Με την επιλογή της τράπεζας ή των τραπεζών που θα αναλάβουν τη χρηματοδοτική υποστήριξη του «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», ανοίγει τις επόμενες ημέρες ο δρόμος για την προκήρυξη του προγράμματος, μέσω του οποίου θα ενισχυθούν ιδιοκτήτες κατοικιών για την ενεργειακή αναβάθμιση των σπιτιών τους.

Η κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία (Ανάπτυξης και ΥΠΕΚΑ) αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στο πρόγραμμα, καθώς απαντά σε δύο βασικές συνιστώσες της κυβερνητικής πολιτικής: την πράσινη ανάπτυξη (εξοικονόμηση ενέργειας) και την αναθέρμανση της αγοράς, με την παροχή ρευστότητας για επενδύσεις σε έναν κρίσιμο τομέα για την ελληνική οικονομία, την οικοδομή.

Οι συνολικές επενδύσεις (κρατική και ιδιωτική συμμετοχή) που αναμένονται στα κτίρια μέσω του προγράμματος υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν το 1,2 δις. ευρώ ως το 2012 ενώ προβλέπεται να ενταχθούν στο πρόγραμμα περισσότερες από 100.000 κατοικίες και να δημιουργηθούν 20.000 νέες θέσεις εργασίας. Μια καινοτομία σε σχέση με τα άλλα προγράμματα του ΕΣΠΑ είναι ότι τα κονδύλια θα ανακυκλώνονται, δηλαδή τα δάνεια που εξοφλούνται σταδιακά θα επιστρέφουν στο ταμείο και θα χρησιμοποιούνται για νέες προκηρύξεις του προγράμματος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών, κάθε δύο – τρία χρόνια με τη διαδικασία αυτή θα συλλέγονται 300 – 400 εκατ. ευρώ.

Ενόψει της προκήρυξης του προγράμματος, το ΑΠΕ – ΜΠΕ παρουσιάζει τα βασικά χαρακτηριστικά του, τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτό και τα απαιτούμενα βήματα. Αναλυτικά:

-Δικαιούχοι

Οι δικαιούχοι του προγράμματος χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με το ατομικό ή οικογενειακό τους εισόδημα. Για κάθε κατηγορία προβλέπεται συνδυασμός επιδοτήσεων και χαμηλότοκων ή άτοκων δανείων προκειμένου να γίνουν οι παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας.

Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται ιδιοκτήτες με ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα των οποίων μέχρι 15.000 και 25.000 ευρώ αντίστοιχα, οι οποίοι θα παίρνουν άτοκο δάνειο και επιδότηση 30 %. Δηλαδή αν κάποιος πάρει δάνειο 15.000 ευρώ θα αποπληρώσει 10.500 ευρώ άτοκα.

Στη δεύτερη κατηγορία είναι οι ιδιοκτήτες με ατομικό εισόδημα 15.000 – 30.000 ευρώ ή οικογενειακό μεταξύ 25.000 και 50.000 ευρώ. Αυτοί θα παίρνουν χαμηλότοκο δάνειο και επιχορήγηση 15%.

Και στην τρίτη κατηγορία εντάσσονται οι ιδιοκτήτες με ατομικό εισόδημα 30.000 – 45.000 ευρώ ή οικογενειακό 50.000 – 65.000 ευρώ, οι οποίοι θα παίρνουν χαμηλότοκο δάνειο, χωρίς επιχορήγηση.

Τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση που γίνεται αίτηση να ενταχθεί ολόκληρη πολυκατοικία στο πρόγραμμα (θα πρέπει δηλαδή οι ιδιοκτήτες να πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια), με τη διαφορά ότι δίνεται ως επιπλέον κίνητρο η δυνατότητα να ενταχθούν όλοι στην πρώτη κατηγορία εφόσον οι μισοί τουλάχιστον ιδιοκτήτες ανήκουν σε αυτήν και οι άλλοι μισοί βρίσκονται στην κατηγορία Β.

-Ποια κτίρια εντάσσονται

Μονοκατοικίες, πολυκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα (υπό ορισμένες προϋποθέσεις που αφορούν στο σύστημα θέρμανσής τους) μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα εφόσον:

1. Η οικοδομική άδεια εκδόθηκε πριν την 1η Ιανουαρίου του 1980 (οπότε τέθηκε σε ισχύ ο κανονισμός θερμομόνωσης).

2.Η τιμή ζώνης δεν ξεπερνά τα 1500 ευρώ ανά τετραγωνικό.

3.Χρησιμοποιούνται για κύρια και όχι εξοχική κατοικία. Για την περίπτωση πολυκατοικίας, θα πρέπει το κριτήριο να ικανοποιείται τουλάχιστον από το 50% των διαμερισμάτων.

4.Βρίσκονται (βάσει του πιστοποιητικού ενεργειακής επιθεώρησης που γίνεται πριν την ένταξη στο πρόγραμμα) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ και με τις παρεμβάσεις θα «ανέβουν» κατά μία τουλάχιστον βαθμίδα.

