιρεία, η οποία με κάποιον τρόπο απέφευγε μετά βδελυγμίας τη δημοσιότητα τα προηγούμενα χρόνια, είτε αυτή ήταν θετική, είτε αρνητική.
Το νέο deal της Carpo στα Εμιράτα και ο διεθνής σύμβουλος
Το επόμενό της βήμα έκανε η ελληνικών συμφερόντων Carpo. Και σε αυτό το βήμα ανέθεσε τις διαδικασίες στην παγκόσμια δικηγορική εταιρεία Dentons, η οποία παρείχε νομικές υπηρεσίες στον premium λιανέμπορο τροφίμων και ξηρών καρπών συμφερόντων της οικογένειας Κοντόπουλου, για τη σύναψη συμφωνίας δικαιόχρησης (franchise) με την Americana Restaurants, παραχωρώντας στην Americana τα αποκλειστικά δικαιώματα λειτουργίας καταστημάτων Carpo στο Κουβέιτ και το Κατάρ, με περαιτέρω σχέδια επέκτασης στο Μπαχρέιν και τη Σαουδική Αραβία. Με έδρα την Αθήνα, η Carpo έχει γίνει γνωστή για τα προϊόντα της όπως ξηροί καρποί, αποξηραμένα φρούτα, σοκολάτες και καφές. Διαθέτει καταστήματα στην Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο και πιο πρόσφατα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Μετά την έναρξη λειτουργίας του καταστήματος στο Dubai Mall το 2022 και την προγραμματισμένη λειτουργία νέου καταστήματος στο MarinaMall του Αμπού Ντάμπι, η νέα αυτή συμφωνία franchise αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την παρουσία της εταιρείας στη Μέση Ανατολή. Να σας πω ότι ο όμιλος Americana δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη εστιατορίων ταχείας εξυπηρέτησης και casual dining στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (MENA) καθώς και στο Καζακστάν.
Aktor-Ελλάκτωρ, ένα προδιαγεγραμμένο deal
Σαν να είχαν όλα προετοιμαστεί μήνες πριν, η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της Ελλάκτωρ στις 10 Ιουλίου ήρθε απλώς να επικυρώσει κάτι που στο εσωτερικό του ομίλου είχε ήδη «κλειδώσει». Την πλήρη μεταβίβαση της Άκτωρ Παραχωρήσεις στην Aktor, κίνηση που ολοκληρώνει έναν εσωτερικό ανασχεδιασμό των λειτουργιών της Ελλάκτωρ με ξεκάθαρο στρατηγικό αποτύπωμα. Το deal –που προβλέπει τίμημα περί τα 180 εκατ. ευρώ, πληρωτέο εξ ολοκλήρου σε μετρητά– αποτέλεσε μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου αναδιάρθρωσης και ενίσχυσης της καθαρής θέσης της Ελλάκτωρ, μετά τις αλλαγές στον μετοχικό χάρτη του ομίλου και τη σταδιακή προσπάθεια απομόνωσης των δραστηριοτήτων ανά τομέα. Από την άλλη, ανοίγει πλέον το εκτόπισμα της Aktor και σε νέες δραστηριότητες, οι οποίες έρχονται να πλαισιώσουν τον κύριο πυλώνα της, που είναι αυτός των κατασκευών.
Αιγύπτιος δισεκατομμυριούχος με σπίτι στην Ελλάδα
Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας αλλά όχι και από τα βλέμματα της αγοράς real estate. Όπως μου λένε άνθρωποι που γνωρίζουν τα πράγματα, ο πλουσιότερος Αιγύπτιος στον κόσμο, Nassef Sawiris, φέρεται να απέκτησε πρόσφατα κατοικία υψηλής αξίας στα νότια προάστια της Αττικής, με πανοραμική θέα στον Αργοσαρωνικό και σε απόσταση αναπνοής από τον υπό ανάπτυξη Μητροπολιτικό Πόλο του Ελληνικού. Ο Sawiris, με προσωπική περιουσία που ξεπερνά τα 7,6 δισεκατομμύρια δολάρια, είναι γνωστός για το χαμηλό δημόσιο προφίλ του, σε αντίθεση με την έντονη επιχειρηματική του δραστηριότητα: επικεφαλής του ομίλου OCI, από τους μεγαλύτερους παραγωγούς λιπασμάτων στον κόσμο, ηγείται και της κατασκευαστικής εταιρείας, Orascom Construction, ενώ διαθέτει μετοχικά μερίδια σε κολοσσούς όπως η Adidas και η MadisonSquare Garden Sports.