Το δημοσιονομικό κενό επί τάπητος στο νέο γύρο διαβουλεύσεων με την τρόικα

Με περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ να χωρίζουν την τρόικα και το υπουργείο Οικονομικών, στη  εκτίμηση για το δημοσιονομικό κενό του 2014, αρχίζει σήμερα ο νέος γύρος διαβουλεύσεων. Στην ατζέντα είναι και άλλα δύσκολα θέματα, όπως τα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου και οι πλειστηριασμοί.

Βήματα προσέγγισης έγιναν, όπως γράφει η εφημερίδα «Ναυτεμπορική», στις τεχνικές συναντήσεις που έγιναν τις τελευταίες ημέρες από στελέχη της τρόικας με στελέχη των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας, με θέμα τη διαφορά σε σχέση με το κενό του επόμενου χρόνου.

Τούτο αν σκεφθεί κανείς ότι κατά την αποχώρησή της τον περασμένο Σεπτέμβριο η τρόικα άφησε στον υπουργό σημείωμα για νέα μέτρα ύψους 2,9 δισ. ευρώ που θα πρέπει να ληφθούν μέσα στο 2014.

Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούσαν ότι αν η τρόικα κατέβει από τα μέτρα ύψους 2 δισ. που φέρεται να ζητά σήμερα και το υπουργείο Οικονομικών πείσει για το αποτέλεσμα των μέτρων που έχει προετοιμάσει, τότε θα υπάρξει συμφωνία. Κανείς όμως δεν μπορούσε να ρισκάρει την πρόβλεψη ότι η συμφωνία αυτή θα έρθει πριν από την Πέμπτη, 21 του μήνα, ημέρα κατάθεσης του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού.

Από την άλλη, κανείς (ούτε οι δανειστές ούτε και το ΥΠΟΙΚ) δεν θέλει ένα συμπληρωματικό προϋπολογισμό στις αρχές του 2014, γεγονός που θα έδινε λάθος μήνυμα στις αγορές. Τούτο διότι η ανάγκη συμπληρωματικού προϋπολογισμού σημαίνει αυτόματα αστοχία από τους στόχους που τίθενται τώρα από την ελληνική κυβέρνηση.

Η σημερινή συνάντηση θα έχει επίσης το βάρος της μη λύσης για τα περισσότερα από τα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου, από τα οποία έχει συμφωνηθεί μόνο ο νέος κώδικας των δικηγόρων. Για τις αμυντικές βιομηχανίες η τρόικα επιμένει ότι η καλύτερη λύση είναι το κλείσιμο, ενώ υπάρχουν προβλήματα και στο θέμα της κινητικότητας και διαθεσιμότητας στο Δημόσιο. Επίσης δεν έχει οριστικοποιηθεί και το θέμα της διευθέτησης των χρεών του Δημοσίου με τις δύο εταιρείες ύδρευσης.

Το υπουργείο Οικονομικών με το υπουργείο Ανάπτυξης θα πρέπει ακόμη να αντιμετωπίσουν και το κοινωνικά ευαίσθητο θέμα των πλειστηριασμών για οφειλές στις τράπεζες, για τους οποίους η τρόικα επιμένει σε πλήρη απελευθέρωση.

Βέβαιο είναι, πάντως, ότι μείζον ζήτημα θα αποτελέσει η συμφωνία για τους όρους κάλυψης του δημοσιονομικού κενού της επόμενης χρονιάς όπου οι απαιτήσεις της τρόικας φτάνουν σε νέα μέτρα, τα οποία προσεγγίζουν τα δύο δισ. ευρώ.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών βλέπουν το μεγαλύτερο μέρος της τρύπας στα ασφαλιστικά ταμεία, στην υγεία και τα φορολογικά έσοδα. Συγκεκριμένα, στα ασφαλιστικά ταμεία εκτιμάται ότι θα υπάρξει πρόσθετη τρύπα πάνω από 1 δισ. ευρώ για το 2014. Ως βάση για την πρόβλεψή τους θέτουν τις 300.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, αλλά και την κατάρρευση των εσόδων των Ταμείων. Τούτο με δεδομένο ότι η ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» έχει αποδώσει μέχρι στιγμής μόνο 43 εκατ. ευρώ, παρά τις αλλεπάλληλες απειλές για διώξεις και κατασχέσεις περιουσιών.

Η τρόικα δεν υπολογίζει -ακόμη- τη μείωση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων από τη σταδιακή μείωση των φόρων υπέρ τρίτων, οι οποίοι θα πρέπει -μετά την κοστολόγηση που θα ολοκληρώσει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους- να αρχίζουν να καταργούνται σταδιακά από τον επόμενο χρόνο. Η απώλεια θα είναι τεράστια. Τα έσοδα που θα χάσουν 23 ασφαλιστικά ταμεία, μεταξύ των οποίων το ΙΚΑ, το ΝΑΤ, το Ταμείο Εμπόρων, Συντάξεων Νομικών, Στρατού, Ναυτικού, Ξενοδόχων, Εθνικής Αμυνας, με την ολοκλήρωση της κατάργησης των φόρων υπέρ τρίτων θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ, ενώ συνολικά οι φόροι υπέρ τρίτων που κατευθύνονται και σε άλλους φορείς (υπουργεία, ΟΤΑ, Σύλλογοι κ.λπ.) υπερβαίνουν τα 4 δισ. ευρώ.

