Στην Τουρκία και τις χώρες της Αφρικής αποφάσισαν να ρίξουν το βάρος για την αντιμετώπιση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης οι 8 ηγέτες στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στη Βαλέτα της Μάλτας. Οι χώρες διοχέτευσης των μεγαλύτερων μεταναστευτικών όγκων θα καλούνται αφενός να ανακόψουν τις ροές προς την Ελλάδα και την Ιταλία, που δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις και αφετέρου θα υποχρεούνται να δεχθούν πίσω τους αιτούντες άσυλο, των οποίων οι αιτήσεις απορρίπτονται από τις χώρες της ΕΕ.

Για αυτόν το λόγο οι 28 αποφάσισαν τη σύσταση ενός ταμείου αρωγής 1,8 δισ. ευρώ, ώστε τα κεφάλαια αυτά να προστεθούν στα 20 δισ. ευρώ που ανά αφρικανικό κράτος χορηγεί η Ένωση. Με το ταμείο αυτό θα χρηματοδοτούνται προγράμματα και σχέδια για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης στις χώρες καταγωγής των μεταναστών.

Ωστόσο, ο στόχος της χρηματικής ενίσχυσης των κρατών «εξαγωγής» των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών φαίνεται πως είναι μακρινός, καθώς μέχρι σήμερα έχουν συγκεντρωθεί μόλις 81,3 εκατ. ευρώ από 25 κράτη μέλη και δύο εκτός ΕΕ, γεγονός που ήδη κατεβάζει τον πήχη για τα θετικά αποτελέσματα της συμφωνίας.

Πέραν τούτου πάντως, στην συμφωνία που υπογράφηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής, προβλέπεται ο συντονισμός των αφρικανικών κρατών με τις δράσεις της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και της παράνομης μετανάστευσης, καθώς και ως αντισταθμιστικό όφελος η ευκολότερη εισδοχή σε ευρωπαϊκό έδαφος φοιτητών, καθηγητών ,αλλά και ανθρώπων εποχικής απασχόλησης από τα αφρικανικά κράτη και η απλοποίηση της διαδικασίας εξασφάλισης βίζας.

Τα βλέμματα πλέον πέφτουν πάνω στην Άγκυρα και τη συμφωνία με την Τουρκία την οποία θα επιδιώξει εντατικότερα να συνάψει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς φιλοξενεί στην επικράτειά της περισσότερους από 2 εκατ. ανθρώπους που περιμένουν να περάσουν στα ευρωπαϊκά εδάφη μέσω της Ελλάδας και του Ανατολικού Αιγαίου.

Έτσι, αναμένεται η σύγκλιση νέας Συνόδου Κορυφής της ΕΕ μαζί με την Τουρκία μέχρι τις αρχές του Δεκεμβρίου, με την Άγκυρα ήδη να προσδοκά σε μία συμφωνία «λευκή επιταγή» και εντατικοποίηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Από την πλευρά της η Γερμανία επικεντρώνει όλο το διπλωματικό ενδιαφέρον της πάνω σε μία συμφωνία με την Άγκυρα, καθώς δέχεται τεράστιες πιέσεις από τις προσφυγικές ροές, αποτελώντας τον βασικότερο τόπο προορισμού των προσφύγων. Ενδεικτικό είναι ότι εν μέσω πρωτοφανών πιέσεων σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο στον κυβερνητικό συνασπισμό της Γερμανίας, χθες ο αντικαγκελάριος Γκάμπριελ ζήτησε σε περίπτωση ναυαγίου στις διαπραγματεύσεις ΕΕ- Τουρκίας τη σύναψη μίας διμερούς συμφωνίας μεταξύ Βερολίνου και Άγκυρας.

Η Ελλάδα από την πλευρά της ζήτησε να έχει πλήρη ενημέρωση για τις επαφές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την Τουρκία. Το αίτημα υπέβαλε ο Αλέξης Τσίπρας στον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχαν και στην οποία συμμετείχε και ο πρόεδρος του ΕΚ Μάρτιν Σουλτς, στο περιθώριο της άτυπης συνόδου κορυφής των κρατών-μελών της ΕΕ για το Προσφυγικό, στη Βαλέτα.

Παράλληλα, κατά τη συνάντηση αυτή έκλεισε η όποια σεναριολογία των προηγούμενων ημερών σχετικά με «κοινές περιπολίες» Ελλάδας-Τουρκίας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πηγές της κυβέρνησης, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε στον κ. Γιούνκερ ότι η Ελλάδα επιθυμεί να έχει πλήρη ενημέρωση για τις επαφές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την Τουρκία. Επιπλέον, είπε ότι επιθυμεί να συμβουλεύεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Ελλάδα πριν να γίνονται οι επαφές.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Γιούνκερ αναγνώρισε στον Αλέξη Τσίπρα ότι είναι ατυχής η έκφραση «κοινές περιπολίες», του είπε ότι δεν θα ξανατεθεί και πως θα αντικατασταθεί από την έκφραση «συντονισμένες ενέργειες», έκφραση που καθορίζει με σαφήνεια ότι κάθε χώρα δρα στον χώρο που ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα.