Η διαφθορά που αφορά τις αγροτικές επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα και τη Σλοβακία, προειδοποίησε την Πέμπτη η επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Γραφείου Δημόσιας Κατηγορίας (EPPO), Λάουρα Κοβέσι. Φέτος, η Αθήνα συγκλονίστηκε από ένα τεράστιο σκάνδαλο απάτης κατά της ΕΕ, καθώς πολλοί Έλληνες έλαβαν αθέμιτα αγροτικές επιδοτήσεις για γη που δεν κατείχαν ή για αγροτικές εργασίες που δεν εκτέλεσαν. Το σκάνδαλο οδήγησε σε παραιτήσεις υπουργών και υφυπουργών, εξαιτίας της φερόμενης εμπλοκής τους, ενώ η Κοβέσι τόνισε ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί μοναδική περίπτωση απάτης σε επίπεδο ΕΕ.
«Δεν θα έλεγα ότι η Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική. Έχουμε παρατηρήσει απάτες με τις επιδοτήσεις σχεδόν σε όλα τα κράτη-μέλη, η διαφορά είναι πόσες υποθέσεις έχουμε», δήλωσε η Κοβέσι σε συνέντευξή της στο Politico. «Στην Ελλάδα διαπιστώσαμε ότι ο τρόπος με τον οποίο διαπράχθηκε η εγκληματική δραστηριότητα ήταν πολύ συστηματικός και καλά οργανωμένος, με εμπλοκή υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Αλλά βλέπουμε τα ίδια και σε άλλα κράτη-μέλη». Οι γενναιόδωρες αγροτικές επιδοτήσεις της ΕΕ αποτελούν δελεαστικό στόχο για σχέδια διαφθοράς, καθώς αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού της Ένωσης.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, η Κοβέσι αποκάλυψε ότι είχε λάβει επιστολή από Έλληνα αγρότη που ισχυριζόταν ότι οι έντιμοι αιτούντες αποκλείστηκαν από τα κονδύλια της ΕΕ, επειδή άλλοι κατέφυγαν σε δωροδοκίες. Παράλληλα, επεσήμανε ότι ένα από μεγάλα πεδία δράσης του EPPO είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), που δημιουργήθηκε μετά την πανδημία για να διανείμει τεράστια ποσά, ώστε να βοηθήσει τις χώρες να ανακάμψουν οικονομικά. Στην παρούσα φάση, εκατοντάδες υποθέσεις που σχετίζονται με το RRF διερευνώνται από το EPPO, ενώ η οργανωμένη εγκληματικότητα έχει μεταφέρει την προσοχή της σε αυτά τα κονδύλια, καθώς προσφέρουν σημαντικά κέρδη.
Η Κοβέσι μίλησε από το τελωνείο του Πειραιά, του μεγαλύτερου λιμανιού της Ελλάδας, μπροστά σε χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια γεμάτα κινέζικα προϊόντα που κατασχέθηκαν από ευρωπαϊκούς εισαγγελείς, οι οποίοι αποκάλυψαν σχέδιο για την αποφυγή καταβολής δασμών σε εισαγωγές από την Κίνα, στη μεγαλύτερη έρευνα αυτού του είδους. Το μήνυμα που ήθελε να στείλει στους εγκληματίες ήταν σαφές: «Οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν αλλάξει, δεν υπάρχουν πια ασφαλή καταφύγια για εσάς. Έχουμε ανακαλύψει μια νέα ήπειρο εγκλήματος. Η οργανωμένη εγκληματικότητα γίνεται πιο ισχυρή εξαπατώντας τον προϋπολογισμό της ΕΕ και των κρατών-μελών».
Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι υποθέσεις, η Κοβέσι ζητά μεγαλύτερη ομάδα τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες χώρες. Αιτήθηκε περισσότερους Ευρωπαίους εξουσιοδοτημένους εισαγγελείς, για να ηγηθούν διεθνών ερευνών σε εγκλήματα που αφορούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς και αποκλειστικούς εθνικούς οικονομικούς ερευνητές από την αστυνομία, τα τελωνεία και τις φορολογικές αρχές για να εργάζονται μόνο σε υποθέσεις του EPPO. «Δεν υπάρχει καθαρή χώρα. Όλοι επηρεάζονται από τη διαφθορά και την οικονομική απάτη», δήλωσε.
Σύμφωνα με το Politico, ορισμένες έρευνες προσκρούουν σε εμπόδια λόγω ενδεχόμενης πολιτικής εμπλοκής. Στην Ελλάδα, η ομάδα της Κοβέσι διερευνά δεκάδες υποθέσεις, μεταξύ των οποίων η φερόμενη κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ σε σχέση με το δυστύχημα στο Τέμπη που στοίχισε τη ζωή σε 57 άτομα. Η ελληνική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αρνήθηκε να παρέμβει κατά δύο πρώην υπουργών μετά το δυστύχημα. Η Κοβέσι τόνισε επανειλημμένα: «Η διαφθορά μπορεί να σκοτώσει. Το Τέμπη είναι ένα από αυτά τα παραδείγματα».
Όπως αναφέρει το Politico, η κυβέρνηση εμπόδισε την έρευνα για υπουργούς που φέρονται να εμπλέκονται στο σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις, το οποίο αφορά επιχειρηματίες, πολιτικά πρόσωπα και υπαλλήλους του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ). Η Κόβεσι δήλωσε: «Ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει γίνει το ακρωνύμιο της διαφθοράς, του νεποτισμού και του ρουσφετιού. Όπως στην υπόθεση των Τεμπών, αυτή η ποινική έρευνα δεν μπόρεσε να αναπτύξει πλήρως το εύρος της λόγω του ελληνικού συντάγματος». Σύμφωνα με το ελληνικό Σύνταγμα, μόνο η Βουλή έχει την εξουσία να ερευνά και να διώκει μέλη ή πρώην μέλη της κυβέρνησης, ένα ζήτημα που έχει εγείρει το EPPO προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις ελληνικές αρχές, οι οποίες διαβεβαίωσαν ότι αυτή η διάταξη θα αλλάξει.
Σχετικά με την έρευνα που διεξάγεται στη Βουλή, η επικεφαλής του EPPO αναφέρθηκε σε προσπάθειες εκφοβισμού των ερευνητών της στην Ελλάδα. «Η δικαιοσύνη δεν μπορεί να γίνει τηλεοπτικό ριάλιτι. Γάτα με κουδούνι δεν πιάνει ποντίκια», δήλωσε. «Το EPPO ήρθε για να μείνει. Παρά τις προσπάθειες εκφοβισμού, είμαστε πολύ περήφανοι για την ομάδα του EPPO στην Αθήνα», συμπλήρωσε.