Στο πλαίσιο υλοποίησης των Πράξεων «Ανάπτυξη και Λειτουργία Δικτύου Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Φαινομένων Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού», διενεργήθηκε έρευνα με τίτλο «Διερεύνηση σύγχρονων όψεων της σχολικής βίας και του εκφοβισμού στο ελληνικό σχολείο» από το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου στο πλαίσιο του Υποέργου 3 «Εκπόνηση επιμορφωτικού εκπαιδευτικού ενημερωτικού υλικού και προγράμματος σπουδών επιμόρφωσης» με αναθέτουσα αρχή την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, αναγνωρίζεται ως δεδομένο πως το οικογενειακό, αλλά και το σχολικό περιβάλλον διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση και εκδήλωση συμπεριφορών των μαθητών και μαθητριών όλων των βαθμίδων. Ένα σχολικό περιβάλλον που εμπνέει αίσθηση ασφάλειας στα παιδιά και αποτελεί χώρο δημιουργικής έκφρασης μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά στην εκδήλωση φαινομένων εκφοβισμού, στη μη διατάραξη της ισορροπίας μέσα στην τάξη και στην εξάλειψη συναισθημάτων φόβου ανάμεσα στους μαθητές και στις μαθήτριες.

Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν πως ο ρόλος του εκπαιδευτικού αποτελεί «κλειδί» σε ό,τι αφορά τον εντοπισμό προβλημάτων και τη διαχείρισή τους, ενώ η έλλειψη εξειδικευμένων εργαλείων, κοινών κατευθυντήριων γραμμών ή κανόνων κατοχυρωμένων σε θεσμικό επίπεδο, καθώς και η συστηματική επιμόρφωση στη διαχείριση περιστατικών βίας και εκφοβισμού, αποτελούν, αναντίλεκτα, τροχοπέδη στη αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση και πρόληψη ανάλογων περιστατικών.

Τέλος, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, δεν καταγράφονται μηχανισμοί για τη διάδοση και τη διάχυση των καλών πρακτικών μεταξύ των σχολείων και των εκπαιδευτικών.

Ωστόσο, η έρευνα κατέγραψε μια σειρά από πρωτοβουλίες, και καλές πρακτικές για την αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού σε σχολικές μονάδες και νέες προτάσεις για την εξάλειψη του φαινομένου. Οι καλές πρακτικές έχουν βιωματικό χαρακτήρα και αφορούν στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων, την επιμόρφωση, και την ενεργό συμμετοχή των παιδιών σχολικής ηλικίας στην κατανόηση, στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού.