Το καλοκαίρι του 1944, ενώ ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος βρισκόταν σε κρίσιμο σημείο, μια τολμηρή ομάδα αξιωματικών του γερμανικού στρατού αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον Αδόλφο Χίτλερ, σε μία από τις χαρακτηριστικότερες πράξεις εσωτερικής αντίστασης κατά του ναζιστικού καθεστώτος. Ηγέτης της επιχείρησης υπήρξε ο συνταγματάρχης Κλάους φον Στάουφενμπεργκ, ένας άνθρωπος που πίστευε ότι μόνο με την εξόντωση του Χίτλερ θα μπορούσε να ανακοπεί η πορεία της Γερμανίας προς την καταστροφή.
Η συνωμοσία, γνωστή με την κωδική ονομασία «Βαλκυρία», σχεδιάστηκε με την ελπίδα ανατροπής του Χίτλερ και τερματισμού του πολέμου. Στις 20 Ιουλίου 1944, ο Στάουφενμπεργκ τοποθέτησε έναν εκρηκτικό μηχανισμό κάτω από το τραπέζι της αίθουσας συνεδριάσεων στο στρατηγείο του Χίτλερ στο Ράστενμπουργκ της Ανατολικής Πρωσίας (σήμερα Πολωνία). Η βόμβα εξερράγη, προκαλώντας σοβαρές ζημιές, όμως ο Χίτλερ υπέστη μόνο ελαφρύ τραυματισμό και η δολοφονία δεν πέτυχε.
Η αποτυχία της επίθεσης είχε δραματικές συνέπειες. Μέσα σε λίγες ώρες, το ναζιστικό καθεστώς προχώρησε σε μαζικές συλλήψεις και εκκαθαρίσεις. Οι πρωτεργάτες είτε εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες είτε οδηγήθηκαν στην αυτοκτονία για να αποφύγουν τη σύλληψη. Σχεδόν 5.000 άτομα συνδέθηκαν με το κίνημα και πλήρωσαν με τη ζωή ή την ελευθερία τους.
Παρότι η απόπειρα απέτυχε στρατιωτικά, με τα χρόνια ο Κλάους φον Στάουφενμπεργκ θεωρήθηκε ήρωας συνείδησης και σύμβολο αντίστασης ενάντια στον ναζισμό. Σήμερα τιμάται σε ολόκληρη τη Γερμανία ως παράδειγμα θάρρους και ηθικής ευθύνης, με πλήθος μνημείων, οδών και εκδηλώσεων να φέρουν το όνομά του σε ένδειξη σεβασμού και αναγνώρισης της θυσίας του.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1822: Ο οθωμανικός στόλος, αποτελούμενος από 84 πλοία, επιχειρεί να καταλάβει το νησί Βασιλάδι στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, αλλά αποτυγχάνει. Το γεγονός καταγράφεται ως ένδειξη της ανθεκτικότητας των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, σε έναν χώρο που λίγα χρόνια αργότερα θα γίνει παγκοσμίως γνωστός για την ηρωική Έξοδο.
1936: Πραγματοποιείται στην Αρχαία Ολυμπία η πρώτη τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας. Η προθιέρεια, Κούλα Πράτσικα, ανάβει τη δάδα του πρώτου λαμπαδηδρόμου, Κώστα Κονδύλη. Η φλόγα, που θα φτάσει 11 μέρες αργότερα στο Βερολίνο μεταφερόμενη από 3.840 λαμπαδηδρόμους, εγκαινιάζει ένα σύγχρονο τελετουργικό που θα συνοδεύει εφεξής κάθε διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων.
1944: Πραγματοποιείται αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Αδόλφου Χίτλερ από ομάδα αξιωματικών του γερμανικού στρατού, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Κλάους φον Στάουφενμπεργκ. Ο εκρηκτικός μηχανισμός που τοποθετείται στο στρατηγείο του Χίτλερ στο Ράστενμπουργκ προκαλεί μόνο ελαφρύ τραυματισμό του δικτάτορα. Οι πρωταίτιοι είτε εκτελούνται, είτε αυτοκτονούν, σε μία από τις πιο εμβληματικές εσωτερικές αντιστάσεις κατά του ναζισμού.
