Τρεις μήνες από την έναρξη του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο οποίος συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και χιλιάδες θύματα, ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ περιέγραψε το σχέδιο του Ισραήλ για τη διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας την επόμενη ημέρα.
«Θα υπάρχει μια περιορισμένη παλαιστινιακή κυριαρχία στην περιοχή», ανέφερε, σημειώνοντας πως η Χαμάς σε καμία περίπτωση δεν θα ελέγχει πλέον τη Γάζα και το Ισραήλ θα διατηρήσει τον συνολικό έλεγχο ασφαλείας.
Επί της ουσίας, το ισραηλινό σχέδιο προβλέπει πως η πολιτική διοίκηση του θύλακα θα βρίσκεται στα χέρια των παλαιστινίων, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται ποια θα είναι αυτά τα παλαιστινιακά όργανα, ενώ το Ισραήλ θα διατηρήσει το δικαίωμα να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις εντός του παλαιστινιακού θύλακα και μετά το τέλος του πολέμου.
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, ο πόλεμος θα συνεχιστεί έως ότου εξασφαλιστεί η απελευθέρωση των ομήρων που έχουν απαχθεί, αλλά και η εξολόθρευση της Χαμάς και η εξάλειψη κάθε στρατιωτικής απειλής.
Πολλοί δυτικοί αξιωματούχοι και αναλυτές εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο οι στόχοι του Ισραήλ μπορούν να επιτευχθούν, ιδιαίτερα η αόριστη αναφορά περί εξάλειψης της Χαμάς και κάθε απειλής. Ωστόσο η ισραηλινή ηγεσία – τουλάχιστον προς ώρας – δηλώνει αμετακίνητη και διαμηνύει πως οι στρατιωτικές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν μέχρι τέλους. Η διάρκεια τους παραμένει ανοιχτή και ο ίδιος ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει αναφερθεί σε «αρκετούς ακόμη μήνες».
Ο Γιοάβ Γκάλαντ υπογράμμισε ακόμη ότι το Ισραήλ θα συνεχίσει να έχει την επίβλεψη των συνόρων της Γάζας, κάτι που σημαίνει πως ο αποκλεισμός του παλαιστινιακού θύλακα από ξηρά, αέρα και θάλασσα θα συνεχιστεί, όπως και ο έλεγχος για οτιδήποτε μπαίνει και βγαίνει από τη Λωρίδα.
Όταν ζητήθηκε από τον Γκάλαντ να διευκρινίσει ποιοι θα μπορούσε να είναι οι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι που θα αναλάβουν την «πολιτική διοίκηση» της Λωρίδας της Γάζας, ο ισραηλινός υπουργός αρκέστηκε να απαντήσει πως «οι κάτοικοι της Γάζας είναι Παλαιστίνιοι, επομένως παλαιστινιακά όργανα θα είναι υπεύθυνα, με την προϋπόθεση πως δεν θα υπάρχουν εχθρικές ενέργειες ή απειλές κατά του ισραηλινού κράτους».
Μίλησε επίσης για τα σχέδια ανοικοδόμησης της Γάζας μετά τον πόλεμο, υποστηρίζοντας πως ένας συνασπισμός διεθνών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων αραβικών και ευρωπαϊκών κρατών και άλλων δυτικών συμμάχων, θα μπορούσε να είναι υπεύθυνος. Η γειτονική Αίγυπτος θα μπορούσε επίσης να έχει έναν ρόλο – επίσης απροσδιόριστο – στο ισραηλινό σχέδιο.
Όπως υπογραμμίζεται σε δημοσίευμα του BBC, το σχέδιο δεν συζητήθηκε λεπτομερώς στην τελευταία συνεδρίαση του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου απέφυγε να το σχολιάσει δημόσια.
Εξάλλου ο ισραηλινός πρωθυπουργός βρίσκεται σε ρήξη με τον υπουργό Άμυνας και την στρατιωτική ηγεσία, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για την καθυστέρηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας αλλά και τις ευθύνες για την αδυναμία αποτροπής της πρωτοφανούς επίθεσης της Χαμάς, την 7η Οκτωβρίου, τη φονικότερη εισβολή στο εβραϊκό κράτος μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, εδώ και μισό αιώνα.
Είναι ενδεικτικό πως η συνεδρίαση του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου ολοκληρώθηκε εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων και επικρίσεων, καθώς ορισμένοι υπουργοί διαφώνησαν με τα ονόματα που προτάθηκαν για έρευνα σχετικά με τα γεγονότα της επίθεσης από τη Χαμάς.
Η «επόμενη ημέρα» στη Γάζα έχει επίσης οδηγήσει σε βαθιές διαφωνίες στο Ισραήλ. Ακροδεξιά μέλη της κυβέρνησης υποστηρίζουν πως οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να εγκαταλείψουν τη Γάζα και να δημιουργηθούν εβραϊκοί εποικισμοί. Πρόκειται για προτάσεις που έχουν απορριφθεί ως «εξτρεμιστικές» και «ανεφάρμοστες», όχι μόνο από τους Παλαιστίνιους και άλλες αραβικές χώρες της περιοχής, αλλά και από τους στενότερους συμμάχους του Ισραήλ.
Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, επιμένουν να προβάλλουν τη «λύση των δύο κρατών» ως τον μοναδικό δρόμο για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Το «αξίωμα» του σχεδίου τους είναι πως η Παλαιστινιακή Αρχή θα αναλάβει τον έλεγχο όλων των παλαιστινιακών εδαφών. Σημειώνεται πως ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, πρόκειται να πραγματοποιήσει μια ακόμη περιοδεία στην περιοχή, στο πλαίσιο της οποίας θα έχει συνομιλίες με Ισραηλινούς αλλά και με αξιωματούχους της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη.
Η «λύση των δύο κρατών» βρίσκεται «εκτός κάδρου» από την ισραηλινή ηγεσία και προσωπικά τον Νετανιάχου, ο οποίος για αυτό τον λόγο απορρίπτει και το ενδεχόμενο η μεταπολεμική διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας να παραδοθεί στην Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία ελέγχεται από τη Φατάχ. Η διακυβέρνηση της Γάζας και της Δυτικής Όχθης από το ίδιο όργανο θα ενίσχυε το σενάριο της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους και αυτό ακριβώς θέλει η ισραηλινή κυβέρνηση να αποφευχθεί.
Αν και οι προτάσεις του Γιοάβ Γκάλαντ θεωρούνται πολύ πιο ήπιες από τις ακραίες θέσεις που εκφράζουν πολλοί συνάδελφοί του στο υπουργικό συμβούλιο, απέχουν από τις επιθυμίες των Παλαιστινίων. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στους Financial Times, ο πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, Μοχάμεντ Στάγιεχ, υπογράμμισε πως οποιαδήποτε ενδεχόμενη διευθέτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει «μια πολιτική λύση για όλη την Παλαιστίνη» και όχι μόνο για τη Γάζα. «[Το Ισραήλ] θέλει να χωρίσει πολιτικά τη Γάζα από τη Δυτική Όχθη», σημείωσε.
«Δεν νομίζω ότι το Ισραήλ πρόκειται να εγκαταλείψει τη Γάζα πολύ σύντομα. Νομίζω ότι το Ισραήλ πρόκειται να δημιουργήσει τη δική του πολιτική διοίκηση που θα λειτουργεί υπό τον ισραηλινό στρατό κατοχής. Και επομένως το θέμα της “επόμενης ημέρας” δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο».
