Την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ διατυμπανίζει ότι «οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν έχουν εξαλειφθεί πλήρως και ολοκληρωτικά», αξιωματούχοι και ειδικοί σε θέματα ασφαλείας προειδοποιούν ότι μπορεί να ισχύει το αντίθετο ή να υπάρχουν άλλες κρυφές.
Αυτή η θεωρία ενισχύεται από το γεγονός ότι το Ιράν απομάκρυνε το ουράνιο -μπορεί και εμπλουτισμένες ποσότητες- από τις εγκαταστάσεις που βομβαρδίστηκαν, ειδικά από το Fordow που χτύπησαν και οι ΗΠΑ. Η ιστοσελίδα Just Security της Νομικής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης έγραψε ότι το αληθινό μέγεθος της ζημιάς θα φανεί μετά από μήνες, όταν γίνουν έρευνες από τη ΔΟΑΕ (Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας). Μέχρι τότε, οι οποιεσδήποτε αναφορές δεν θα στηρίζονται σε χειροπιαστά στοιχεία.
Επίσης, η απομάκρυνση του ουρανίου -υλικού που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας- ενισχύει τους ισχυρισμούς για κρυφές πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι οποίοι έχουν διατυπωθεί από Ιρανούς, αλλά και ξένους αξιωματούχους.
Κάτω σειρά από αριστερά προς τα δεξιά: Πυρηνική εγκατάσταση του Natanz και του Ισφαχάν
Όλες οι παραπάνω πυρηνικές εγκαταστάσεις έχουν βομβαρδιστεί
Παραδείγματος χάριν, ο Μοχαμάντ Εσλάμι, επικεφαλής του ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας , υποστήριξε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι το Ιράν διαθέτει έναν χώρο εμπλουτισμού που βρίσκεται σε «ασφαλή και άτρωτη τοποθεσία». «Έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή της και βρίσκεται σε ασφαλή, άτρωτη τοποθεσία. Μόλις, ολοκληρωθεί η εγκατάσταση και η ρύθμιση της φυγόκεντρου, θα αρχίσει ο εμπλουτισμός», δήλωσε στις 12 Ιουνίου.
Ο Ντέιβιντ Ολμπράιτ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Επιστήμης και Διεθνούς Ασφάλειας, είπε στη New York Post ότι μια κρυφή πυρηνική εγκατάσταση θα μπορούσε να είναι μια μυστήρια περιοχή που εντόπισε η ομάδα του το 2022. Τότε, είχε δημοσιεύσει έκθεση με δορυφορικές εικόνες και υποστήριζε ότι το Ιράν κατασκευάζει ένα μυστικό πυρηνικό σταθμό «που δεν θα θέσει σε λειτουργία, παρά αν καταστεί ανάγκη».
Βασιζόμενος σε αναφορές της ΔΟΑΕ για μεταφορά εξοπλισμού πυρηνικών σε απόρρητες τοποθεσίες, η έκθεση υποστήριξε ότι κατασκευάστηκε πυρηνική εγκατάσταση στην επαρχία Marivan που βρίσκεται στα σύνορα με το Ιράκ.
Επίσημα, ο χώρος χρησίμευε ως πεδίο βολής του ιρανικού στρατού, οπότε αναγκαστικά οι οποιεσδήποτε κινήσεις θα γινόντουσαν μυστικά και με ασφάλεια. Επιπλέον, λόγω της γειτνίασης με το Ιράκ που έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, κανείς δεν θα περίμενε εκεί μια πυρηνική εγκατάσταση.
«Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εκρήξεις δεν ήταν τυχαίες δοκιμές… Μελετώντας το μοτίβο, φαίνεται ότι το έδαφος που σκάφτηκε από την εκρηκτική ύλη, θα μπορούσε να εξυπηρετεί τη δημιουργία μιας εγκατάστασης», έγραφε η αναφορά που δημοσιεύτηκε το 2022, υποστηρίζοντας πως οι εργασίες ξεκίνησαν το 2006.
Ο Jeffrey Lewis, καθηγητής στο Middlebury Institute of International Studies, δήλωσε ότι το Ιράν μπορεί εύκολα να έχει πολλές υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις που είναι μερικώς κατασκευασμένες, αλλά έτοιμες να λειτουργήσουν.
«Πάω στοίχημα ότι έσκαψαν πολλές εγκαταστάσεις και δεν έβαλαν τίποτα σε αυτές. Τις κρατούν άδειες για να μεταφέρουν εκεί το ουράνιο και να φτιάξουν γρήγορα ένα πυρηνικό όπλο χωρίς να τραβήξουν την προσοχή», είπε ο καθηγητής.
Η Emily Harding, διευθύντρια του Intelligence and National Security and Technology Project, είπε ότι «το Ιράν συνεχώς διαφημίζει το πυρηνικό του πρόγραμμα και διατυμπανίζει τον εμπλουτισμό ουρανίου για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Αυτό δεν σημαίνει όμως, ότι δεν το κάνει και στην πράξη. Η ηγεσία του Ιράν ψάχνει πάντα τρόπους να κρατάει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, όσο κι αν αυτό εκνευρίζει τη Δύση που θεωρεί πως έχει εύκολα το πάνω χέρι».
