Με το βλέμμα στραμμένο στα κρίσιμα μέτωπα της οικονομίας, το Μέγαρο Μαξίμου εγκαινιάζει έναν πυκνό κύκλο συντονισμένων παρεμβάσεων που θα καθορίσουν όχι μόνο τον ρυθμό ανάπτυξης, αλλά και τη δημοσιονομική ανθεκτικότητα της χώρας μας έναντι των διεθνών κραδασμών.
Στην κορυφή της ατζέντας βρίσκεται η σημερινή συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής. Υπό τον αντιπρόεδρο Κωστή Χατζηδάκη (καθότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στις ΗΠΑ), οι υπουργοί που μετέχουν στο εν λόγω όργανο καλούνται να συγκεράσουν τρία δύσκολα ζητούμενα: να εξασφαλίσουν περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους, να ανακουφίσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις από το ακριβό κόστος ζωής και παράλληλα να θωρακίσουν τη χώρα από τα «απόνερα» της κλιμακούμενης σύγκρουσης ΗΠΑ ‐ ΕΕ και των δασμών που επιβάλλει ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Το πρώτο μέτωπο λοιπόν είναι ο νέος προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2028 – 2034. Η Αθήνα δεν κρύβει ότι παλεύει για τρεις βασικές γραμμές άμυνας: μεγαλύτερο μερίδιο κονδυλίων σε σχέση με την προηγούμενη επταετία, λιγότερη γραφειοκρατία στη διάθεση των πόρων και τη δυνατότητα να διοχετεύσει γρήγορα χρήματα σε πράσινες επενδύσεις, ψηφιακές υποδομές και εξαγωγικές εταιρείες. Η διαπραγμάτευση είναι σκληρή: αρκετά κράτη – μέλη πιέζουν να μειωθεί συνολικά ο «κουμπαράς», ώστε να περιοριστεί η συνεισφορά των μεγάλων οικονομιών. Στο παιχνίδι προστίθενται και οι στόχοι της επονομαζόμενης «Πράσινης Συμφωνίας», που ήδη απορροφούν τεράστια ποσά. Για την Ελλάδα, η έκβαση θα καθορίσει αν μπορεί να συνεχίσει τα μεγάλα έργα – επέκταση μετρό Θεσσαλονίκης, νέο αεροδρόμιο Καστελίου, αναβάθμιση λιμένων– χωρίς να επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.
Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο παρακολουθεί κάθε κίνηση στην εμπορική κόντρα Ουάσιγκτον – Βρυξελλών. Οι επιπτώσεις δεν φαίνονται άμεσα στις ελληνικές εξαγωγές (καθώς μόλις το 5 % εξ αυτών κατευθύνεται στις ΗΠΑ)– αλλά ο κίνδυνος είναι έμμεσος και σοβαρός: μια ύφεση στην Ευρωζώνη θα περιορίσει την κατανάλωση, θα αυξήσει το ενεργειακό κόστος και θα πιέσει πτωτικά το ΑΕΠ. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει μικρότερο «μαξιλάρι» για φοροελαφρύνσεις και κοινωνικές παροχές. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη τα τεχνικά κλιμάκια του υπουργείου Οικονομικών «τρέχουν» δυσμενή σενάρια, ώστε να ξέρουν πόσο χώρο έχουν για τα μέτρα που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη φετινή ΔΕΘ.
Παράλληλα δίνεται βαρύτητα στις επενδύσεις. Μέχρι το τέλος του έτους θα κατατεθεί στη Βουλή νομοσχέδιο που κόβει στα μισά τον χρόνο έγκρισης για κάθε άμεση ξένη επένδυση άνω των 50 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα το Εθνικό Κτηματολόγιο οδεύει προς ολοκλήρωση, ώστε η γη να γίνει πραγματικά «τράπεζα» για την προσέλκυση κεφαλαίων – από τουριστικές μονάδες 12μηνης λειτουργίας μέχρι data centers διεθνών κολοσσών, ενώ ιδιαίτερο βάρος δίνεται και στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Μέσα στο καλοκαίρι ξεκινά πρόγραμμα κατάρτισης 200 000 εργαζομένων, επικεντρωμένο σε ψηφιακές δεξιότητες, πράσινες τεχνολογίες και logistics. Για πρώτη φορά προβλέπεται η αυτόματη αναγνώριση πιστοποίησης σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ, ώστε Έλληνες εργαζόμενοι να μπορούν να απορροφηθούν σε έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης σε ολόκληρη την Ένωση και να επιστρέφουν με αναβαθμισμένες γνώσεις.
Τέλος, το υπουργείο Οικονομικών επιμένει στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Ο στόχος είναι πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 2 % του ΑΕΠ, ώστε η χώρα να συνεχίσει να μειώνει το χρέος – ήδη κάτω από το 150 %. Όσο επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος, τόσο διατηρείται «ζωντανή» η υπόσχεση για νέες μειώσεις φόρων: κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, περικοπή εισφοράς αλληλεγγύης και μείωση ασφαλιστικών εισφορών για τους μισθωτούς. Κομβικής σημασίας τέλος είναι και το μέτωπο της φοροδιαφυγής, όπου προωθείται η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση σε όλο το λιανεμπόριο από 1ης Ιανουαρίου, με στόχο να φέρει ως και 1 δισ. επιπλέον έσοδα τον πρώτο χρόνο.
