Αν ένα νησί έχει συνδυάσει το όνομά του με την κατάνυξη και τις θρησκευτικές παραδόσεις του Πάσχα, εκτός από την Κέρκυρα, αυτό σίγουρα είναι η Πάτμος και η Μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου. Με την μυστηριακή αύρα που το χαρακτηρίζει και πρωταγωνιστή το επιβλητικό καστρομονάστηρο, το Πάσχα στο Νησί της Αποκάλυψης αποτελεί πραγματική εμπειρία ζωής.
Το υπέροχο νησί των Δωδεκανήσων που αποτελεί πραγματικό παράδεισο για εκείνους που αρέσκονται σε μια πιο μίνιμαλ εκδοχή των καλοκαιρινών τους διακοπών, έχει συνδυάσει άρρηκτα το όνομά του με το Πάσχα, κι αυτό λόγω της ύπαρξης της ιστορικής μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που στεφανώνει την αβίαστα σικάτη και ανεπιτήδευτα κοσμοπολίτικη Χώρα του νησιού.
Το σημαντικότερο μοναστηριακό συγκρότημα του Αιγαίου, και ένα από τα πιο εμβληματικά σύμβολα του Χριστιανισμού στην Ελλάδα, στέκει επιβλητικό στην είσοδο της Χώρας, καλωσορίζοντας τους επισκέπτες της αφ’ υψηλού.
Η ίδρυσή της μονής αποδίδεται στον όσιο Χριστόδουλο, στον οποίο παραχωρήθηκε η Πάτμος το 1088 από τον Αλέξιο Α’ τον Κομνηνό, προκειμένου να ιδρύσει ένα μοναστήρι προς τιμήν του Ευαγγελιστή. Χτισμένη σε μορφή μεσαιωνικού κάστρου με επάλξεις, η Μονή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία και την τουριστική ανάπτυξη του νησιού.
Από τη βυζαντινή περίοδο σώζονται μέχρι και σήμερα το καθολικό, η τράπεζα, η εστία και τα κελιά των μοναχών. Στο καθολικό ξεχωρίζει το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι εξαιρετικές τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, ενώ στην τράπεζα την προσοχή σας θα τραβήξουν τόσο οι τοιχογραφίες όσο και τα μαρμάρινα τραπέζια φαγητού των μοναχών. Όποιος φτάσει μέχρι το επίπεδο των κελιών, θα απολαύσει από κοντά τις χαρακτηριστικές καμάρες της μονής με θέα στην πλακοστρωμένη αυλή της.
Το Πάσχα στο Νησί της Αποκάλυψης
Όλη η Μεγάλη Εβδομάδα στην Πάτμο χαρακτηρίζεται για την κατανυκτικότητά της, με πιο χαρακτηριστική από όλες την Τελετή του Ιερού Νιπτήρα, το έθιμο που λαμβάνει χώρα την Μεγάλη Πέμπτη. Πλήθος κόσμου, ντόπιοι και τουρίστες παρακολουθούν τη λειτουργία στη Μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου και αργότερα την Τελετή του Ιερού Νιπτήρα στην πλατεία Ξάνθου. Πρόκειται για αναπαράσταση του μυστικού δείπνου, στη διάρκεια της οποίας ο Ηγούμενος πλένει τα πόδια 12 μοναχών, που κάθονται γύρω από μια εξέδρα, όπως έκανε ο Ιησούς με τους μαθητές του.
Στα πολύ ιδιαίτερα έθιμα του νησιού συμπεριλαμβάνεται και η δεύτερη Ανάσταση στο Μοναστήρι της Πάτμου, καθώς και το ότι το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες: ιταλικά, γαλλικά, ρώσικα, αγγλικά, γερμανικά, σέρβικα και τα αρχαία ομηρικά ελληνικά.
