Ήταν 27 Μαΐου 1995 όταν ο Αμερικανός ηθοποιός Κρίστοφερ Ριβ, ο άνθρωπος που είχε ταυτιστεί με τον ρόλο του «Σούπερμαν», έπεσε από το άλογό του σε έναν αγώνα ιππασίας στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ. Η πτώση ήταν σφοδρή. Ο αυχενικός του σπόνδυλος C2 υπέστη σοβαρή βλάβη και ο Ριβ έμεινε παράλυτος από τον λαιμό και κάτω. Από εκείνη τη μέρα, ξεκίνησε για τον ίδιο ένα εντελώς διαφορετικό κεφάλαιο ζωής: αυτό του μαχητή για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία, αλλά και του ηγέτη σε ένα διεθνές κίνημα για την ιατρική έρευνα.

Από τον ήρωα της οθόνης στον ήρωα της πραγματικότητας

Ο Ριβ είχε ήδη καθιερωθεί στη συνείδηση εκατομμυρίων ατόμων ως Σούπερμαν, αφού από το 1978 μέχρι το 1987, ενσάρκωσε τέσσερις φορές τον υπερήρωα, χαρίζοντάς του ανθρώπινα χαρακτηριστικά και ευαισθησία. Ήταν όμορφος, ευγενικός, με αίσθηση χιούμορ και έντονη κοινωνική συνείδηση. Μετά το ατύχημα, οι γιατροί ήταν αρχικά απαισιόδοξοι. Ο ίδιος σκέφτηκε την ευθανασία. Όμως με τη στήριξη της οικογένειάς του, κυρίως της συζύγου του Ντάνα, και με τη βαθιά του πίστη στην επιστήμη, αποφάσισε να παλέψει όχι μόνο για τη δική του ζωή, αλλά και για τα εκατομμύρια ανθρώπων που ζούσαν σε παρόμοια συνθήκη.

Το 1999, ίδρυσε μαζί με τη σύζυγό του το Christopher Reeve Paralysis Foundation – που αργότερα μετονομάστηκε σε Christopher & Dana Reeve Foundation. Ο στόχος του ήταννα συγκεντρώσει πόρους και να ενισχύσει την επιστημονική έρευνα για τις κακώσεις του νωτιαίου μυελού και την αναγεννητική ιατρική, αλλά και να προωθήσει τη νομοθετική προστασία και την προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρία.

Ο Ριβ δεν έκρυψε ποτέ τη σωματική του κατάσταση. Αντιθέτως, έκανε δημόσιες εμφανίσεις με αναπνευστική υποστήριξη, έδωσε ομιλίες, μίλησε στο Κογκρέσο, και συγκλόνισε το κοινό με τη δύναμη του λόγου του. Το 2000, σκηνοθέτησε το In the Gloaming, μια τηλεταινία του HBO με θέμα έναν νεαρό άνδρα που πεθαίνει από AIDS – μία ακόμη υπενθύμιση πως ο Ριβ παρέμενε καλλιτέχνης και ακτιβιστής.

Παρότι δεν κατάφερε ποτέ να περπατήσει ξανά, υπήρξε θερμός υποστηρικτής της έρευνας με εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα. Είχε πει χαρακτηριστικά: «Πιστεύω ότι υπάρχει λύση. Και θέλω να είμαι παρών όταν έρθει».

Έγινε ένα ζωντανό σύμβολο ελπίδας, αξιοπρέπειας και αλληλεγγύης. Ο ίδιος εξήγησε ότι το μεγαλύτερο του όπλο ήταν η αποδοχή και η θέληση να δώσει νόημα στη ζωή του, πέρα από το σώμα του.