1969: Οι αστροναύτες Νιλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Όλντριν της αποστολής Apollo 11 γίνονται οι πρώτοι άνθρωποι που πατούν στη Σελήνη. Με τη φράση «That’s one small step for man, one giant leap for mankind», ο Άρμστρονγκ σηματοδοτεί ένα ορόσημο για την ανθρωπότητα, την τεχνολογία και την επιστημονική πρόοδο.
1971: Η χούντα των συνταγματαρχών αφαιρεί την ελληνική ιθαγένεια από την εκδότρια της εφημερίδας «Καθημερινή», Ελένη Βλάχου, η οποία είχε αντιταχθεί στη Δικτατορία και αυτοεξοριστεί στο Λονδίνο. Το γεγονός αναδεικνύει τη λογοκρισία και τις αντιδημοκρατικές πρακτικές του καθεστώτος.
1974: Ξεκινά η τουρκική εισβολή στην Κύπρο με την αποβατική Επιχείρηση Αττίλας Ι, που αποτελεί το πρώτο στάδιο της τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης στη Μεγαλόνησο. Τουλάχιστον 40.000 Τούρκοι στρατιώτες αποβιβάζονται στις ακτές της Κυπριακής Δημοκρατίας, με αποτέλεσμα την παράνομη κατοχή του 37% του νησιού, τον εκτοπισμό 200.000 ανθρώπων, περίπου 4.000 νεκρούς και 1.619 αγνοούμενους. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εκδίδει το Ψήφισμα 353, καλώντας σε άμεση κατάπαυση του πυρός και σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου.
2007: Η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, επισκέπτεται την Αθήνα, σε μία επίσκεψη με στόχο την προώθηση οπλικών συστημάτων, μεταξύ των οποίων τα μαχητικά Eurofighter. Σε συνέντευξη Τύπου με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, δηλώνει: «Έχετε ένα ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 4%. Αυτό για μας είναι απλά ένα όνειρο!» αναδεικνύοντας τη διαφορετική οικονομική δυναμική της Ελλάδας εκείνη την περίοδο.
2015: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κούβα αποκαθιστούν τις διπλωματικές τους σχέσεις μετά από 54 χρόνια ψυχροπολεμικής απομόνωσης. Η επαναλειτουργία των πρεσβειών τους στην Αβάνα και την Ουάσινγκτον σηματοδοτεί ένα ιστορικό βήμα επαναπροσέγγισης και αλλαγής πολιτικής στην αμερικανική ήπειρο.
2016: Στην Τουρκία, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, οι Αρχές προχωρούν σε μαζικές εκκαθαρίσεις. Συνολικά 49.321 δημόσιοι υπάλληλοι απομακρύνονται από τις θέσεις τους, χωρίς να υπολογίζονται οι αποστρατεύσεις από τον στρατό και οι απολύσεις από το δικαστικό σώμα. Το γεγονός αποτελεί σημείο καμπής για τον αυταρχισμό Ερντογάν και τη συρρίκνωση της δημοκρατίας στη χώρα.
2020: Οι Μιλγουόκι Μπακς κερδίζουν τους Φοίνιξ Σανς με 105-98 στον 6ο τελικό του NBA, κατακτώντας το πρώτο τους πρωτάθλημα από το 1971. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο αναδεικνύεται MVP των τελικών, έχοντας σημειώσει 50 πόντους και εκπροσωπώντας επάξια την Ελλάδα στην κορυφή του παγκόσμιου αθλητισμού.