Ως πιθανά ισοδύναμα μέτρα η τρόικα βάζει ξανά στο «τραπέζι» τη μείωση των συντάξεων των λεγόμενων «ευγενών» ταμείων, όπως αυτά των ΔΕΚΟ και των τραπεζών, και τη μείωση εφάπαξ και επικουρικών συντάξεων. Μια αιτία της «τρύπας» στο δημοσιονομικό που υπολογίζει η τρόικα είναι η υγεία. Ο εκ των υστέρων συμψηφισμός των δαπανών για υγεία (claw back), για τον οποίο έχει εγγραφεί εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ για το 2013 και άλλα τόσα για το 2014 δεν έχει την αναμενόμενη εξέλιξη.

Νέο κεφάλαιο στην έναρξη της σημερινής διαπραγμάτευσης θα είναι και ο νέος φόρος για τα ακίνητα, ο οποίος με βάση τα νέα δεδομένα θα δημιουργήσει μια νέα τρύπα περίπου 250 εκατ. ευρώ. Στο θέμα αυτό το υπουργείο Οικονομικών φαίνεται να προσανατολίζεται σε μια περικοπή του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων κατά 200 εκατ. ευρώ και την περικοπή άλλων επιμέρους λειτουργικών δαπανών κατά περίπου 50 εκατ. ευρώ.

Με την περικοπή αυτή το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων αναμένεται να μειωθεί στα 6,8 δισ. ευρώ από 7 δισ. ευρώ που είχε τεθεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Με την περικοπή αυτή καλύπτονται τα 6,3 δισ. ευρώ του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους, αφήνοντας 500 εκατ. ευρώ για το αποκαλούμενο εθνικό σκέλος, το οποίο καλύπτει στο μεγαλύτερο μέρος του τις επιδοτήσεις του αναπτυξιακού νόμου.

Στα φορολογικά έσοδα και σε ό,τι αφορά το 2013 η τρόικα θεωρεί ότι ένα μέρος της αύξησης εσόδων κατά το τελευταίο τετράμηνο είναι «τεχνική». Οφείλεται στη μεταχρονολόγηση της εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων και άρα στην είσπραξη του φόρου εισοδήματος κοντά στο τέλος του χρόνου.

Αποδίδουν επίσης την αύξηση των εσόδων στην αναδρομική εισφορά του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας για τα έτη 2011 -2013. Σε ό,τι αφορά την κοστολόγηση των εσόδων για το 2014, αμφισβητούν την πρόβλεψη για αύξηση των εσόδων κατά περίπου 2 δισ. ευρώ που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Εκτιμούν το τελικό όφελος λίγο πάνω από το 1 δισ. ευρώ. Το υπουργείο Οικονομικών προσέρχεται στο διάλογο με ένα πακέτο μέτρων που φτάνει το 1,3 δισ. ευρώ και έχουν ως βασικό κορμό το νέο νομοσχέδιο του υπ. Εργασίας.

Το πακέτο του ΥΠΟΙΚ προβλέπει:

-Μείωση της εισφοροδιαφυγής στα Ταμεία με στόχο περισσότερα έσοδα από τα Ταμεία ύψους 800 εκατ. ευρώ. Από αυτά η τρόικα αποδέχεται ότι μπορεί να εισπραχθούν από 250 έως 300 εκατ. ευρώ και μέσω διαπραγμάτευσης το ΥΠΟΙΚ αναμένει το ποσό που θα αποδεχθεί η τρόικα να φτάσει τα 600 εκατ. ευρώ.

-Πλήρη εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο αλλά και επιμέρους περικοπών σε επιχορηγήσεις των ΔΕΚΟ απ’ όπου αναμένεται ότι θα εξοικονομηθούν περίπου 160 εκατ.

-Επιτάχυνση εκκαθάρισης των παλαιών φορολογικών υποθέσεων με στόχο αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά περίπου 350 εκατ. ευρώ.

-Σε καθαρά διαρθρωτικό επίπεδο προβλέπεται η συγχώνευση και κατάργηση οργανισμών που υπήρχαν από το 2010 στη λίστα Πάγκαλου, αλλά δεν προχώρησαν ποτέ.

-Στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης των αποκρατικοποιήσεων και της καλύτερης εποπτείας του προγράμματος, προγραμματίζεται εφεξής να συμμετέχει σε κάθε δ.σ. εταιρείας του Δημοσίου που βρίσκεται στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ εκπρόσωπος του Ταμείου με αυξημένη αρμοδιότητα.