Ο πρώην πρασινοσκούφης Τζον Ράμπο κυνηγιέται στα βουνά που περιβάλλουν μια αμερικανική κωμόπολη από τον δεσποτικό σερίφη και τα τσιράκια του, αναγκάζοντάς τον να επιστρατεύσει όλες τις δολοφονικές ικανότητές του για να επιβιώσει.

Ο ειδικοδυναμίτης είναι βετεράνος του Πόλεμου του Βιετνάμ και παρασημοφορήθηκε μάλιστα από το Κογκρέσο με το Μετάλλιο της Τιμής, οι μάχες συνεχίζουν ωστόσο να τον κατατρύχουν.

Με αυτή τη δοκιμαζόμενη ψυχοσύνθεση και το μετατραυματικό στρες να τον έχει γονατίσει καταφτάνει σε επαρχιακή πολίχνη της Ουάσιγκτον, για να δει τον σερίφη να τον διώχνει απρόκλητα και να τον πιέζει ώστε να κάνει εκείνο το λαθάκι προκειμένου να τον συλλάβει.

Δεν θα του πάρει βέβαια πολύ να το σκάσει από το κρατητήριο και να εξαπολύσει την οργή του κατά των αστυνομικών αρχών, φέρνοντας το Βιετνάμ στην ίδια την καρδιά των ΗΠΑ.

Αν πρέπει να το πούμε, αυτές είναι με δυο γραμμές η υπόθεση του πρώτου «Ράμπο», του πιο σκοτεινού και «ευαίσθητου» στα νοήματά του από όλα τα sequel που πυροδότησε. Είναι μια ταινία δράσης και επιβίωσης που τη ζεις ως το μεδούλι και δεν τη χορταίνεις, αν και η μαγεία της δεν σταματά κατά κανέναν τρόπο εκεί. Και αρχίζει μάλιστα όταν τελειώσεις με την περιπέτεια.

rammvvobolaffreivbool1

Και μιας και όλοι αγαπούν μια καλή περιπέτεια, ένα παλιό αξίωμα του κινηματογράφου, ο Τζον Ράμπο και τα αντιαμερικανικά καμώματά του, η μάχη του με τις άδικες διωκτικές αρχές της χώρας του δηλαδή, είναι εδώ για να μας δώσουν μια πρόγευση των σκοτεινών και περίπλοκων συναισθηματικά ταινιών που θα ακολουθούσαν στις επόμενες δεκαετίες.

Κατά πρώτο, ο μπαρουτοκαπνισμένος πρασινομπερές δεν σκοτώνει κανέναν στην πρώτη ταινία! Παρά το γεγονός ότι είναι διαβόητα γνωστός πως πρώτα πυροβολεί και μετά ρωτάει, ο Ράμπο το μόνο που κάνει στο «Πρώτο αίμα» του 1982 είναι να τραυματίζει σοβαρά τους ανθρώπους που τον κυνηγούν για να τον βλάψουν.

Αυτό ήταν μάλιστα η συνεισφορά του ίδιου του Σταλόνε στο σενάριο, να αλλάξει άρδην όσα δολοφονικά έκανε ο Ράμπο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Μορέλ (1972), εκεί όπου επιδόθηκε σε ένα τρελό και θανάσιμο σαφάρι. Ο Σλάι σκέφτηκε πως το κοινό θα μισούσε τελικά τον Ράμπο του αν ξεπάστρευε τους συμπατριώτες του, κι έτσι είπε να παραλείψει όσα θα αποξένωναν τον κόσμο από τα νοήματα που μεταφέρει η ταινία και εξαπολύει σαν τις σφαίρες από το μυδράλιό του.

