Ο Ιούνιος είναι μήνας ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία των ανδρών. Εάν είστε άνδρας, είναι μια ευκαιρία να κοιτάξετε πέρα από την επιφάνεια και να διερωτηθείτε: πόσο συχνά σκέφτεστε τι πραγματικά συμβαίνει μέσα σας. Εάν πάλι είστε γυναίκα, είναι σημαντικό να στρέψετε την προσοχή σας στην ψυχική υγεία των ανδρών και να επιδείξετε ενσυναίσθηση.
Δυστυχώς η ψυχική υγεία παραμένει ταμπού για πολλούς άνδρες. Τα κοινωνικά πρότυπα έχουν επιβάλει στους άνδρες να «σφίγγουν τα δόντια», να «μην παραπονιούνται» και να «αντέχουν». Το αποτέλεσμα; Πολλοί αποφεύγουν να μιλήσουν ή να ζητήσουν βοήθεια.
Ένας από τους τομείς για τους οποίους οι άνδρες συχνά σιωπούν είναι η σεξουαλική υγεία, παρότι συνδέεται άμεσα με την ψυχική υγεία. Το αποτέλεσμα είναι γύρω από τη σεξουαλική υγεία να αναπτύσσονται μια σειρά από μύθοι, οι οποίοι κυριαρχούν στην αντίληψη τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, και οι οποίοι τελικά δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερη πίεση.
Όπως επισημαίνεται σε άρθρο στο Psychology Today της ψυχολόγου Elizabeth A. Grill, αναπληρώτριας Καθηγήτριας στο τμήμα Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Ψυχιατρικής στο Ιατρικό Κολλέγιο Weill του Πανεπιστημίου Cornell, η σεξουαλική ευημερία δεν αφορά μόνο την απόδοση ή την αναπαραγωγή. Αφορά την αυτοπεποίθηση, τη σύνδεση, την ταυτότητα και την αίσθηση του «είμαι καλά με τον εαυτό μου».
Όταν κάτι πάει στραβά – χαμηλή επιθυμία, άγχος απόδοσης, αλλαγές λόγω ηλικίας ή πίεσης – ο αντίκτυπος μπορεί να αγγίξει κάθε τομέα της ζωής. Αλλά αντί για ανοιχτή συζήτηση, πολλοί άνδρες καταπίνουν σιωπηλά το βάρος.
Η διπλή παγίδα της αρρενωπότητας
Από μικροί, πολλοί άνδρες διδάσκονται ότι πρέπει να είναι δυνατοί, στωικοί και πάντα κυρίαρχοι. Έτσι, όταν εμφανίζονται σεξουαλικές δυσκολίες – χαμηλή λίμπιντο, στυτική δυσλειτουργία, προβλήματα οργασμού – αισθάνονται ότι πλήττεται η «ανδρική ταυτότητά τους».
Ενδεικτικά, ορισμένες φράσεις που ακούγονται συχνά στην ψυχοθεραπεία για τέτοιου είδους ζητήματα είναι:
- «Δεν είμαι φυσιολογικός»
- «Νιώθω πως είμαι “χαλασμένος”»
- «Αν το πω, θα με θεωρήσουν λιγότερο άντρα»
- «Γιατί δεν μπορώ απλώς να το διορθώσω;»
- «Δεν θα βρω ποτέ σύντροφο»
Αυτά τα συναισθήματα είναι πολύ πιο συνηθισμένα απ’ όσο νομίζουμε – και εκτός του χώρου θεραπείας – και είναι αποτέλεσμα βιολογίας, συναισθημάτων, πολιτισμικών προτύπων, ψυχικής κατάστασης και στρες. Τα καλά νέα είναι πως μπορούν να αντιμετωπιστούν.
Όταν η ψυχική και η σεξουαλική υγεία μπλέκονται
Κατάθλιψη, άγχος, τραύμα, στρες, κακή εικόνα σώματος, όλα αυτά μπορούν να επηρεάσουν τη σεξουαλική ζωή. Συνήθη σημάδια:
- Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
- Στυτική δυσλειτουργία
- Δυσκολίες με τον οργασμό ή την εκσπερμάτιση
- Μειωμένη ικανοποίηση και οικειότητα
- Ντροπή, απογοήτευση ή απομάκρυνση από τον σύντροφο
Ακόμα και φάρμακα για την ψυχική υγεία, όπως τα αντικαταθλιπτικά (π.χ. Prozac, Zoloft), μπορεί να επηρεάσουν τη σεξουαλική λειτουργία. Χωρίς στήριξη, οι άνδρες κινδυνεύουν να μπλέξουν σε έναν φαύλο κύκλο απομόνωσης και επιδείνωσης, καθώς τα σεξουαλικά προβλήματα μπορούν να πυροδοτήσουν:
- Άγχος απόδοσης
- Μείωση αυτοεκτίμησης
- Προβλήματα σχέσεων
- Φόβο για οικειότητα
- Αυξημένο κίνδυνο για κατάθλιψη ή χρήση ουσιών
Το σεξ παύει να είναι ευχαρίστηση. Γίνεται πηγή πίεσης, αποτυχίας και φόβου.
