Τον δρόμο για τη δικαίωση και των χιλιάδων Ελλήνων δανειοληπτών που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο ανοίγει η σημερινή απόφαση του ανώτατου Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στήριξε τους Πολωνούς προσφεύγοντες οι οποίοι το προηγούμενο διάστημα καλούνταν να πληρώσουν υπέρογκα ποσά προς τις τράπεζες.
Θυμίζουμε ότι στην Πολωνία, όπως και σε διάφορες άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα, αρκετοί δανειολήπτες είχαν λάβει στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο (και όχι σε ευρώ ή άλλα τοπικά νομίσματα) επειδή τα επιτόκια μέσω αυτής της επιλογής ήταν χαμηλά και η ισοτιμία με τα άλλα νομίσματα ευνοϊκή γι’ αυτούς. Στη συνέχεια όμως, τα δεδομένα άλλαξαν, το ελβετικό φράγκο ακρίβυνε και έτσι όσοι είχαν πάρει δάνειο κλήθηκαν να πληρώσουν υπέρογκες δόσεις, με αποτέλεσμα κάποιοι εξ αυτών να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.
«Δεν μπορούν να χρεώνουν τόσο μεγάλες αυξήσεις στις δόσεις των δανείων»
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάνθηκε ότι οι τράπεζες δεν μπορούν να χρεώνουν τόσο μεγάλες αυξήσεις στις δόσεις των δανείων που έχουν συνάψει με τους πελάτες τους μετά την αλλαγή της νομισματικής ισοτιμίας, κρίνοντας τους σχετικούς όρους των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων άδικους για τους πολίτες. « Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αποκλείει, σε περίπτωση ακύρωσης του συμβολαίου ενός στεγαστικού δανείου που πάσχει εξαιτίας καταχρηστικών όρων, οι καταναλωτές να ζητήσουν αποζημίωση από την τράπεζα πέρα από την επιστροφή των μηνιαίων δόσεων που καταβλήθηκαν» αναφέρει το Δικαστήριο σε ανακοίνωσή του, αποκλείοντας τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να προβαίνουν σε παρόμοιες αξιώσεις έναντι των καταναλωτών.
Βαρύ πλέον το κόστος για τον πολωνικό τραπεζικό τομέα
Κατόπιν αυτής της απόφασης, το κόστος για τον πολωνικό τραπεζικό τομέα αναμένεται να είναι μεγάλο σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, τονίζοντας πως θα είναι δύσκολο να απορροφηθεί το πλήγμα που θα υποστεί. Στο ίδιο μήκος κύματος, η πολωνική χρηματοπιστωτική ρυθμιστική αρχή KNF αναφέρει ότι η απόφαση αυτή είναι αρνητική όχι μόνο για το πολωνικό τραπεζικό τομέα αλλά και για την ευρύτερη οικονομία της χώρας, ωστόσο όσοι έχουν λάβει δάνεια μποιρούν πλέον να αισθάνονται ασφαλείς.
Ο κ. Andrzej Zorski, εταίρος στη δικηγορική εταιρεία Pilawska Zorski, εκτιμά πως η δικαστική απόφαση θα ενθαρρύνει πλέον περισσότερους κατόχους στεγαστικών δανείων να οδηγήσουν τις τράπεζες στα δικαστήρια. «Οι οφειλέτες που φοβήθηκαν να μηνύσουν την τράπεζά τους υπό την απειλή αγωγής, μετά τη σημερινή απόφαση, δεν θα πρέπει πλέον να έχουν τέτοιους φόβους», έγραψε χαρακτηριστικά.
Επιδιώκουν συμβιβασμούς τώρα οι τράπεζες
Ωστόσο, ο Tadeusz Bialek, πρόεδρος της Πολωνικής Ένωσης Τραπεζών, είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι οι τράπεζες έχουν ήδη συνάψει περίπου 60.000 διακανονισμούς με πελάτες τους και ελπίζουν να επιτύχουν ακόμη περισσότερους, υποστηρίζοντας πως είναι ένας «φθηνός και γρήγορος τρόπος για φιλική επίλυση υποθέσεων». Τώρα μένει να αποδειχθεί πόσοι ακόμη θα προσφύγουν κατά των τραπεζών που είχαν συνάψει δάνεια ή πόσους δανειολήπτες θα προσεγγίσουν τα ίδια τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προκειμένου να έρθουν σε έναν συμβιβασμό.
Θυμίζουμε ότι στην Ελλάδα η μεγάλη αύξηση ως προς τη χορήγηση στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο πραγματοποιήθηκε την περίοδο 2006 – 2009, όταν περίπου 70.000 συμπολίτες μας έλαβαν στεγαστικά δάνεια συνολικού ύψους περίπου 7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Από το 2014 και μετά όμως, ύστερα από την απελευθέρωση της ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου, το νόμισμα ανατιμήθηκε κατά 30% έναντι του ευρώ, με αποτέλεσμα να αυξηθεί αντιστοίχως και η δόση του δανείου.
Εισαγγελικό προμήνυμα από τον περασμένο Φεβρουάριο
Από τον περασμένο Φεβρουάριο ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Άντονι Μάικλ Κόλινς έχει εκδώσει γνωμάτευση ότι οι πολωνικές τράπεζες που έχουν χορηγήσει τέτοια δάνεια και τα οποία κρίθηκαν από δικαστήρια της συγκεκριμένης χώρας άκυρα, επειδή περιείχαν αθέμιτους όρους, δεν μπορούν να επιδιώξουν αξιώσεις για πρόσθετες χρεώσεις. Με τη σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου, οι δανειολήπτες προφανώς νιώθουν ανακουφισμένοι.
Η μη δεσμευτική γνωμάτευση του Φεβρουαρίου είχε κρίνει ότι σε περιπτώσεις όπου οι αμφισβητούμενες συμβάσεις στεγαστικών δανείων ακυρώνονται από τα τοπικά δικαστήρια, οι δανειστές (δηλαδή οι τράπεζες) δεν μπορούν να διεκδικήσουν πληρωμές πέρα από την επιστροφή του κεφαλαίου του δανείου. Το θέμα έχει πάρει όλα αυτά τα χρόνια τόσο μεγάλες διαστάσεις στην Πολωνία, που σύμβουλος του πρωθυπουργού της χώρας ανακοίνωσε ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο γενικής μετατροπής στο εθνικό νόμισμα, το ζλότι, όλων των στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγηθεί σε ελβετικά φράγκα, ως μέρος σχεδίου έκτακτης ανάγκης ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα.
