Το Κογκρέσο της Βολιβίας, όπου την πλειοψηφία έχει η αριστερά του προέδρου Έβο Μοράλες, ενέκρινε χθες την αύξηση των εκτάσεων όπου επιτρέπεται να καλλιεργείται νόμιμα κόκα από τα 120.000 στρέμματα στα 220.000 στρέμματα, εξέλιξη που αναμένεται να αυξήσει την παραγωγή της χώρας σε περίπου 30.000 τόνους φύλλων κόκας.

Το νομοσχέδιο, το οποίο εγκρίθηκε από τη Βουλή την Πέμπτη και από τη Γερουσία την Παρασκευή, αναμένεται να επικυρωθεί από τον πρόεδρο Μοράλες, ο οποίος υπήρξε και ο ίδιος καλλιεργητής κόκας στο παρελθόν.

Το νομοσχέδιο τροποποιεί τις διατάξεις αυτού που είχε εγκριθεί τη δεκαετία του 1980 για την παραγωγή κόκας για παραδοσιακές χρήσεις. Οι λαοί των Άνδεων μασούν φύλλα κόκας ή παρασκευάζουν τσάι με αυτά εδώ και αιώνες, καθώς οι ιδιότητες των φύλλων της τους βοηθούν να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες του μεγάλου ύψους, την κόπωση, ή ακόμη να ξεχνούν την πείνα τους. Τα φυτά κόκας χρησιμοποιούνται σε τελετουργίες των ιθαγενών και θεωρούνται ιερά από πολλές φυλές.

«Το σημαντικό είναι να σταματήσει η δαιμονοποίηση του φύλλου της κόκας, (να προχωρήσει) η αποποινικοποίησή του», εξήγησε ο πρόεδρος της Γερουσίας της Βολιβίας, ο Αλμπέρτο Γκονσάλες. «Μιλάμε για ένα ευγενές, ιερό φυτό που ήταν αδικαιολόγητος ο στιγματισμός του επί σχεδόν 30 χρόνια».

Η Βολιβία χρειάζεται περίπου 25.000 τόνους κόκας για παραδοσιακές χρήσεις και θρησκευτικές τελετές, διευκρίνισε ο Σέσαρ Κοκαρίκο, υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Γαιών. Εξήγησε ότι περίπου 6.000 τόνοι θα συσκευάζονται και θα εξάγονται νόμιμα σε διάφορες χώρες, όπως ο Ισημερινός και η Αργεντινή.

Η αντιπολίτευση από την πλευρά της εξέφρασε την έντονη αντίθεσή της στο νομοσχέδιο, εκφράζοντας φόβους περί αύξησης των ποσοτήτων ναρκωτικών που παράγονται και διακινούνται. Ο αντιπολιτευόμενος βουλευτής Ουίλσον Σανταμαρία είπε ότι δεν ήταν απαραίτητο να αυξηθεί η έκταση όπου επιτρέπεται η καλλιέργεια του φυτού, τονίζοντας ότι μελέτες έχουν δείξει πως θα αρκούσαν περίπου 140.000 στρέμματα.

Αναφερόταν προφανώς σε μια μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εκπονήθηκε το 2013, σύμφωνα με την οποία 147.000 στρέμματα θα αρκούσαν για να καλύπτεται η ζήτηση φύλλων κόκας για τις παραδοσιακές και άλλες νόμιμες χρήσεις.

Ένας άλλος βουλευτής της αντιπολίτευσης, ο Μπερνάρ Ιντς, έκρινε ότι «κάθε στρέμμα» που προστίθεται για την παραγωγή επιπλέον κόκας «προορίζεται για την εμπορία ναρκωτικών και αυτό οι Βολιβιανοί δεν μπορούν να το ανεχθούν».

Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Φράνκλιν Αλκαράς, «όλοι γνωρίζουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της κόκας του Τσαπάρε δεν προορίζεται για τη νόμιμη αγορά».

Η Βολιβία κατατάσσεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως στην παραγωγή κόκας αλλά και κοκαΐνης, μετά την Κολομβία και το Περού, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος, στη Βολιβία οι καλλιέργειες κόκας καταλαμβάνουν 202.000 στρέμματα, κυρίως στις περιοχές Γιούνγκας και Τσαπάρε, αφού η επιφάνεια των καλλιεργειών μειώθηκε κατά 11% το 2014.

Πολλοί κοκαλέρος –καλλιεργητές του φυτού– που απαιτούσαν να καταργηθούν εντελώς οι περιορισμοί διαδήλωσαν στη Λα Πας νωρίτερα αυτή την εβδομάδα και ορισμένοι πέταξαν πέτρες εναντίον αστυνομικών, που αντέδρασαν κάνοντας χρήση δακρυγόνων.