Σε κλοιό πληθωρισμού και αβεβαιότητας η ευρωζώνη το 2022

Oι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία αφήνουν έντονο αποτύπωμα στην πορεία του πληθωρισμού στην ευρωζώνη. Το βασικό σενάριο που έχει καταρτίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προβλέπει άλμα του μέσου ετήσιου δείκτη στο 5,1%. Στο ακραίο σενάριο ο μέσος δείκτης σκαρφαλώνει στο 7,1%. «Οι προοπτικές για την οικονομική δραστηριότητα και τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ έχουν καταστεί πολύ αβέβαιες και εξαρτώνται καθοριστικά από το πώς θα εξελιχθεί ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία, από τον αντίκτυπο των τρεχουσών κυρώσεων και από πιθανά περαιτέρω μέτρα» σημειώνει η ΕΚΤ στην τελευταία ανάλυση των τεχνοκρατών της για τις μακροοικονομικές προβλέψεις.

Ανάπτυξη

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της ΕΚΤ στο οποίο ενσωματώνονται αρχικές εκτιμήσεις του αντίκτυπου του πολέμου, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας της ευρωζώνης προσγειώνεται φέτος στο 3,7% από 4,2% και ο πληθωρισμός εκτινάσσεται στο 5,1% από 3,2%. Όπως εκτιμά η ΕΚΤ «η άνοδος των τιμών της ενέργειας και οι αρνητικές επιπτώσεις στο μέτωπο της εμπιστοσύνης συνεπάγονται σημαντικές επιπτώσεις στην εγχώρια ζήτηση βραχυπρόθεσμα, ενώ οι κυρώσεις που έχουν ανακοινωθεί και η απότομη επιδείνωση των προοπτικών για τη ρωσική οικονομία θα αποδυναμώσουν την ανάπτυξη του εμπορίου στη ζώνη του ευρώ. Οι βασικές προβλέψεις βασίζονται στην υπόθεση ότι οι τρέχουσες διακοπές στον ενεργειακό εφοδιασμό και οι αρνητικές επιπτώσεις στην εμπιστοσύνη που συνδέονται με τη σύγκρουση είναι προσωρινές και ότι οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού δεν επηρεάζονται σημαντικά».

Κανένας δεν μπορεί να θεωρήσει ασφαλείς τις παραδοχές πάνω στις οποίες βασίστηκαν οι προβλέψεις του βασικού σεναρίου στο οποίο ο ρυθμός ανάπτυξης επιβραδύνεται περαιτέρω στο 2,8% το 2023 και 1,6% το 2024. Σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Ευρωσυστήματος του Δεκεμβρίου 2021, οι προοπτικές για την ανάπτυξη αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες για το 2022, με βασική αιτία τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία στις τιμές της ενέργειας, την εμπιστοσύνη και το εμπόριο.

Αντίστοιχα ο πληθωρισμός από 5,1% κατά μέσο όρο το 2022, «βουτάει» στο 2,1% το 2023 και στο 1,9% το 2024. Οι βραχυπρόθεσμες πιέσεις στις τιμές έχουν αυξηθεί σημαντικά, ιδίως εκείνες που σχετίζονται με τα βασικά προϊόντα πετρελαίου και φυσικού αερίου αλλά ελλείψει περαιτέρω ανοδικών κραδασμών στις τιμές των εμπορευμάτων, ο πληθωρισμός της ενέργειας προβλέπεται να μειωθεί σημαντικά στον ορίζοντα προβολής, σημειώνει η ΕΚΤ.

Σημειώνεται ότι στο βασικό σενάριο η μέση τιμή πετρελαίου διαμορφώνεται φέτος στα 92,6 δολάρια το βαρέλι (77,5 δολάρια η προηγούμενη πρόβλεψη), στα 82,3 δολάρια το 2023 και στα 77,2 δολάρια το 2024.

Ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε 5,6% το πρώτο τρίμηνο του 2022 και το δεύτερο, στο 5,2% το τρίτο τρίμηνο και στο 4% το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Το πρώτο τρίμηνο του 2023 ο μέσος πληθωρισμός θα είναι 2,5%.

Στις προβλέψεις της ΕΚΤ ενσωματώνονται δύο ακόμα σενάρια. Το δυσμενές και το ακραίο. Στο δυσμενές η ΕΚΤ υποθέτει ότι επιβάλλονται αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία, οδηγώντας σε ορισμένες διαταραχές στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Περικοπές στις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου θα οδηγούσαν σε υψηλότερο ενεργειακό κόστος και σε πλήγμα στην παραγωγή της ευρωζώνης προσωρινού χαρακτήρα καθώς θα προχωρούσε η υποκατάσταση από άλλες πηγές ενέργειας ενώ η διατήρηση των γεωπολιτικών εντάσεων θα οδηγούσαν σε διεύρυνση της αβεβαιότητας και πρόσθετες οικονομικές διαταραχές. Στο δυσμενές σενάριο, ο πληθωρισμός σε μέσα επίπεδα αναρριχάται στο 5,9% φέτος και η ανάπτυξη περιορίζεται στο 2,5%.

Στο ακραίο σενάριο εκτός από τα χαρακτηριστικά του δυσμενούς σεναρίου, ενσωματώνεται μια ισχυρότερη αντίδραση των τιμών της ενέργειας σε πιο αυστηρές περικοπές της προσφοράς, ισχυρότερη ανατιμολόγηση των χρηματοπιστωτικών αγορών και μεγαλύτερες δευτερογενείς επιπτώσεις από την αύξηση των τιμών της ενέργειας. Σε αυτό το σενάριο , ο πληθωρισμός εκτινάσσεται στο 7,1% και η ανάπτυξη στην ευρωζώνη περιορίζεται σε 2,3%.