Η βρετανή μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, βιογράφος και φεμινίστρια ήταν πράγματι μια γόνιμη πένα, το μοντερνιστικό στιλ γραφής της οποίας άλλαζε μάλιστα με κάθε νέο πόνημα.

Η εκτεταμένη επιστολογραφία της φανερώνει ότι η Γουλφ ήταν στο κέντρο της βρετανικής λογοτεχνικής κουλτούρας, αντιπροσωπεύοντας την ιστορική εκείνη στιγμή που η τέχνη ήταν συνυφασμένη με την κοινωνία.

Κι όπως παρατηρούσε ο κορυφαίος ποιητής Τ.Σ. Έλιοτ στη νεκρολογία του για τη Βιρτζίνια Γουλφ, «με τον θάνατό της, ένα ολόκληρο πρότυπο κουλτούρας χάθηκε για πάντα».

Ας δούμε λοιπόν τις σημαντικότερες στιγμές της ιδιαίτερης αυτής περσόνας της αγγλικής λογοτεχνίας, της γυναίκας που ευθύνεται για αφηγήματα όπως «Η Κυρία Ντάλογουεϊ», «Ο Φάρος», «Τα Κύματα», «Τα Χρόνια», «Ορλάντο» και πολλά ακόμα…

Πρώτα χρόνια

Η Βιρτζίνια Γουλφ γεννιέται σε ένα αξιοσημείωτο νοικοκυριό. Ο πατέρας της, σερ Λέσλι Στίβεν, ήταν ιστορικός και συγγραφέας, καθώς και μια από τις πλέον διακεκριμένες φιγούρες της χρυσής εποχής της ορειβασίας. Η μητέρα της, Τζούλια Πρίνσεπ Στίβεν, είχε γεννηθεί στην Ινδία και είχε ποζάρει ως μοντέλο σε πολλούς βρετανούς προραφαηλίτες ζωγράφους, την ίδια στιγμή που ήταν επιφανής νοσοκόμα και συγγραφέας βιβλίων στον τομέα της.

Αμφότεροι οι γονείς της ήταν ξαναπαντρεμένοι και είχαν παιδιά από προηγούμενους γάμους, με τη Γουλφ να μετρά 3 αδέλφια και 4 ακόμα ετεροθαλή, με την πολυμελή φαμίλια να ζει αρμονικά στο σπίτι της στο Κένσιγκτον του Λονδίνου.

Στο σπιτικό λοιπόν επικρατούσε κλίμα πνευματικό, με την άρτια εκπαίδευση των παιδιών να είναι το πρώτο μέλημα των γονέων. Η αχανής βικτοριανή βιβλιοθήκη της οικίας λειτουργούσε άλλωστε συμπληρωματικά με τις σπουδές, την ίδια ώρα που το σπίτι κατακλυζόταν από τους διακεκριμένους φίλους των γονιών, όλοι τους άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών. Η νεαρή Γουλφ έρχεται λοιπόν από νωρίς σε επαφή με τον κόσμο του πνεύματος και της λογοτεχνίας, μεγαλώνοντας σε ένα ιδανικό οικογενειακό σκηνικό για να αναπτύξει το συγγραφικό της ταλέντο.

Από τη στιγμή που ήρθε στο φως, στις 25 Ιανουαρίου 1882, η Βιρτζίνια μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον αγάπης και στοργής. Μοναδική μελανή στιγμή, το τραυματικό περιστατικό με τα δυο μεγαλύτερα αδέλφια της που την κακοποίησαν σεξουαλικά, με τη Βιρτζίνια να είναι μόλις 6 ετών. Το αποτρόπαιο γεγονός έμελλε να αφήσει ανεξίτηλο το χνάρι του στον ψυχισμό του μικρού κοριτσιού, με τα πράγματα να γίνονται ακόμα χειρότερα όταν η μητέρα της θα πέθαινε ξαφνικά, σε ηλικία 49 ετών.

