Την αφαίρεση σχεδόν 66.000 καταχωρημένων ακινήτων από την πλατφόρμα ενοικίασης Airbnb, ζήτησε η ισπανική κυβέρνηση, με την αιτιολογία ότι παραβιάζουν τους κανονισμούς για τουριστική διαμονή. Την ίδια στιγμή ήδη έχουν ξεκινήσει διαδηλώσεις κατά του υπερτουρισμού, ενόψει της θερινής περιόδου, με χιλιάδες διαδηλωτές να συγκεντρώνονται στα Κανάρια Νησιά την Κυριακή.
Ο υπουργός Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Καταναλωτικών Υποθέσεων και της Ατζέντας 2030, Πάμπλο Μπουστιντούι, δήλωσε ότι τα ακίνητα προς ενοικίαση παραβίασαν «διάφορους κανονισμούς σχετικά με τη χρήση κατοικιών για τουριστικούς σκοπούς».
Η ανακοίνωση ακολούθησε απόφαση δικαστηρίου της Μαδρίτης, σύμφωνα με την οποία η Airbnb πρέπει να αποσύρει άμεσα από την αγορά 4.984 από τα ακίνητα που αναφέρονται από το υπουργείο.
Το BBC αναφέρει πως τα ακίνητα βρίσκονται σε έξι περιοχές: τη Μαδρίτη, την Ανδαλουσία, την Καταλονία, τη Βαλένθια, τη Χώρα των Βάσκων και τις Βαλεαρίδες Νήσους.
Σύμφωνα με το υπουργείο, τα ακίνητα που έχουν εντοπιστεί είτε δεν παρείχαν αριθμό άδειας, είτε παρείχαν λανθασμένο αριθμό, είτε δεν προσδιόριζαν τη νομική κατάσταση του ιδιοκτήτη, ώστε να καταστεί σαφές εάν η ενοικίαση γινόταν επαγγελματικά ή ως ιδιώτης.
Το υπουργείο του Μπουστιντούι αναμένει τώρα περαιτέρω δικαστικές αποφάσεις για τα υπόλοιπα περίπου 60.000 ακίνητα, των οποίων τις καταχωρίσεις θεωρεί παράνομες. Ενώ ο ίδιος χαρακτήρισε την απόφαση του δικαστηρίου ως «μια ξεκάθαρη νίκη για όσους αγωνίζονται να προστατεύσουν το δικαίωμα στη στέγαση».
«Είναι εφικτό να διασφαλιστεί πως κανένα οικονομικό συμφέρον δεν υπερισχύει του δικαιώματος στη στέγαση και ότι καμία εταιρεία, όσο μεγάλη ή ισχυρή κι αν είναι, δεν βρίσκεται πάνω από τον νόμο», πρόσθεσε ο Μπουστιντούι.
To BBC γράφει πως η στέγαση αποτελεί τη μεγαλύτερη ανησυχία των Ισπανών τους τελευταίους μήνες, λόγω της ραγδαίας αύξησης των ενοικίων, ιδίως στις μεγαλύτερες πόλεις.
Το κόστος του μέσου ενοικίου έχει διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, ενώ οι μισθοί δεν έχουν συμβαδίσει με αυτήν την αύξηση.
Πολλοί θεωρούν πως τα τουριστικά διαμερίσματα είναι η κύρια αιτία του προβλήματος, καθώς περιορίζουν σημαντικά τους ντόπιους στη δυνατότητα εύρεσης κατοικίας.
Η Ισπανία είναι, σύμφωνα με το BBC, ο δεύτερος πιο δημοφιλής τουριστικός προορισμός στον κόσμο μετά τη Γαλλία, με 94 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες το 2024, σημειώνοντας αύξηση 13% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε νωρίτερα φέτος ότι «υπάρχουν πάρα πολλά Airbnb και πολύ λίγα σπίτια» και υποσχέθηκε να αποτρέψει την «ανεξέλεγκτη» εξάπλωση της τουριστικής αξιοποίησης των ακινήτων.
Ορισμένες τοπικές κυβερνήσεις έχουν επίσης αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα κατά της Airbnb.
Ο δήμος της Βαρκελώνης ανακοίνωσε ότι θα καταργήσει τα 10.000 βραχυχρόνια τουριστικά διαμερίσματα της πόλης μέχρι το τέλος του 2028.
Άλλες περιοχές έχουν υιοθετήσει διαφορετική προσέγγιση. Τους τελευταίους μήνες, η Airbnb έχει συνάψει συμφωνίες με τις τοπικές αρχές στα Κανάρια Νησιά, την Ίμπιζα και τη Μούρθια, με στόχο τη συμμόρφωση των ιδιοκτητών ακινήτων με τους κανόνες για τουριστικές ενοικιάσεις.
Το BBC αναφέρει πως η Airbnb αντέδρασε στην απόφαση του δικαστηρίου και στις δηλώσεις του Μπουστιντούι, επιμένοντας ότι θα ασκήσει έφεση κατά των σχετικών αποφάσεων και ότι δεν έχει προσκομιστεί κανένα αποδεικτικό στοιχείο για παραβιάσεις από τους οικοδεσπότες.
Η γνωστή εταιρεία αναφέρθηκε επίσης σε απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ισπανίας από το 2022, σύμφωνα με την οποία ο οικοδεσπότης του ακινήτου έχει την ευθύνη για τις πληροφορίες που αναρτώνται στις καταχωρίσεις και όχι η εταιρεία, η οποία θεωρείται «ουδέτερος μεσάζων» και όχι πάροχος ακινήτων.
Η εταιρεία αναφέρθηκε και στο ευρύτερο πρόβλημα της στέγασης στην Ισπανία.
«Η ρίζα της κρίσης προσιτής στέγασης στην Ισπανία είναι η έλλειψη προσφοράς για να καλύψει τη ζήτηση», δήλωσε εκπρόσωπος της Airbnb. «Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο διαπιστώνουν ότι η ρύθμιση της Airbnb δεν λύνει το πρόβλημα της στέγασης ούτε επιστρέφει κατοικίες στην αγορά – απλώς βλάπτει τις τοπικές οικογένειες που εργάζονται σε αυτόν τον συγκεκριμένο τομέα του τουρισμού και επιβιώνουν μέσω αυτού».
Πέρυσι το καλοκαίρι, η Ισπανία γνώρισε κύμα διαδηλώσεων κατά του υπερτουρισμού σε πολλούς δημοφιλείς προορισμούς, με κύριο παράπονο τις επιπτώσεις στη στέγαση.
Με τον αριθμό των ξένων επισκεπτών στην Ισπανία να πλησιάζει τα 100 εκατομμύρια ετησίως, αναμένεται ότι οι έντονες αντιδράσεις θα συνεχιστούν και αυτό το καλοκαίρι.
Την Κυριακή, αρκετές χιλιάδες άτομα βγήκαν στους δρόμους των Καναρίων Νήσων υπό το σύνθημα «Οι Κανάριες έχουν όριο».
Στη Μαγιόρκα, μια ομάδα με την ονομασία Menys Turisme, Més Vida («Λιγότερος τουρισμός, περισσότερη ζωή») προετοιμάζει αντίστοιχες κινητοποιήσεις, με διαδήλωση προγραμματισμένη για τις 15 Ιουνίου.