5 μύθοι για την ανδρική σεξουαλικότητα που πρέπει να καταρριφθούν
Πολλές από τις προσδοκίες γύρω από το ανδρικό σεξ βασίζονται σε μύθους. Είναι λοιπόν μια ευκαιρία να ξεκαθαρίσουμε τι ισχύει και τι όχι:
Μύθος #1: Οι άνδρες είναι πάντα έτοιμοι για σεξ
Η αλήθεια: Οι άνδρες δεν είναι μηχανές. Η επιθυμία τους κυμαίνεται, όπως και των γυναικών. Το στρες, η κούραση, η ψυχική υγεία, τα προβλήματα σχέσης και η ηλικία παίζουν ρόλο.
Συμβουλή: Είναι απολύτως φυσιολογικό να μην έχεις πάντα όρεξη. Αν αυτό σε προβληματίζει ή επηρεάζει τη σχέση σου, μίλα με γιατρό ή θεραπευτή. Συχνά η λύση είναι πιο εύκολο απ’ όσο μπορεί να νομίζει κάποιος.
Μύθος #2: Οι «αληθινοί άνδρες» δεν έχουν προβλήματα απόδοσης
Η αλήθεια: Εκατομμύρια άνδρες αντιμετωπίζουν στυτική δυσλειτουργία ή άλλες δυσκολίες. Δεν σε κάνει λιγότερο άντρα – σημαίνει απλώς ότι χρειάζεσαι φροντίδα.
Συμβουλή: Συνδυασμός ιατρικής και σεξοθεραπείας μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά. Το σώμα, το μυαλό και τα συναισθήματα χρειάζονται ολιστική προσέγγιση.
Μύθος #3: Ο άντρας πρέπει να είναι κυρίαρχος στο κρεβάτι
Η αλήθεια: Το υγιές σεξ βασίζεται στον σεβασμό και την επικοινωνία, όχι σε ρόλους εξουσίας. Η ανάγκη «να αποδείξεις κάτι» καταστρέφει τη σύνδεση.
Συμβουλή: Μιλήστε ανοιχτά με τον/την σύντροφό σας. Τι σας αρέσει; Τι όχι; Η αμοιβαία κατανόηση ενισχύει την απόλαυση.
Μύθος #4: Οι άνδρες δεν χρειάζονται συναισθηματική σύνδεση για σεξ
Η αλήθεια: Πολλοί άνδρες επιθυμούν και συναισθηματική οικειότητα. Η απουσία της φέρνει μοναξιά, απογοήτευση και αποσύνδεση.
Συμβουλή: Η εμπιστοσύνη, η ευαλωτότητα και οι κοινές εμπειρίες κάνουν το σεξ πιο ουσιαστικό – και την ψυχική υγεία πιο σταθερή.
Μύθος #5: Ο άντρας πρέπει να «αντέχει» πολλή ώρα στο σεξ
Η αλήθεια: Δεν υπάρχει «σωστή» διάρκεια. Η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι η πιο συχνή σεξουαλική δυσλειτουργία στους άνδρες – και δεν σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με εσένα.
Συμβουλή: Αν σας επηρεάζει, ζητήστε βοήθεια. Η συνδυαστική προσέγγιση (φάρμακα, θεραπεία, τεχνικές) έχει πολύ καλά αποτελέσματα.
Σπάστε τη σιωπή – Η βοήθεια δεν είναι ντροπή
Τα σεξουαλικά ζητήματα είναι πολύ συχνά. Απλώς σπάνια συζητιούνται. Όταν σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι «είμαστε καλά» και αρχίσουμε να μιλάμε, ανοίγει ο δρόμος για θεραπεία, σημειώνει η Elizabeth A. Grill και καταλήγει:
«Αυτόν τον Ιούνιο, ας ξαναγράψουμε το σενάριο. Ας σταματήσουμε να ταυτίζουμε την αρρενωπότητα με την “τέλεια απόδοση”. Ας κάνουμε το να ζητάς βοήθεια πράξη θάρρους και όχι ένδειξη αδυναμίας. Γιατί η αλήθεια είναι μία: Η σεξουαλική υγεία είναι ψυχική υγεία. Και όλοι οι άνδρες αξίζουν να νιώθουν δυνατοί, συνδεδεμένοι και υποστηριζόμενοι.
Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες, δεν είστε μόνοι. Ένας ψυχολόγος, σεξοθεραπευτής, ουρολόγος ή παθολόγος μπορεί να σας βοηθήσει. Το να ζητήσετε βοήθεια δεν σας κάνει λιγότερο άντρες. Είναι μια πράξη γενναία και αυτό είναι η πραγματική δύναμη».