Για να υποβληθεί αίτηση για μεμονωμένο διαμέρισμα πολυκατοικίας θα πρέπει να υπάρχει αυτονομία θέρμανσης (π.χ. ατομικός λέβητας) ή να περιλαμβάνεται η εγκατάσταση ατομικού συστήματος θέρμανσης στις προτεινόμενες παρεμβάσεις. Επίσης ο ιδιοκτήτης πρέπει να έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας.

-Ποιες επενδύσεις είναι επιλέξιμες.

Ο ανώτατος προϋπολογισμός της επένδυσης ανά κατοικία (διαμέρισμα ή μονοκατοικία) είναι 15.000 ευρώ, δηλαδή το τμήμα των επενδύσεων πάνω από αυτό το όριο δεν θα επιδοτείται. Οι κατηγορίες παρεμβάσεων που επιδοτούνται είναι:

1. Αντικατάσταση κουφωμάτων (πλαίσια / υαλοπίνακες) και τοποθέτηση συστημάτων σκίασης.

2. Τοποθέτηση θερμομόνωσης στα εξωτερικά δομικά στοιχεία του κτηριακού κελύφους συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής.

3. Αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού χρήσης (π.χ. αντικατάσταση καυστήρα).

Όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται (δομικά στοιχεία και ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις) θα πρέπει να πληρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων.

-Βήματα υλοποίησης

Η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έχει κωδικοποιήσει σε 9 βήματα τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες, προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Τα βήματα έχουν ως εξής:

1.Καλείται ενεργειακός επιθεωρητής για διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης βάσει της οποίας θα καθορισθεί η ενεργειακή κατηγορία της κατοικίας, οι προτεινόμενες παρεμβάσεις προκειμένου να υπάρξει αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον κατηγορία, η εξοικονόμηση που θα επιτευχθεί και το αντίστοιχο κόστος.

2.Υποβολή της αίτησης στην τράπεζα. Σε περίπτωση πολυκατοικίας ως σύνολο κτηρίου υποβάλλεται αρχικά αίτηση από εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και εν συνεχεία το σύνολο των αιτήσεων των ιδιοκτητών στο ίδιο υποκατάστημα. Είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που αφορούν εργασίες που θα γίνουν μετά την έκδοση του πιστοποιητικού.

3. Υποδοχή των αιτήσεων από την τράπεζα / Έλεγχος δικαιολογητικών φακέλου / Έλεγχος επιλεξιμότητας της αίτησης βάσει των κριτηρίων.

4. Αξιολόγηση και κατάταξη των αιτήσεων βάσει κριτηρίου εξοικονόμησης ενέργειας προς κόστος παρέμβασης / Έκδοση Απόφασης υπαγωγής αιτήσεων / Κοινοποίηση της έγκρισης στη συμβαλλόμενη τράπεζα / Ενημέρωση Ωφελουμένου.

5. Υλοποίηση εργασιών.

6. Δεύτερη Ενεργειακή επιθεώρηση / Έκδοση δεύτερου πιστοποιητικού / Έλεγχος ενεργειακής αναβάθμισης κατοικίας / Πιστοποίηση φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου.

7. Η εκταμίευση του δανείου ξεκινάει με την απόφαση υπαγωγής. Για την ολοκλήρωση της εκταμίευσης και τη λήψη του πρόσθετου κινήτρου της επιχορήγησης ο ωφελούμενος προσκομίζει:

α) τα παραστατικά των δαπανών

β) το δεύτερο πιστοποιητικό ενεργειακής επιθεώρησης

8. Δειγματοληπτικός έλεγχος υλοποίησης από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας του ΥΠΕΚΑ.

9. Πιστοποίηση / Έλεγχος της ορθής εκτέλεσης της πράξης σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΕΣΠΑ.

Οι αιτήσεις θα αξιολογηθούν με κριτήριο την ετήσια εξοικονομούμενη ενέργεια (κιλοβατώρες) ανά τετραγωνικό, προς το κόστος της παρέμβασης, χωρίς αριθμό προτεραιότητας. Αυτό σημαίνει ότι οι ενδιαφερόμενοι σε συνεργασία με τον ενεργειακό επιθεωρητή θα πρέπει να επιλέξουν την υλοποίηση των παρεμβάσεων εκείνων που είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα, οδηγούν στην αναβάθμιση κατά μία τουλάχιστον κατηγορία και οδηγούν στην μεγαλύτερη εξοικονόμηση με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Η διάρκεια υποβολής των αιτήσεων θα είναι δύο μήνες μετά την προκήρυξη.

Για περισσότερες πληροφορίες, διευκρινίσεις κλπ. το ΥΠΕΚΑ έχει δημιουργήσει Γραφείο Ενημέρωσης και Πληροφόρησης (Help Desk) που απαντά στο τηλέφωνο 210 9797 400.