Το σενάριο προέβλεπε μάλιστα τον θάνατο του Ράμπο στο τέλος, όπου τον σκοτώνει ο συνταγματάρχης του, και η σκηνή γυρίστηκε πράγματι, μόνο που το κοινό τη μίσησε στις δοκιμαστικές προβολές. Τι ήθελε να πει η ταινία δηλαδή; Ότι ο μόνος τρόπος να προσαρμοστούν ξανά στην πολιτική ζωή οι βετεράνοι που γυρίζουν από τον πόλεμο είναι μέσω του θανάτου τους;

Γι’ αυτό και ο «Ράμπο» είναι σταθερά πολλά περισσότερα από μερικές εκρήξεις τεστοστερόνης. Μεταξύ 1972-1982 εξάλλου, στη δεκαετία που πήρε για να ολοκληρωθεί η ταινία, ήταν ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια του Χόλιγουντ, με περισσότερες από 26 σεναριακές εκδοχές να γράφονται και να απορρίπτονται και εξίσου πολλά πρωτοκλασάτα ονόματα να υπογράφουν για τον πρωταγωνιστικό ρόλο και να τα παρατούν τελικά. Θέλετε μερικά; Στιβ ΜακΚουίν, Πολ Νιούμαν, Κλιντ Ίστγουντ, Αλ Πατσίνο, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Νικ Νόλτε, Τζον Τραβόλτα, ακόμα και ο Ντάστιν Χόφμαν!

rammvvobolaffreivbool2

Κι έτσι όταν πρότειναν τον ρόλο στον Σταλόνε, που ήταν υποκριτικά στα πάνω του λόγω του «Ρόκι», εκείνος αρνήθηκε γιατί είχε περάσει και απορριφθεί από τόσα χέρια. Είπε τελικά το «ναι» όταν του επέτρεψαν να ξαναγράψει το σενάριο για να κάνει τον Ράμπο του συμπαθή στο κοινό, διατηρώντας ωστόσο το αμφιλεγόμενο της δράσης του. Και εκείνα τα 3,5 εκατ. δολάρια της αμοιβής του θα έπαιξαν φυσικά τον ρόλο τους.

Και την «έσκισε» βέβαια την ταινία, αναγκάζοντας ακόμα και τον πάντοτε τσεκουράτο κριτικό κινηματογράφου Roger Ebert να παραδεχτεί πως ο Σλάι ήταν τόσο καλός στη δράση και με τέτοια μανιασμένη δίψα να πέφτει με τα μούτρα στις σκηνές που «δεν μπορώ να καταλάβω πώς δεν τραυματίστηκε κάποιος στα γυρίσματα».

Γιατί να το δεις: Γιατί είναι μια καθαρόαιμη ταινία δράσης έτσι όπως τις έφτιαχναν παλιά, χωρίς φτιασίδια και άπειρα ειδικά εφέ. Αλλά και γιατί είναι ουσιαστικά ένα αντιπολεμικό κομψοτέχνημα, μιλώντας μας για την εύθραυστη ψυχοσύνθεση των βετεράνων και τις δυσκολίες τους να τα βγάλουν πέρα στη φυσιολογική καθημερινότητα. Ο Τζον Ράμπο στρέφεται εξάλλου κατά της πατρίδας του, αφήνοντας τα όσα ζοφερά έκανε στο Βιετνάμ αποκλειστικά στο ταραγμένο μυαλό του. Είναι άραγε ήρωας ή προδότης;

Είναι όμως κι ένα φιλμ πολεμικών ενοχών και φαντασμάτων που στοιχειώνουν τη Δύση για τη στρατιωτική εμπλοκή της στα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου. Ο ημιπαράφρων πια κομάντο ήταν άλλοτε -και παρά τη θέλησή του- ένας προπαγανδιστής του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, και ως τέτοιο πρέπει να διαβαστεί το φιλμ, ως μια κτηνώδης αλληγορία του τι πραγματικά σημαίνει ο πόλεμος…

«Ποτέ δεν έδωσε μια μάχη που δεν μπορούσε να κερδίσει», ακούγεται κάπου στο φιλμ, αν κι αυτό δεν είναι παρά η μισή ιστορία. Μια ιστορία που αφήνεται εσκεμμένα ημιτελής, μιας και το τέλος της δεν βολεύει κανέναν. Και σίγουρα όχι τον Ράμπο…

rammvvobolaffreivbool3

«Το πρώτο αίμα»

Παραγωγή: Αμερική

Σκηνοθεσία: Τεντ Κότσεφ

Πρωταγωνιστούν: Σιλβέστερ Σταλόνε, Ρίτσαρντ Κρένα, Brian Dennehy, Bill McKinney, Jack Starrett, Michael Talbott, Chris Mulkey