Το 1816 κάτι παράξενο συνέβη στην Ευρώπη: το καλοκαίρι δεν ήρθε ποτέ. Και τώρα έχουμε επιτέλους λύση στο μυστήριο, δύο αιώνες αργότερα.

Την προηγούμενη χρονιά, στις 10 Απριλίου 1815, εξερράγη το ηφαίστειο Ταμπόρα στη μακρινή Ινδονησία, σε αυτό που οι επιστήμονες υποπτεύονται πως ήταν η μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη των τελευταίων 1.500 ετών.

Αρκετοί επιστήμονες υποπτεύονταν όλα αυτά τα χρόνια πως τα δύο φαινόμενα έπρεπε να έχουν κάποιου είδους σύνδεση, καθώς ξέρουμε πως η ηφαιστειακή τέφρα και το διοξείδιο του θείου μπλοκάρουν το ηλιακό φως.

Οι μετεωρολόγοι δεν ήξεραν όμως πώς ακριβώς συνέβη το πράγμα και αν έγινε τελικά έτσι, πόσο συνέβαλε η έκρηξη στην Ινδονησία στη χρονιά χωρίς καλοκαίρι της Ευρώπης.

Τώρα όμως, με ένα νέο μοντέλο πρόγνωσης καιρού, ξέρουμε πως το Ταμπόρα προκάλεσε τις χαμηλές θερμοκρασίες-ρεκόρ!

Η έκρηξη του 1815 προκάλεσε τσουνάμι που σκότωσε κάπου 40.000-60.000 ανθρώπους, ανάλογα την πηγή, επηρεάζοντας την παγκόσμια μέση θερμοκρασία του 1816 κατά 0,4-0,7 βαθμούς Κελσίου. Οι συνεχείς βροχές έκλεισαν στο σπίτι και κάποια Μέρι Σέλεϊ, δίνοντάς της χρόνο να γράψει τον «Φρανκενστάιν» της!

Ο δρ Andrew Schurer του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, στο άρθρο του στο περιοδικό «Environmental Research Letters» αποκωδικοποίησε τον καιρό της χρονιάς και μας λέει πως με ηφαίστειο ή χωρίς ηφαίστειο, το 1816 θα ήταν εξαιρετικά βροχερό. Με το Ταμπόρα όμως έγινε και εξαιρετικά κρύο. «Χωρίς την ηφαιστειακή δράση, θα ήταν απίθανο να ήταν τόσο υγρό και σίγουρα εντελώς απίθανο να ήταν τόσο κρύο».

Ο κόσμος τότε δεν πίστευε πως μια έκρηξη ηφαιστείου στην άλλη γωνιά του κόσμου θα επηρέαζε το κλίμα της Ευρώπης, κι όμως έτσι συνέβη. Και συνέβη όσο πιο τραγικά γινόταν, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τους λιμούς που επέφερε…