Μια τεχνητή μήτρα που θα μπορεί να κρατήσει ζωντανό ένα μωρό για όσο καιρό χρειαστεί αρχίζει να τελειοποιείται και σε λίγο καιρό μπορεί να ξεκινήσουν οι δοκιμές σε ανθρώπους. Αυτή η είδηση από τη μία προκαλεί αισιοδοξία, αλλά ταυτόχρονα τρομάζει.
Η συσκευή αναπτύχθηκε πρώτη φορά το 2017 στη Φιλαδέλφεια από το νοσοκομείο The Children’s Hospital of Philadelphia και έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο, όταν κράτησε ζωντανά έμβρυα προβάτων για 28 ημέρες, αποδεικνύοντας ότι μια τεχνητή μήτρα μπορεί να διατηρήσει την κυκλοφορία του αίματος και την ανάπτυξη οργάνων σε ένα ζωντανό οργανισμό.
Τον Σεπτέμβριο του 2023, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συγκάλεσε μια συμβουλευτική επιτροπή για να εξετάσει το ενδεχόμενο έγκρισης των πρώτων κλινικών δοκιμών. Το ζήτημα εξετάζεται μέχρι και σήμερα και αν εγκριθεί αναμένεται να δοκιμαστεί σε ανθρώπινα μωρά που γεννιούνται πρόωρα και έχουν ελάχιστες ή μηδαμινές πιθανότητες επιβίωσης.
Η AquaWomb, εταιρεία που συνεργάζεται με το παιδιατρικό νοσοκομείο της Φιλαδέλφεια για την ανάπτυξη της συσκευής, την περιέγραψε ως πρωτότυπο «σύστημα υποστήριξης ζωής παρόμοιο με τη μήτρα».
Σύμφωνα με τον Guardian αρνήθηκε ότι το μηχάνημα θα αντικαταστήσει τη μήτρα των γυναικών, υποστηρίζοντας ότι στόχος είναι να χρησιμοποιηθεί μόνο σε πρόωρες γεννήσεις. Δεδομένου όμως, ότι επίσημα υπάρχει μυστικοπάθεια για αυτό το ζήτημα (ακόμη και από κρατικές αμερικανικές υπηρεσίες) αρκετοί φοβούνται ότι θα μπορούσε να θέσει διάφορα ηθικά ζητήματα στο μέλλον.
Πώς λειτουργεί
Το μωρό αμέσως μετά τη γέννησή του τοποθετείται σε μια δεξαμενή απο σιλικόνη ή σε ένα σάκο επίσης από σιλικόνη, που εμφανισιακά παραπέμπει σε πλαστική σακούλα. Ύστερα, καλύπτεται για να μην έρχεται σε επαφή με φως, ώστε να μιμείται το σκοτάδι της μήτρας. Τότε, σωλήνες εγχέουν σε συγκεκριμένο ρυθμό συνθετικό αμνιακό υγρό, το οποίο ανακυκλώνεται τακτικά.
Το αμνιακό υγρό διατηρείται στους 37,6 βαθμούς Κελσίου, λίγο πάνω από τη θερμοκρασία του σώματος της μητέρας.
Το μωρό λοιπόν, μένει σε αυτό το μηχάνημα όσο καιρό χρειαστεί, ενώ η συσκευή είναι έτσι φτιαγμένη, ώστε να είναι ευλύγιστη, προκειμένου το μωρό να μπορεί να κινηθεί, όπως να κλωτσήσει.
Το βρετανικό δημοσίευμα σημείωσε ότι μερικοί επιστήμονες τρόμαξαν με αυτό που είδαν, αναφέροντας ότι η εικόνα παραπέμπει στην ταινία Matrix.
Οι υπεύθυνοι του προγράμματος όμως, υποστήριξαν ότι η τεχνητή μήτρα είναι κατασκευασμένη μόνο για μωρά από πρόωρες γεννήσεις και όχι για την ανάπτυξη βρεφών.
Η Myrthe van der Ven, γιατρός, και CEO της AquaWomb, ανέφερε ότι το τεχνικό πρόβλημα που δεν έχει ξεπεραστεί με επιτυχία, είναι η ροή του οξυγόνου.
Συγκεκριμένα, είπε ότι χρειάζεται διαφορετική διαδικασία για ένα μωρό που γεννήθηκε πρόωρα σε σχέση με ένα που ήρθε κανονικά στον κόσμο. «Το θέμα δεν είναι να δώσουμε το οξυγόνο, αλλά το πώς θα το κάνουμε. Δεν μιλάμε για απλή χορήγηση. Ένα κανονικό μωρό, μόλις δεχτεί οξυγόνο αρχίζει να κλαίει, να κινείται. Αυτό δεν συμβαίνει με όσα γεννιούνται πρόωρα. Αν δεχτούν απότομα οξυγόνο μπορεί να πεθάνουν ή να αποκτήσουν μόνιμα προβλήματα. Ουσιαστικά είναι σαν να πετάς ένα ψάρι έξω από το νερό».
Οι ενστάσεις
Το όλο ζήτημα εγείρει σοβαρές ενστάσεις, με επιστήμονες να θέτουν ηθικά ζητήματα.
«Τι θα συμβεί αν σε αναγκάσουν να φέρεις έτσι στον κόσμο το μωρό σου;» και «φανταστείτε η αναπαραγωγή να γίνεται με αυτό τον τρόπο. Εδώ δεν μιλάμε απλώς για μια παρένθετη μητέρα. Αλλά για μια μήτρα που μπορεί να μεγαλώσει το παιδί σας, επιρεάζοντας φυσικά και τις ζωτικές λειτουργίες του», είναι μερικές από τις ενστάσεις που αφορούν το ηθικό κομμάτι.
Ακόμη, υπάρχουν κι άλλα πρακτικά προβλήματα που μπορεί να πλήξουν το ρόλο της οικογένειας και συγκεκριμένα εκείνο του γονιού.
Όταν ένα μωρό έρχεται στον κόσμο, ο γονιός θέλει να το αγγίξει, να το νιώσει, όχι απλώς να το δει από κοντά.
Στην περίπτωση της τεχνητής μήτρας όμως, αυτό δεν συμβαίνει. Απλώς ο γονιός το βλέπει και όχι σε μια «ωραία κατάσταση» π.χ. Τυλιγμένο ή να το κρατάει κάποιος.
Αντιθέτως, το βλέπει να επιπλέει σε ένα υγρό, σαν κάτι το απομακρυσμένο. Ο Guardian επικοινωνόντας με γονείς που είτε έχουν, είτε έχασαν τα παιδιά τους, έλαβε μοιρασμένες απαντήσεις.
Μερικοί υποστήριξαν ότι δεν θα είχαν πρόβλημα, καθώς είναι ούτως ή άλλως πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα ιατρικά μέσα για το καλό των παιδιών τους, βάζοντας στην άκρη τις συνέπειες. Άλλοι εμφανίστηκαν πιο επιφυλακτικοί όμως, δηλώνοντας ότι αυτή η εικόνα μπορεί να τους αναστάτωνε ή αποξένωνε, καθώς πρόκειται για κάτι που κανείς δεν έχει συνηθίσει.
