Η αλήθεια είναι πως μέχρι και πριν λίγα χρόνια, είχαμε την Τήνο στο μυαλό μας ως έναν προσκυνηματικό προορισμό, λόγω της εμβληματικής εκκλησίας της Παναγίας Ευαγγελίστριας, όπου πιστοί από κάθε σημείο της χώρας ή ακόμη και του κόσμου, καταφτάνουν στο νησί για να προσκυνήσουν τη Μεγαλόχαρη ή να εκπληρώσουν κάποιο τάμα τους.
Ωστόσο, η Τήνος δεν είναι μόνο η εκκλησία της, είναι και αλλά πολλά ακόμη. Είναι τα πανέμορφα χωριά της (έχει γύρω στους 60 οικισμούς), είναι οι υπέροχες παραλίες της, αλλά και τα σημαντικά αξιοθέατά της. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο που τα τελευταία χρόνια έχει μπει δυναμικά στους δημοφιλείς προορισμούς για διακοπές το καλοκαίρι, καθώς όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν και την άλλη πλευρά της που την καθιστά ένα νησί-θαύμα που αξίζει να γνωρίσετε καλύτερα.
Αν σκοπεύετε, λοιπόν, να ταξιδέψετε στο νησί, σας έχουμε παρακάτω τα πιο σημαντικά αξιοθέατα και σημεία της για να την γνωρίσετε καλύτερα από άκρη σε άκρη. Και σίγουρα θα εντυπωσιαστείτε, ανανεώνοντας το ραντεβού σας για την επόμενη φορά.
Η εκκλησία της Παναγίας Ευαγγελίστριας
Είτε πιστεύεις είτε όχι, η επίσκεψη στην εκκλησία – από τις πιο σημαντικές της Ελλάδας – επιβάλλεται. Με το που θα βρεθείτε στον προαύλιο χώρο, θα νιώσετε δέος. Το εσωτερικό του Ναού είναι επιβλητικό και παρόλο που θα βρεθείτε με δεκάδες άλλους επισκέπτες, θα νιώσετε μια εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Επιπλέον, πέρα από το αυστηρά θρησκευτικό κομμάτι, η εκκλησία είναι και σαν γκαλερί με 120 έργα τέχνης μεγάλων Ελλήνων και ξένων ζωγράφων.
Το μνημείο του καταδρομικού «Έλλη»
Αν και είναι από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα του νησιού, αρκετοί αγνοούν ακόμη και την ύπαρξή του. Το Μαυσωλείο που βρίσκεται δίπλα στο λιμάνι, ξυπνάει τις μνήμες από την 15η Αυγούστου 1940, όταν το αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Τήνου, καταδρομικό «Έλλη» που συμμετείχε στον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, βυθίστηκε από ιταλικό υποβρύχιο. Εδώ, υπάρχει το οστεοφυλάκιο των θυμάτων του τορπιλισμού, των πρώτων θυμάτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα, ενώ φυλάσσεται ακόμη τμήμα της τορπίλης που έπληξε το καταδρομικό και αντικείμενα που ανασύρθηκαν κατά την ανέλκυση του σκάφους (1955) ή ξεβράστηκαν στο λιμάνι της Τήνου. Δίπλα από το Μνημείο της Έλλης (κοντά στο φάρο του παλιού λιμανιού), φυλάσσεται ένα από τα κανόνια του καταδρομικού που συντηρήθηκε κατάλληλα και χρησιμοποιείται για κανονιοβολισμούς σε μεγάλες εορτές.
Το «σεληνιακό» χωριό Βώλαξ
Είναι γνωστό στα πέρατα του κόσμου για το απόκοσμο, σχεδόν εξωπραγματικό τοπίο του με τους τεράστιους γρανιτένιους βράχους που είναι διασκορπισμένοι σε μια εκτεταμένη περιοχή, δημιουργώντας έναν μύθο. Το χωριό Βώλαξ ή Βώλακας είναι χτισμένο σε υψόμετρο 340 μέτρων, περίπου 17 χιλιόμετρα από τη Χώρα και η κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική του «δένει» εντυπωσιακά με τους βράχους, συνθέτοντας ένα απίστευτο υπερθέαμα.