Ο Κρίστοφερ Ριβ πέθανε στις 10 Οκτωβρίου 2004, σε ηλικία μόλις 52 ετών, από επιπλοκές λοίμωξης που σχετίζονταν με την αναπηρία του. Έως τότε, είχε καταφέρει να συγκεντρώσει πάνω από 130 εκατομμύρια δολάρια για την έρευνα και να εμπνεύσει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1679: Θεσμοθετείται στην Αγγλία το Habeas Corpus, που καθιερώνει την προστασία των πολιτών από την αυθαιρεσία της εξουσίας και θεωρείται θεμέλιος λίθος του κράτους δικαίου.

1703: Ο Πέτρος ο Μέγας ιδρύει την Αγία Πετρούπολη και την ανακηρύσσει πρωτεύουσα της Ρωσίας, εγκαινιάζοντας μία νέα εποχή εκσυγχρονισμού της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

1821: Ο Δημήτριος Παπανικολής πυρπολεί τουρκικό δίκροτο στο λιμάνι της Ερεσσού, στη Λέσβο. Η ενέργεια αυτή αποτελεί το πρώτο ναυτικό κατόρθωμα των Ελλήνων στον Αγώνα και ανεβάζει κατακόρυφα το ηθικό των επαναστατών.

1835: Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποφυλακίζεται με βασιλική χάρη από τον Όθωνα, μετά τη μετατροπή της ποινής του για εσχάτη προδοσία.

1855: Υπογράφεται στην Κωνσταντινούπολη η πρώτη ελληνοτουρκική συμφωνία, η Συνθήκη Εμπορίου και Ναυτιλίας. Καθιερώνει διομολογήσεις υπέρ των Ελλήνων υπηκόων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

1895: Ο Ιρλανδός συγγραφέας Όσκαρ Ουάιλντ φυλακίζεται για σοδομισμό. Η καταδίκη του σοκάρει τη βρετανική κοινωνία και μένει στην ιστορία ως σύμβολο διωγμού για τον σεξουαλικό προσανατολισμό.

1941: Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τα Χανιά στη Μάχη της Κρήτης, έπειτα από σφοδρές συγκρούσεις με τις συμμαχικές δυνάμεις και την ηρωική αντίσταση του λαού.

1941: Το γερμανικό θωρηκτό Bismarck βυθίζεται από τον βρετανικό στόλο στον Ατλαντικό. Περισσότεροι από 2.000 Γερμανοί ναύτες χάνουν τη ζωή τους.

1942: Τσέχοι και Σλοβάκοι αντιστασιακοί τραυματίζουν θανάσιμα τον Ράινχαρτ Χάιντριχ, αρχηγό της Γκεστάπο και αρχιτέκτονα της Τελικής Λύσης, στην Πράγα. Η Επιχείρηση «Ανθρωποειδές» εξελίσσεται σε μία από τις πιο τολμηρές και συμβολικές πράξεις Αντίστασης κατά του ναζισμού στην Ευρώπη.

1960: Ο στρατηγός Τζεμάλ Γκιουρσέλ πραγματοποιεί πραξικόπημα στην Τουρκία και ανατρέπει τον πρόεδρο Τζελάλ Μπαγιάρ και τον πρωθυπουργό Αντνάν Μεντερές, ο οποίος εκτελείται.

1960: Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας καταθέτει υπόμνημα στη Βουλή ζητώντας τη νομιμοποίησή του, σε μια κρίσιμη πολιτική κίνηση για τη μεταπολεμική Ελλάδα.

1961: Η Αμερικανίδα Νίτα Μπέικερ, σύζυγος λοχία των ΗΠΑ στη βάση του Ελληνικού, στραγγαλίζει τα τρία μικρά παιδιά τους και αποπειράται να αυτοκτονήσει, όταν ανακαλύπτει την εξωσυζυγική σχέση του συζύγου της με Ελληνίδα τηλεφωνήτρια.

1963: Πεθαίνει ο Γρηγόρης Λαμπράκης στη Θεσσαλονίκη, πέντε ημέρες μετά τη δολοφονική επίθεση παρακρατικών. Ο θάνατός του προκαλεί διεθνή κατακραυγή και οδηγεί στη δημιουργία του κινήματος «Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη».

