Το ουρικό οξύ είναι μια φυσική ουσία που παράγεται στον οργανισμό μας, όμως σε αυξημένες συγκεντρώσεις μπορεί να αποτελέσει απειλή για την υγεία. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η υπερουριχαιμία (η συσσώρευση ουρικού οξέος στο αίμα) συνδέεται άμεσα με ουρική αρθρίτιδα, πέτρες στα νεφρά αλλά και με σοβαρά μεταβολικά και καρδιαγγειακά προβλήματα.
Η διατροφή φαίνεται να είναι το κλειδί για τη ρύθμιση των επιπέδων ουρικού οξέος, με τα φρούτα να βρίσκονται στο επίκεντρο της επιστημονικής συζήτησης.
Τι είναι το ουρικό οξύ;
Σύμφωνα με το National Library of Medicine πρόκειται για το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών, ουσιών που συναντάμε σε πολλά τρόφιμα και στους ιστούς του σώματος. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το ουρικό οξύ αποβάλλεται μέσω των νεφρών και του εντέρου. Όταν όμως η παραγωγή του ξεπερνά τις δυνατότητες αποβολής, τα επίπεδά του ανεβαίνουν επικίνδυνα, προκαλώντας υπερουριχαιμία.
Ο διπλός ρόλος των φρούτων
Τα φρούτα αποτελούν πολύτιμη τροφή, πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά. Ωστόσο, δεν είναι όλα αθώα για τα άτομα που έχουν υψηλό ουρικό οξύ. Ο λόγος είναι η φρουκτόζη, ένα φυσικό σάκχαρο που μεταβολίζεται στο ήπαρ και μπορεί να αυξήσει την παραγωγή ουρικού οξέος. Επιπλέον, κάποια φρούτα περιέχουν μικρές ποσότητες πουρινών.
Από την άλλη, στα φρούτα βρίσκουμε ουσίες με προστατευτική δράση:
- Βιταμίνη C, που ενισχύει την αποβολή ουρικού οξέος.
- Πολυφαινόλες, με αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.
- Φυτικές ίνες, που βελτιώνουν τη λειτουργία του μεταβολισμού και των νεφρών.
- Μέταλλα όπως το κάλιο και το μαγνήσιο, που στηρίζουν τη φυσική αποτοξίνωση.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο μηχανισμός δράσης των συστατικών των φρούτων περιλαμβάνει τρεις διαδικασίες: αναστολή της παραγωγής ουρικού οξέος, μείωση της επαναπορρόφησής του από τους νεφρούς και αύξηση της απέκκρισής του.
Τα φρούτα που χρειάζονται προσοχή
Παρά τα οφέλη τους, ορισμένα φρούτα μπορεί να επιβαρύνουν τα άτομα με υπερουριχαιμία, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φρουκτόζη. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν:
- Σταφύλια
- Μάνγκο
- Αχλάδια
- Μήλα
- Ανανάς
- Καρπούζι
- Αποξηραμένα φρούτα όπως σταφίδες, δαμάσκηνα και χουρμάδες
Η υπερβολική κατανάλωση αυτών των φρούτων μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ουρικού οξέος, γι’ αυτό συστήνεται μέτρο και ισορροπία.
Τα φρούτα που ωφελούν
Αντίθετα, υπάρχουν φρούτα που φαίνεται να βοηθούν στη μείωση του ουρικού οξέος και στην πρόληψη κρίσεων ουρικής αρθρίτιδας:
- Κεράσια και βύσσινα, χάρη στη φυσική τους αντιφλεγμονώδη δράση.
- Εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, λεμόνια, μανταρίνια), πλούσια σε βιταμίνη C.
- Φράουλες και μύρτιλα, πλούσια σε πολυφαινόλες.
- Ακτινίδια, που συνδυάζουν βιταμίνη C και φυτικές ίνες.
Η σημασία της σωστής διατροφής
Πέρα από τα φρούτα, υπάρχουν τροφές που πρέπει να αποφεύγονται από όσους έχουν υψηλό ουρικό οξύ: κόκκινα κρέατα, εντόσθια, θαλασσινά πλούσια σε πουρίνες, αλκοόλ (ιδίως μπύρα) και αναψυκτικά με φρουκτόζη. Αντίθετα, τροφές όπως τα πράσινα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών προσφέρουν ασφαλείς επιλογές.
Συμπερασματικά
Το ουρικό οξύ αποτελεί μια αόρατη απειλή που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ποιότητα ζωής. Η διατροφή, και ειδικά η κατανάλωση φρούτων, έχει καθοριστική σημασία. Δεν αρκεί να πούμε «φάτε περισσότερα φρούτα», χρειάζεται να γνωρίζουμε ποια μας ωφελούν και ποια μπορούν να μας βλάψουν.
Οι επιστήμονες συμφωνούν: το μέτρο, η ποικιλία και η σωστή ενημέρωση είναι τα τρία κλειδιά για να κρατήσουμε το ουρικό οξύ υπό έλεγχο και την υγεία μας σε ισορροπία.