Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για τη διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, που κατατέθηκε στη Βουλή, εισάγεται στην εθνική έννομη τάξη ο θεσμός της διαμεσολάβησης, ενώ ενσωματώνεται στην έννομη τάξη μας η Οδηγία 2008/52/ΕΚ για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

Η διαμεσολάβηση, αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών. Πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία τα μέρη, με τη βοήθεια ενός ανεξάρτητου τρίτου προσώπου (του διαμεσολαβητή) προσδιορίζουν τα θέματα και το αντικείμενο της μεταξύ τους διαφοράς, ερευνούν τις εναλλακτικές λύσεις για την επίλυσή τους και επιχειρούν να καταλήξουν με συναινετικό τρόπο σε συμφωνία που ικανοποιεί τα αληθινά συμφέροντά τους.

Η προσφυγή στη διαμεσολάβηση γίνεται με πρωτοβουλία των μερών και αποτελεί μη δεσμευτική, καθαρά ιδιωτική, μέθοδο επίλυσης των διαφορών.

Συνεπώς, η Δικαιοσύνη δεν αμφισβητείται, δεν ιδιωτικοποιείται, όχι μόνο γιατί δεν αποκλείεται η ευχέρεια της προσφυγής σε αυτήν, αλλά και γιατί ουδείς δικαιούται να την επιβάλλει, εφόσον οι πολίτες επιλέγουν άλλους εναλλακτικούς τρόπους, αποτελεσματικότερους, για την επίλυση της διαφοράς τους, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης.

Εξ άλλου, ο μεγάλος φόρτος των δικαστηρίων, η συχνή κατάχρηση δικονομικών δυνατοτήτων, ελλείψεις και δυσλειτουργίες στην υλικοτεχνική υποδομή επηρεάζουν αναπόφευκτα την αποτελεσματική απονομή της Δικαιοσύνης, με συνέπεια τις τελευταίες δεκαετίες να έχουν αναπτυχθεί και σε πολλές άλλες χώρες διαδικασίες εναλλακτικές προς τη δικαστική διαδικασία εν γένει και ιδίως προς τη δίκη, που ολοκληρώνεται με την έκδοση δικαστικής απόφασης.