1995: Ο Αμερικανός ηθοποιός Κρίστοφερ Ριβ μένει παράλυτος από τον λαιμό και κάτω, ύστερα από πτώση από άλογο σε αγώνα ιππασίας. Ο «Σούπερμαν» του κινηματογράφου γίνεται σύμβολο αγώνα για τα άτομα με αναπηρία και αφιερώνει τη ζωή του στην έρευνα για τις κακώσεις νωτιαίου μυελού.

2010: Ψηφίζεται το Σχέδιο Καλλικράτης, μία ριζική διοικητική μεταρρύθμιση που αλλάζει τον αυτοδιοικητικό χάρτη της Ελλάδας, μειώνοντας τους δήμους και ενισχύοντας τις αρμοδιότητές τους.

Γεννήσεις

1818 – Amelia Bloomer, Αμερικανίδα φεμινίστρια, δημοσιογράφος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών· υπήρξε υπέρμαχος της μεταρρύθμισης στην ένδυση των γυναικών, με το όνομά της να συνδέεται με το «bloomer costume», ένα επαναστατικό για την εποχή παντελόνι που διευκόλυνε την κίνηση και έγινε σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης.

1877 – Ισιδώρα Ντάνκαν, Αμερικανίδα χορεύτρια, πρωτοπόρος του σύγχρονου χορού, που επηρέασε βαθιά την τέχνη με τη φυσική, ελεύθερη κίνηση εμπνευσμένη από την αρχαία Ελλάδα· θεωρείται θεμελιώτρια της μοντέρνας χορευτικής έκφρασης.

1922 – Κρίστοφερ Λι, Άγγλος ηθοποιός, με εντυπωσιακή καριέρα επτά δεκαετιών και χαρακτηριστική βαθιά φωνή· έγινε διάσημος για τους ρόλους του ως Δράκουλας, Σάρουμαν στον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» και Κόμης Ντούκου στον «Πόλεμο των Άστρων», ενώ διακρίθηκε και για τη μουσική και συγγραφική του δραστηριότητα.

1923 – Χένρι Κίσινγκερ, Αμερικανός πολιτικός και διπλωμάτης, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας και υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970· πρωταγωνιστής της ψυχροπολεμικής διπλωματίας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο άνοιγμα προς την Κίνα, τις συνομιλίες ΗΠΑ–ΕΣΣΔ και τον πόλεμο του Βιετνάμ· τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 1973.

1933 – Ζωζώ Σαπουντζάκη, Ελληνίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια, γνωστή ως η «βασίλισσα της νύχτας»· με λαμπερή παρουσία στο θέατρο, τον κινηματογράφο και το μουσικό θέαμα από τη δεκαετία του ’50, έγινε σύμβολο θηλυκότητας και διασκέδασης, αφήνοντας ανεξίτηλο στίγμα στην ελληνική showbiz.

Θάνατοι

1910 – Ρόμπερτ Κοχ, Γερμανός ιατρός και μικροβιολόγος, θεμελιωτής της βακτηριολογίας· ανακάλυψε τους μικροοργανισμούς που προκαλούν τη φυματίωση, τον άνθρακα και τη χολέρα, και τιμήθηκε με Νόμπελ Ιατρικής το 1905 για τη συμβολή του στην κατανόηση των λοιμωδών νοσημάτων.

1963 – Γρηγόρης Λαμπράκης, Έλληνας ιατρός, βαλκανιονίκης και βουλευτής της ΕΔΑ, σύμβολο του φιλειρηνικού κινήματος στην Ελλάδα· η δολοφονία του στη Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς συγκλόνισε τη χώρα και ενέπνευσε το παγκόσμιο αντιπολεμικό σύνθημα «Ζει», αλλά και το διεθνώς αναγνωρισμένο βιβλίο και φιλμ «Ζ» του Βασιλικού και του Γαβρά.

Εορτολόγιο

Αλύπιος, Θεράπων