Γεννήσεις
356 π.Χ. – Μέγας Αλέξανδρος (Μέγας Αλέξανδρος), βασιλιάς της Μακεδονίας και ίσως η μεγαλύτερη στρατιωτική και πολιτική φυσιογνωμία της αρχαιότητας. Γεννήθηκε στην Πέλλα το 356 π.Χ. και ως γιος του Φιλίππου Β΄ και της Ολυμπιάδας, διαδέχθηκε σε ηλικία 20 ετών τον πατέρα του στον θρόνο, το 336 π.Χ. Αφού εξασφάλισε την εσωτερική σταθερότητα και την ηγεσία των Ελλήνων, ξεκίνησε τη θρυλική εκστρατεία κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας, κατακτώντας εδάφη από την Ελλάδα και τη Βόρεια Αφρική έως την Ινδία. Αήττητος στη μάχη και σπουδαίος στρατηγός, κατέκτησε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες στην ιστορία και μετέδωσε τον ελληνικό πολιτισμό στη Δύση και την Ανατολή, ιδρύοντας πόλεις όπως η Αλεξάνδρεια στην Αίγυπτο
1914 – Χαρίλαος Φλωράκης (Χαρίλαος Φλωράκης), εμβληματική προσωπικότητα της ελληνικής Αριστεράς και ιστορικός ηγέτης του ΚΚΕ. Γεννημένος στη Ραχούλα Καρδίτσας στις 20 Ιουλίου 1914, συνδέθηκε με το κομμουνιστικό κίνημα από την εφηβεία του και συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση με το ΕΑΜ και αργότερα στον ΕΛΑΣ και τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας ως «καπετάν Γιώτης». Διώχθηκε, φυλακίστηκε και εξορίστηκε για συνολικά 18 χρόνια λόγω της πολιτικής του δράσης. Υπήρξε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ από το 1972 έως το 1989, συμβάλλοντας καθοριστικά στη νομιμοποίηση και την ανασυγκρότηση του κόμματος μετά τη Χούντα. Διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στη δημιουργία του Συνασπισμού της Αριστεράς το 1989, αλλά και στη διάσωσή του ΚΚΕ από τη διάλυση τη δεκαετία του ’90. Παρέμεινε σύμβολο ανυποχώρητου αγώνα για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και τη δημοκρατία, έως τον θάνατό του το 2005.
1934 – Αλίκη Βουγιουκλάκη, Ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, γεννημένη στις 20 Ιουλίου στο Μαρούσι. Καθιερώθηκε ως η «Εθνική Σταρ» της Ελλάδας, πρωταγωνιστώντας σε 42 κινηματογραφικές ταινίες –πολλές από τις οποίες σημείωσαν τεράστιες εισπρακτικές επιτυχίες– και σε μεγάλες θεατρικές παραστάσεις, όπως τα «Καμπαρέ», «Εβίτα» και «Ωραία μου κυρία»167. Η δημοφιλία της σημάδεψε τέσσερις γενιές Ελλήνων, ενώ η ίδια έγινε σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής. Τιμήθηκε με βραβεία, όπως το Α’ Γυναικείου Ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1960 για τη «Μανταλένα», και έφυγε από τη ζωή στις 23 Ιουλίου 1996, αφήνοντας ανεξίτηλο αποτύπωμα στον ελληνικό πολιτισμό
1941 – Περικλής Κοροβέσης, Έλληνας συγγραφέας, ποιητής, δημοσιογράφος, ακτιβιστής και πολιτικός της Αριστεράς. Γεννήθηκε στο Αργοστόλι στις 20 Ιουλίου 1941 και σπούδασε θέατρο με τον Δημήτρη Ροντήρη και σημειολογία με τον Ρολάν Μπαρτ στο Παρίσι. Συνδέθηκε στενά με το αντιδικτατορικό κίνημα, υπέστη βασανιστήρια και φυλακίστηκε επί Χούντας, καταγράφοντας την εμπειρία του στο εμβληματικό βιβλίο «Ανθρωποφύλακες» που μεταφράστηκε διεθνώς και αποκάλυψε το πραγματικό πρόσωπο της δικτατορίας. Έγραψε ακόμα πολλά βιβλία, εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην «Ελευθεροτυπία» και την «Εφημερίδα των Συντακτών» και διετέλεσε βουλευτής Α’ Αθηνών με τον ΣΥΡΙΖΑ (2007–2009). Απεβίωσε στην Αθήνα στις 11 Απριλίου 2020.
1947 – Κάρλος Σαντάνα (Carlos Santana), Μεξικανός κιθαρίστας παγκόσμιας φήμης και από τους πρωτοπόρους της fusion rock σκηνής. Γεννημένος στις 20 Ιουλίου 1947 στο Autlán de Navarro του Μεξικού, έγινε διάσημος ιδρύοντας το συγκρότημα Santana, που συνδύασε ροκ, μπλουζ, τζαζ και αφρο-κουβανέζικους ρυθμούς σε ένα μοναδικό λατινοαμερικάνικο ηχόχρωμα. Η ιδιαίτερη κιθαριστική του τεχνική και οι μεγάλοι δίσκοι με τραγούδια όπως το «Black Magic Woman» και το «Oye Como Va» τον ανέδειξαν σε κορυφαία μορφή της διεθνούς μουσικής. Έχει τιμηθεί με 10 βραβεία Grammy και 3 Latin Grammy, ενώ το 1998 εντάχθηκε με το συγκρότημά του στο Rock and Roll Hall of Fame
Θάνατοι
1937 – Γκουλιέλμο Μαρκόνι (Guglielmo Marconi), ιταλός μηχανικός, φυσικός και εφευρέτης, που θεωρείται ο «πατέρας» της ασύρματης επικοινωνίας και της ραδιοφωνίας. Γεννημένος στη Μπολόνια το 1874, πειραματίστηκε από νεαρή ηλικία με την αξιοποίηση των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, δημιουργώντας την πρώτη πρακτική συσκευή ασύρματης μετάδοσης σημάτων. Το 1895 πραγματοποίησε τις πρώτες του επιτυχημένες μεταδόσεις και το 1901 πέτυχε την ιστορική μετάδοση ραδιοσήματος από την Αγγλία στον Καναδά, καταρρίπτοντας την άποψη ότι η γήινη καμπυλότητα είναι εμπόδιο στη μετάδοση. Ιδρυτής της Marconi Company και πρωτοπόρος στην αξιοποίηση της ασύρματης τεχνολογίας για τη ναυσιπλοΐα και τις επικοινωνίες, βραβεύτηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 1909 μαζί με τον Καρλ Φέρντιναντ Μπράουν «για τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της ασύρματης τηλεγραφίας». Ο Μαρκόνι άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στη σύγχρονη τεχνολογία και πέθανε στη Ρώμη το 1937
1973 – Μπρους Λι (Bruce Lee), Αμερικανός ηθοποιός με καταγωγή από το Χονγκ Κονγκ, θρύλος των πολεμικών τεχνών και διεθνής σταρ του κινηματογράφου. Γεννήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο το 1940, αλλά μεγάλωσε στο Χονγκ Κονγκ ξεκινώντας την καριέρα του ως παιδί-ηθοποιός. Ίδρυσε τη φιλοσοφία πολεμικής τέχνης «Τζιτ Κουν Ντο» και συνέβαλε καθοριστικά στη διάδοση του κινηματογράφου δράσης και των πολεμικών τεχνών παγκοσμίως. Έγινε διάσημος με ταινίες όπως «The Big Boss», «Fist of Fury» και «Enter the Dragon», καθιερώνοντας τον εαυτό του ως διαχρονικό σύμβολο δύναμης και αυτοβελτίωσης. Η πρόωρη απώλειά του στα 32 του χρόνια άφησε τεράστιο κενό αλλά και ανεξίτηλη κληρονομιά στην παγκόσμια κουλτούρα
1989 – Γιάννης Τσαρούχης (Γιάννης Τσαρούχης), Έλληνας ζωγράφος και σκηνογράφος, κορυφαία φυσιογνωμία της ελληνικής τέχνης του 20ού αιώνα. Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1910 και ξεχώρισε για το μοναδικό του ύφος, που συνδύασε λαϊκά και βυζαντινά στοιχεία με τον μοντερνισμό, προβάλλοντας την έννοια της ελληνικότητας. Εμπνεύστηκε από τη ζωή στο λιμάνι, τα νεοκλασικά κτίρια και την καθημερινότητα των ανθρώπων, ενώ έγινε εμβληματικός για τους πίνακές του με ναύτες και μανάδες. Διακρίθηκε επίσης ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος, συνεργαζόμενος με μεγάλα θέατρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το έργο του χαρακτηρίστηκε από διαρκή αναζήτηση ταυτότητας, τολμηρή ματιά και διεθνή προβολή, τοποθετώντας τον ανάμεσα στους σπουδαιότερους Έλληνες καλλιτέχνες της εποχής του
Εορτολόγιο
Ηλίας
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Διεθνής Ημέρα Σελήνης
Παγκόσμια Ημέρα Σκακιού
