Το πιο ασφαλές μέρος στο Ιράν δεν είναι τα καταφύγια της ιρανικής κυβέρνησης, αλλά το πυρηνικό εργοστάσιο Fordow που εντοπίζεται κοντά στην ιερή πόλη Qom. Μάλιστα, είναι τόσο καλά προφυλαγμένο, ώστε κανένα όπλο του Ισραήλ να μη μπορεί να το καταστρέψει.
Το CNN έγραψε πως η ύπαρξη του έγινε γνωστή το 2009 και η κατασκευή φέρεται να ξεκίνησε το 2004. Περισσότερες λεπτομέρειες αποκαλύφθηκαν το 2018 όταν η Μοσάντ δημοσίευσε ιρανικά έγγραφα που περιήλθαν στην κατοχή της, αλλά επίσημα λίγα πράγματα είναι γνωστά.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα δορυφορικές εικόνες δείχνουν εργασίες ήδη από το 2004, με φωτογραφίες που αποκαλύπτουν δύο λευκές τετράγωνες δομές στα σημεία όπου βρίσκονται σήμερα οι είσοδοι των σηράγγων.
«Το Fordow ουσιαστικά ξεκίνησε στο πλαίσιο αυτού που αποκαλούμε “πρόγραμμα πυρηνικών όπλων-εξπρές” των αρχών της δεκαετίας του 2000» είπε ο Ντέιβιντ Άλμπραϊτ, επικεφαλής του Institute for Science and International Security στην Ουάσιγκτον. «Το σχέδιο ήταν να παραχθεί ουράνιο οπλικής καθαρότητας στη μονάδα αυτή, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη χαμηλά εμπλουτισμένο ουράνιο από το πολιτικό πρόγραμμα».
Ήδη από το 2009, μια μεγάλη εξωτερική υποστηρικτική δομή είχε ολοκληρωθεί, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η διάνοιξη ενός φρέατος αερισμού, απαραίτητου για την κυκλοφορία αέρα στο εσωτερικό. Το φρεάτιο στη συνέχεια καλύφθηκε και καμουφλαρίστηκε, όπως δείχνουν πιο πρόσφατες εικόνες, με εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι η εγκατάσταση είναι σε βάθος 80 με 90 μέτρων.
Η Τεχεράνη είχε ενημερώσει τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, με επιστολή από τον Οκτώβριο του 2009, ότι η επιλογή της υπόγειας τοποθεσίας έγινε εξαιτίας «απειλών στρατιωτικών επιθέσεων κατά του Ιράν», προσθέτοντας ότι το Fordow θα λειτουργούσε ως εφεδρεία του εργοστασίου του Νατάνζ, το οποίο επίσης βρισκόταν υπό απειλή. Το Ιράν είχε δηλώσει ότι το εργοστάσιο μπορεί να φιλοξενήσει έως και 3.000 φυγοκεντρητές.
Οι κίνδυνοι από το Fordow περιορίστηκαν σημαντικά μετά τη Συμφωνία για το Πυρηνικό Πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA), η οποία υποχρέωσε την Τεχεράνη να αφαιρέσει τα δύο τρίτα των φυγοκεντρητών και κάθε πυρηνικό υλικό από την εγκατάσταση, απαγορεύοντας οποιαδήποτε τέτοια δραστηριότητα. Η διαδικασία αυτή άρχισε ωστόσο να ανατρέπεται μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία, το 2018, επί της πρώτης προεδρίας του Τραμπ.
Περαιτέρω λεπτομέρειες για το συγκρότημα δόθηκαν στη δημοσιότητα το 2018 από τον Νετανιάχου, μετά την κατάσχεση άνω των 55.000 εγγράφων από το λεγόμενο «πυρηνικό αρχείο» του Ιράν. Τα έγγραφα αυτά περιλάμβαναν λεπτομερή σχέδια του Fordow και περιγραφές των στόχων του: την παραγωγή ουρανίου οπλικής καθαρότητας για την κατασκευή ενός έως δύο πυρηνικών όπλων ετησίως.
Πρόσφατες αναφορές της IAEA δείχνουν ότι το Ιράν έχει αυξήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο 60% στο Fordow, το οποίο πλέον διαθέτει περίπου 2.700 φυγοκεντρητές. «Η σημαντική αύξηση παραγωγής και αποθεμάτων ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού από το Ιράν, που είναι το μοναδικό μη πυρηνικό κράτος που παράγει τέτοιο υλικό, προκαλεί σοβαρή ανησυχία» ανέφερε η IAEA σε πρόσφατη έκθεση, της 31ης Μαΐου.
Μέχρι στιγμής, κανένα όπλο του Ισραήλ δεν μπορεί να το καταστρέψει και σύμφωνα με αναλυτές μπορούν μόνο τα αμερικανικά όπλα, αλλά υπό προϋποθέσεις. Παραδείγματος χάριν, δεν θα μπορούσε να προκληθεί ζημιά ούτε από τις ισχυρές αμερικανικές βόμβες GBU-57 massive ordnance penetrator, οι μοναδικές που φέρεται να μπορούν να το καταστρέψουν.
