Μια δυσάρεστη έκπληξη περίμενε τον ιστορικό ιταλικό οίκο μόδας Armani. H ιταλική αρχή προστασίας καταναλωτών (AGCM) του επέβαλε πρόστιμο ύψους 3,5 εκατ. ευρώ, κατηγορώντας την εταιρεία ότι δεν τηρούσε όσα υποσχόταν σχετικά με την κοινωνική ευθύνη και τις εργασιακές συνθήκες στην παραγωγή των προϊόντων της.

Ο οίκος Armani για χρόνια έχει χτίσει ένα προσεγμένο προφίλ πολυτέλειας και ηθικής, τονίζοντας δημόσια τη δέσμευσή του σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βιώσιμης παραγωγής. Δεν είναι άλλωστε λίγες οι φορές που οι δημιουργίες του κοσμούσαν κόκκινα χαλιά, σε σταρ όπως η Angelina Jolie και η Sharon Stone.

Ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα της εποπτικής αρχής, τα πράγματα πίσω από τις κάμερες ήταν πολύ διαφορετικά. Η παραγωγή των δερμάτινων αξεσουάρ —όπως τσάντες και πορτοφόλια— είχε ανατεθεί σε εξωτερικούς συνεργάτες, οι οποίοι με τη σειρά τους ανέθεταν την εργασία σε υπεργολάβους. Και εκεί ξεκινούν τα προβλήματα…

Η αρχή εντόπισε σειρά σοβαρών παραβιάσεων στους χώρους αυτών των υπεργολάβων, μεταξύ των οποίων: Αφαίρεση μηχανισμών ασφαλείας από τα μηχανήματα για να αυξηθεί η ταχύτητα παραγωγής, ακατάλληλες συνθήκες υγιεινής και καθαριότητας, αδήλωτη εργασία ή μερική απασχόληση χωρίς τα απαραίτητα δικαιώματα και έλλειψη βασικών προδιαγραφών προστασίας εργαζομένων. Με άλλα λόγια, συνθήκες εργασίας που θυμίζουν περισσότερο βιομηχανίες γρήγορης μόδας και όχι έναν luxury οίκο που διαφημίζει την «ηθική πολυτέλεια».

Η εταιρεία δήλωσε ότι αιφνιδιάστηκε και εξοργίστηκε από τα ευρήματα και σκοπεύει να προσφύγει νομικά κατά της απόφασης. Εκπρόσωποί της υποστηρίζουν ότι ακολουθεί εσωτερικούς ελέγχους και έχει θεσπίσει κανόνες για την προστασία της εφοδιαστικής αλυσίδας της. Ωστόσο, όπως φαίνεται, η πραγματικότητα στους υπεργολάβους δεν ανταποκρινόταν σε αυτούς τους ελέγχους.

Η υπόθεση Armani δεν είναι μεμονωμένη. Τους τελευταίους μήνες, κι άλλοι μεγάλοι οίκοι έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με παρόμοιες κατηγορίες: Ο Dior (του ομίλου LVMH) βρέθηκε υπό έρευνα και αναγκάστηκε να δεσμευτεί για αυστηρότερους ελέγχους, οι Loro Piana και Valentino τέθηκαν υπό δικαστική διαχείριση λόγω σοβαρών παραβιάσεων. Οι οργανώσεις καταναλωτών, όπως η Codacons, επισημαίνουν ότι οι καταναλωτές που πληρώνουν ακριβά για προϊόντα υψηλής ραπτικής, απαιτούν και διαφάνεια, όχι μόνο δεξιοτεχνία.

Η υπόθεση επαναφέρει το ερώτημα: Μπορεί πραγματικά η πολυτελής μόδα να είναι ηθική; Η βιομηχανία φαίνεται να αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα, ειδικά όταν η παραγωγή περνά από πολλά χέρια, όπου δεν υπάρχει ο κατάλληλος έλεγχος. Αξίζει να σημειωθεί πως ο ίδιος ο Giorgio Armani, στα 91 του, παραμένει στο τιμόνι της εταιρείας. Παρότι δεν εμφανίστηκε στις πρόσφατες πασαρέλες λόγω προβλημάτων υγείας, η παρουσία του παραμένει συμβολικά ισχυρή.

Ο οίκος Armani, με ετήσια έσοδα άνω των 2,3 δισεκατομμυρίων ευρώ και σημαντικές επενδύσεις στο εξωτερικό, καλείται τώρα να αποδείξει ότι μπορεί να παραμείνει πιστός στις αξίες που διαφημίζει, όχι μόνο για την εικόνα του, αλλά και για το μέλλον του.