Εκπαίδευση

Η μάχη των ορμονών της πρώιμης εφηβικής ηλικίας, σε συνδυασμό με την αναντίρρητη πραγματικότητα της τεράστιας αυτής απώλειας, θα βυθίσουν τη νεαρή Βιρτζίνια στην απελπισία, με τον νευρικό κλονισμό να ακολουθεί αμέσως μετά. Η κατάσταση έμελλε ωστόσο να χειροτερεύσει όταν δύο χρόνια αργότερα χάνει και τη λατρεμένη ετεροθαλή αδερφή της Στέλλα.

Παρά τη βαθύτατη μελαγχολία της, η Βιρτζίνια εντρυφεί στη μελέτη των γερμανικών, των ελληνικών και των λατινικών στο Γυναικείο Τμήμα του περίφημου King’s College του Λονδίνου. Στη διάρκεια των τεσσάρων ετών που πέρασε στο ακαδημαϊκό περιβάλλον θα έρθει σε επαφή με τον ριζοσπαστικό φεμινισμό, οι εκπρόσωποι του οποίου επιζητούσαν την πολυπόθητη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.

Το 1904, χάνει και τον πατέρα της, με το γεγονός του θανάτου του να μένει ορόσημο στη ζωή της. Τέτοιο ορόσημο που θα χρειαστεί να νοσηλευτεί για να συμβιβαστεί με τον χαμό του. Το μοτίβο της παλινδρόμησης μεταξύ λογοτεχνικής έκφρασης και προσωπικής απόγνωσης θα εγκαθιδρυόταν την εποχή αυτή και θα συνέχιζε να υφίσταται για το υπόλοιπο της ζωής της.

Έρωτας



Τον ίδιο καιρό, τα αδέλφια της Βανέσα και Μπράιαν θα πουλούσαν το πατρικό σπίτι του Κένσιγκτον και θα αγόραζαν ένα καινούριο στην περιοχή του Μπλούμσμπερι. Μέσω των διασυνδέσεων των αδελφών της, η Βιρτζίνια θα ερχόταν σε επαφή με το περίφημο Bloomsbury Group, έναν κύκλο διανοουμένων και καλλιτεχνών που θα γινόταν διαβόητα γνωστός το 1910 για μια φάρσα που σκάρωσε.

Μέλη του κύκλου μασκαρεύτηκαν ως αντιπροσωπεία της βασιλικής οικογένειας της Αιθιοπίας και κατάφεραν να πείσουν τους αξιωματούχους του Βασιλικού Ναυτικού της Αγγλίας να τους ξεναγήσουν στο καμάρι του στόλου, το πολεμικό πλοίο HMS Dreadnought!

Η Γουλφ συμμετείχε στη φάρσα μασκαρεμένη σε γενειοφόρο άντρα! Μετά την εξωφρενική για τα ήθη της εποχής πλάκα, ο Λέοναρντ Γουλφ, συγγραφέας και μέλος της ομάδας του Μπλούμσμπερι, άρχισε να τη βλέπει με άλλο μάτι. Ένα φλογερό ειδύλλιο ξέσπασε μεταξύ τους, το οποίο θα κατέληγε στον γάμο τους το 1912. Ο άσβεστος έρωτάς τους θα κρατούσε για το υπόλοιπο της ζωής τους…

Γραπτά

Μπόλικα χρόνια πριν παντρευτεί τον εκλεκτό της καρδιάς της, η Βιρτζίνια είχε ξεκινήσει να δουλεύει το πρώτο της μυθιστόρημα. Εννέα χρόνια και αναρίθμητες εκδοχές και προσχέδια μετά, το βιβλίο εκδίδεται το 1915 με τίτλο «The Voyage Out». Ήταν ένα πειραματικό έργο, με τη Γουλφ να εξερευνά διαφορετικά λογοτεχνικά στιλ και να αποπειράται μια ασυνήθιστη αφηγηματική προοπτική, ενσωματώνοντας ελεύθερους συνειρμούς και ονειρικές καταστάσεις.