Το ινσταγκραμικό χωριό Πύργος
Από τα ωραιότερα χωριά των Κυκλάδων, αλλά και όλης της χώρας. Ο Πύργος φημίζεται για τη μακρά του παράδοση στην τέχνη του μαρμάρου, ενώ ανέδειξε και κορυφαίους Έλληνες καλλιτέχνες, όπως ο Γιαννούλης Χαλεπάς, ο Δημήτριος Φιλιππότης, ο Γιάννης Βούλγαρης, ο Νικηφόρος Λύτρας. Επίσης, στο χωριό λειτουργούν εργαστήρια μαρμαροτεχνίας, γκαλερί αλλά και η Σχολή Καλών Τεχνών που συνεχίζει την παράδοση του μαρμάρου. Ο Πύργος χαρακτηρίζεται και ως ένα «μεγάλο μουσείο», μιας και τα μουσεία που διαθέτει είναι ιδιαίτερα αξιόλογα και αξίζει να τα επισκεφτείτε. Όπως για παράδειγμα, το σπίτι του Χαλεπά, που διατηρείται ανέπαφο.
Οι περιστεριώνες
Σήμα κατατεθέν του νησιού που του κληροδότησαν οι Ενετοί μετά τη μακρά παραμονή τους στην Τήνο. Διαθέτει πάνω από 600 περίτεχνους περιστεριώνες που παλιά πρόδιδαν την αριστοκρατική καταγωγή μιας οικογένειας. Διαφορετικά μεταξύ τους, με γεωμετρικά σχέδια, συμμετρίες και διακοσμητικά μοτίβα που εντυπωσιάζουν, αυτά τα κτίσματα είναι μοναδικά στον κόσμο και έχουν φτιαχτεί από ντόπιο σχιστόλιθο. Τους πιο εντυπωσιακούς περιστεριώνες θα τους βρείτε στην περιοχή της Κάτω Μεριάς.
Το Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών
Στον προαύλιο χώρο του Ναού της Ευαγγελίστριας Τήνου, βρίσκεται η αίθουσα που φιλοξενεί έργα Τηνίων γλυπτών και ζωγράφων της νεοελληνικής περιόδου. Γύψινα προπλάσματα καθώς και μαρμάρινα γλυπτά των Σώχου, Βούλγαρη, Φυτάλη, Βιτάλη, Λαμέρα, Φιλιππότη, Λαμπαδίτη, καθώς και δύο προπλάσματα έργων του Γιαννούλη Χαλεπά. Τα γλυπτά πλαισιώνονται από έργα γνωστών Τηνίων ζωγράφων, Γύζη, Νικηφόρου Λύτρα, Νικολάου Λύτρα, Περικλή Λύτρα, Ε. Λαμπάκη, Μ. Ρενιέρη.
Άλλα σημαντικά αξιοθέατα:
- Το Μουσείο Γιαννούλη Χαλεπά στο χωριό Πύργος.
- Το Μουσείο της Γυναικείας Μονής Κεχροβουνίου με παλιές εικόνες (18ο και 19ο αιώνα). Εδώ, θα δείτε και το κελί της μοναχής Οσίας Πελαγίας, η οποία στις 23 Ιουλίου του 1822 είδε στο όνειρό της πού βρισκόταν η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.
- Η Μονή της Κυράς Ξένης και το Κάτω Μοναστήρι όπου υπάρχουν ενδείξεις και ευρήματα από την προϊστορική εποχή (ένας θολωτός τάφος Μυκηναϊκών και ένας τάφος των Γεωμετρικών χρόνων).
- Ο αρχαιολογικός χώρος των Κιονίων (ναός του Ποσειδώνα).
- Το «Κέντρο Πίστη και Πολιτισμός» (το «παλάτι του Δεσπότη») στο χωριό Ξυνάρα.
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο Τήνου στη Χώρα της Τήνου.
- Το Μουσείο Κώστα Τσόκλη στον Κάμπο της Τήνου.
- Το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας Πύργου, του οποίου η μόνιμη έκθεση δίνει έμφαση στην προβιομηχανική και πρωτοβιομηχανική Τήνο. Μεταξύ άλλων θα δείτε πρωτότυπα έργα σε μάρμαρο, πήλινα προπλάσματα και γύψινα αντίγραφα, εργαλεία λατόμευσης και μαρμαροτεχνίας, κ.α.
- Βρέκαστρο (ή Βρυόκαστρο), το οποίο βρίσκεται στην ανατολική άκρη της πολυσύχναστης παραλίας του Αγίου Φωκά και πρόκειται για έναν βραχώδη λόφο που εισχωρεί στη θάλασσα. Στην κορυφή του βρέθηκαν ερείπια οχύρωσης και οικισμού της νεολιθικής εποχής, που χρονολογούνται στον 16ο αιώνα π.Χ.
