Στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κωνσταντίνος Τσιάρας παρουσίασε ένα δεύτερο νομοσχέδιο του υπουργείου με το οποίο ενσωματώνονται στην εθνική νομοθεσία πέντε Ευρωπαϊκές Οδηγίες, των οποίων η μεταφορά στην εθνική έννομη τάξη εκκρεμεί από τον Μάιο του 2019.

Ειδικότερα, η ενσωμάτωση των οδηγιών αυτών αφορά:

  • Την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
  • Την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών που είναι κατηγορούμενοι ή ύποπτοι σε ποινικές δίκες ή υπόκεινται σε διαδικασία ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.
  • Την καταπολέμηση, μέσω του Ποινικού Δικαίου, της απάτης σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης.
  • Τη δικαστική αρωγή για υπόπτους και κατηγορουμένους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.
  • Την κύρωση του Μνημονίου Διοικητικής Συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων Δικαιοσύνης της Ελλάδος και της Κύπρου.

Αναλυτικά οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Αναλυτικότερα, η ενσωμάτωση των κοινοτικών Οδηγιών αφορά, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/475/ΔΕΥ του Συμβουλίου και για την τροποποίηση της απόφασης 2005/671/ΔΕΥ του Συμβουλίου.

Με την ενσωμάτωση της σχετικής οδηγίας «τυποποιούνται ως ποινικά αδικήματα η οργάνωση ή με οποιοδήποτε τρόπο διευκόλυνση ταξιδιών με σκοπό την τρομοκρατία, καθώς και η κλοπή, εκβίαση και πλαστογραφία που σχετίζονται με τρομοκρατική δραστηριότητα».

Ακόμη, προβλέπονται, ειδικές διατάξεις για τη διεθνή συνεργασία και την πρόσβαση, συγκέντρωση και διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με την τρομοκρατία, ενώ λαμβάνεται ειδική πρόνοια για τα θύματα της τρομοκρατίας, καθώς προβλέπεται η παροχή κατάλληλης ιατρικής περίθαλψης σε αυτά αμέσως μετά την τρομοκρατική επίθεση και για όσο διάστημα είναι απαραίτητο.

Άλλη Οδηγία που ενσωματώνεται προβλέπει την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών που είναι κατηγορούμενοι ή ύποπτοι σε ποινικές δίκες, ή υπόκεινται σε διαδικασία ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Με τις ρυθμίσεις αυτές εξασφαλίζονται πρόσθετες και αυξημένες δικονομικές εγγυήσεις για τους ανηλίκους, ενώ θεσπίζεται η ατομική αξιολόγηση των ανηλίκων από την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής και η σύνταξη έκθεσης αναφορικά με την προσωπικότητα, το οικονομικό, κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον καθώς και τη σωματική και διανοητική κατάσταση του ανηλίκου.

Ακόμη, μια άλλη ενσωμάτωση Οδηγίας αφορά την καταπολέμηση, μέσω του Ποινικού Δικαίου, της απάτης σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Δηλαδή, εξομοιώνεται η ποινική προστασία της περιουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την προστασία της περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου. Επίσης, τυποποιούνται ως ποινικά αδικήματα η διασυνοριακή απάτη σχετικά με τον Φ.Π.Α. και οι πράξεις υποβολής ανακριβών ή ελλιπών δηλώσεων ή παρασιώπησης πληροφοριών, παράνομης λήψης και παρακράτησης επιχορηγήσεων και παροχών, που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση εσόδων του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Την δικαστική αρωγή για υπόπτους και κατηγορουμένους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, αφορά άλλη ενσωματούμενη Οδηγία. Ειδικότερα, συστηματοποιείται το θεσμικό πλαίσιο της δικαστικής αρωγής για υπόπτους και κατηγορουμένους ποινικών υποθέσεων και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Ειδικότερα, προβλέπονται με σαφήνεια οι προϋποθέσεις διορισμού δικηγόρου ή συνηγόρου νομικής βοήθειας σε υποθέσεις αστικού, εμπορικού και ποινικού χαρακτήρα και καθορίζονται τα κριτήρια παροχής νομικής βοήθειας στους δικαιούχους.

Τέλος, κυρώνεται το Μνημόνιο Διοικητικής Συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Δικαιοσύνης της Ελληνικής Δημοκρατίας και του υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας της 7ης Ιουνίου του 2018, ενώ τροποποιείται ο νόμος 3663/2008, προκειμένου να εναρμονιστεί η χώρα μας με τον σχετικό κανονισμό της ΕΕ σχετικά με τον ορισμό εκπροσώπων στην Eurojust.