Το 1925 κυκλοφορεί «Η Κυρία Ντάλογουεϊ» (Mrs. Dalloway), το τέταρτο μυθιστόρημά της, το οποίο γίνεται δεκτό με διθυραμβικές κριτικές! Η συναρπαστική μυθιστορία, συνυφασμένη με εσωτερικούς μονολόγους, διανθίζεται με φεμινιστικές πινελιές, ομοφυλοφιλικές νότες και θέματα που άπτονται της ψυχικής ασθένειας στη μεταπολεμική Βρετανία.

Κατά τη διάρκεια της διακεκριμένης λογοτεχνικής της καριέρας, η Γουλφ θα προσκαλούνταν ως ομιλήτρια από κολέγια και πανεπιστήμια, θα συνέτασσε συναρπαστική -αν και ιδιαιτέρως δραματική- επιστολογραφία, σπουδαία δοκίμια και μια μακρά λίστα από διηγήματα.

Μέχρι τα 45 της, ήταν ήδη επιφανής διανοούμενος, έχοντας εγκαθιδρυθεί και ως συγγραφέας αλλά και ως καινοτόμος στοχαστής. Η ικανότητά της να ακροβατεί ανάμεσα στις ονειρικές σκηνές και τη «σφιχτή» λογοτεχνική πλοκή θα της εξασφάλιζε σεβασμό στους λογοτεχνικούς κύκλους αλλά και την αγάπη φυσικά του παγκόσμιου κοινού.

Παρά την εξαίσια φήμη της ωστόσο, η Γουλφ θα συνέχιζε να υποφέρει σε όλη της τη ζωή από ξεσπάσματα της κλινικής της κατάθλιψης, συνοδευόμενα από δραματικές κυκλοθυμικές αλλαγές…

Θάνατος



Ο σύζυγός της Λέοναρντ, πάντα στο πλευρό της, έδινε ιδιαίτερη προσοχή σε κάθε σημάδι που αποκάλυπτε ενδεχόμενη επιδείνωση της ψυχολογίας της, φοβούμενος την κατάρρευση του ευαίσθητου ψυχισμού της.

Γεγονός που διέκρινε την εποχή που η Γουλφ δούλευε αυτό που θα ήταν το τελευταίο της χειρόγραφο: παρά τις προσπάθειές του, η σύζυγός του βυθιζόταν ολοένα και περισσότερο σε αυτό που φάνταζε ένας απύθμενος λάκκος.

Ήταν άλλωστε και τα χρόνια που ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, με το σπίτι τους στο Λονδίνο να καταστρέφεται από τους βομβαρδισμούς και τη Βιρτζίνια να ανησυχεί για τον κίνδυνο που διέτρεχε ο εβραίος σύζυγός της να πιαστεί από τους Ναζί.

Μέσα στο ζοφερό αυτό κλίμα, το πρωινό της 28ης Μαρτίου 1941 η Βιρτζίνια φόρεσε το παλτό της, βγήκε από το σπίτι και γέμισε τις τσέπες της με πέτρες που βρήκε στον δρόμο για τον ποταμό, πριν πηδήξει τελικά μέσα και παρασυρθεί από το ρεύμα. Οι Αρχές θα έβρισκαν τη σορό της τρεις εβδομάδες μετά.

Παρά το γεγονός ότι η φήμη της μειώθηκε στη μεταπολεμική περίοδο, οι ιστορίες και τα δοκίμιά της θα ζούσαν μια δεύτερη ακμή την εποχή του φεμινιστικού κινήματος της δεκαετίας του ’70. Η Βιρτζίνια Γουλφ παραμένει μια από τις γνωστότερες συγγραφείς του 20ού αιώνα…

Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr