Ο Ντόναλντ Τραμπ υιοθετεί λόγο και στάση αυταρχικού ηγέτη, καθώς εντείνει τη σύγκρουση με την Καλιφόρνια για τη μεταναστευτική του πολιτική, προκαλώντας βαθιά ανησυχία για το ενδεχόμενο συνταγματικής κρίσης.
Το μέλλον εξαρτάται πλέον από το αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ απλώς κάνει επίδειξη δύναμης ή αν είναι αποφασισμένος να οδηγήσει μια ήδη τεταμένη χώρα σε ένα επικίνδυνο μονοπάτι με στόχο την επιβολή μιας «αρχής του ισχυρού».
Σε μια συγκλονιστική στιγμή τη Δευτέρα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, της χώρας που για 80 χρόνια θεωρείται θεματοφύλακας της παγκόσμιας δημοκρατίας, υποστήριξε ανοιχτά τη σύλληψη του Δημοκρατικού κυβερνήτη της πιο πολυπληθούς πολιτείας των ΗΠΑ.
«Νομίζω ότι θα ήταν κάτι σπουδαίο», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους περπατώντας στο South Lawn του Λευκού Οίκου.
Λίγο αργότερα, ο Τραμπ διέταξε την ανάπτυξη εκατοντάδων εν ενεργεία πεζοναυτών στο Λος Άντζελες και εξουσιοδότησε την αποστολή ακόμα 2.000 εφέδρων της Εθνοφρουράς, μετά από ένα Σαββατοκύριακο αναταραχών με συγκρούσεις με την Αστυνομία και καμένα οχήματα σε ορισμένες περιοχές της πόλης. Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν έπειτα από επιχειρήσεις της ICE (Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνείων) με στόχο την απέλαση παράτυπων μεταναστών, σε μια πολιτεία που αποτελεί προπύργιο των Δημοκρατικών.
Οι Αρχές της Καλιφόρνια και του Λος Άντζελες απέρριψαν τους ισχυρισμούς Τραμπ ότι έχουν χάσει τον έλεγχο. Το βράδυ της Δευτέρας, αστυνομικές δυνάμεις απώθησαν διαδηλωτές που πετούσαν αντικείμενα με τη χρήση βομβίδων κρότου-λάμψης.
Η απόφαση του Τραμπ να αναπτύξει στρατεύματα παρά την αντίθεση του κυβερνήτη, Γκάβιν Νιούσομ, αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα της διάθεσής του να χρησιμοποιεί ακραίες εκτελεστικές εξουσίες, συχνά σε αμφισβητούμενη νομική βάση, και σηματοδοτεί ρήξη με την πρώτη του θητεία, όταν συχνά αποτρεπόταν από τέτοιες ενέργειες από αξιωματούχους του «συστήματος».
«Ο πρόεδρος ενεργεί ως δικτάτορας»
«Ο πρόεδρος παρακάμπτει βίαια την εξουσία του κυβερνήτη και του δημάρχου και χρησιμοποιεί τον στρατό ως πολιτικό εργαλείο. Αυτή η άνευ προηγουμένου ενέργεια απειλεί να μετατρέψει μια τεταμένη κατάσταση σε εθνική κρίση», δήλωσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής του Ρόουντ Άιλαντ, Τζακ Ριντ, κορυφαίο στέλεχος της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας. «Από την ίδρυση του έθνους μας, ο αμερικανικός λαός είναι ξεκάθαρος: δεν θέλουμε τον στρατό να ασκεί αστυνομικά καθήκοντα στο έδαφος των ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Η Δημοκρατική βουλευτής, Νανέτ Μπαραγκάν, της οποίας η περιφέρεια περιλαμβάνει την περιοχή Paramount νότια του Λος Άντζελες, καταδίκασε την κινητοποίηση στρατευμάτων από τον Τραμπ. «Αυτό είναι ένδειξη δικτάτορα», είπε στο CNN και τον Τζέικ Τάπερ. «Και η απειλή για σύλληψη του κυβερνήτη, δηλαδή έλεος, αυτό είναι εξωφρενικό», τόνισε.
Παιχνίδια εξουσίας και υποψίες για εφαρμογή του Insurrection Act
Ανώτατοι αξιωματούχοι του Τραμπ χρησιμοποιούν όρους όπως «εξέγερση», δίνοντας την εντύπωση ότι ο Λευκός Οίκος εξετάζει την επίκληση του Insurrection Act, ενός νόμου που επιτρέπει στον πρόεδρο να αναπτύξει στρατό για να καταστείλει εξέγερση. Ωστόσο, τέτοια εξέγερση δεν υφίσταται στην Καλιφόρνια. Οι ισχυρισμοί του Τραμπ ότι με τη γρήγορη αντίδρασή του «έσωσε» το Λος Άντζελες από την καταστροφή δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Ο σύμβουλος του Τραμπ για τα σύνορα, Τομ Χόμαν, χαρακτήρισε «γελοίους» τους ισχυρισμούς Δημοκρατικών αξιωματούχων ότι οι διαμαρτυρίες εντάθηκαν λόγω της ανάπτυξης της Εθνοφρουράς. «Όλα εξαρτώνται από τις ενέργειες των διαδηλωτών, αυτοί παίρνουν τις αποφάσεις», δήλωσε από το Λος Άντζελες σε τηλεοπτική εκπομπή.
Παιχνίδι ισχύος ή μπλόφα;
Αυτό που μένει να φανεί είναι αν ο Τραμπ σκοπεύει να προχωρήσει πέρα από τη ρητορική του αυταρχισμού ή αν πρόκειται για ακόμα μία προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων προς όφελος της εκλογικής του βάσης.
Ο Χόμαν, πάντως, παραδέχτηκε ότι ο κυβερνήτης Νιούσομ «σίγουρα» δεν έχει κάνει κάτι που να δικαιολογεί τη σύλληψή του.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Βόρειας Ντακότα, Κέβιν Κρέιμερ, ακολούθησε την πάγια τακτική του κόμματος να υποβαθμίζει τις δηλώσεις του Τραμπ. «Δεν τον έχει συλλάβει. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα συλλάβει τον Γκάβιν Νιούσομ», είπε στο CNN. Ο ίδιος υποστήριξε ότι ο Τραμπ κάνει το σωστό, επιτιθέμενος στις αποτυχίες των Δημοκρατικών στην πολιτική για τη μετανάστευση και τη δημόσια τάξη. «Πολιτείες όπως η Καλιφόρνια έχουν γράψει στα παλιά τους τα παπούτσια τον αμερικανικό λαό και αποφάσισαν να γίνουν καταφύγιο για εγκληματίες», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Στρατός σε ρόλο στήριξης – Νομική αντεπίθεση της Καλιφόρνιας
Μέχρι στιγμής, οι εθνοφύλακες που κάλεσε ο Τραμπ χωρίς την έγκριση του κυβερνήτη έχουν αναπτυχθεί κυρίως γύρω από ομοσπονδιακά κτίρια στο Λος Άντζελες. Η αποστολή πεζοναυτών ανησύχησε πολλούς, ωστόσο οι εντολές τους δεν περιλαμβάνουν αστυνομικές δράσεις, εκτός αν ο Τραμπ επικαλεστεί επίσημα το Insurrection Act. Ο ρόλος τους είναι επικουρικός προς τα τμήματα της Εθνοφρουράς που βρίσκονται ήδη στο πεδίο.
Το CNN αποκάλυψε ότι, ενώ ορισμένοι στον Λευκό Οίκο, όπως ο Στίβεν Μίλερ, μιλούν ανοιχτά για «εξέγερση», νομικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης επεξεργάζονται πιο διακριτικούς τρόπους για την προστασία της ομοσπονδιακής εξουσίας, ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση.
Ωστόσο, πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι ο Τραμπ ενδεχομένως επιδιώκει σκόπιμα την ένταση, ώστε να δημιουργήσει τις συνθήκες για νόμιμη χρήση στρατιωτικής ισχύος στο εσωτερικό των ΗΠΑ.
Αντίδραση Νιούσομ: «Ασεβές, επικίνδυνο, άσκοπο»
Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ, δεν δείχνει διατεθειμένος να υποχωρήσει, ιδιαίτερα καθώς έχει βλέψεις για το προεδρικό χρίσμα το 2028.
«Ο πρόεδρος στέλνει άλλους 2.000 στρατιώτες στο Λος Άντζελες, ενώ μόλις 300 από τους πρώτους 2.000 έχουν φτάσει. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τη δημόσια ασφάλεια. Είναι για να χαϊδέψει το επικίνδυνο Εγώ του», έγραψε στο X. «Αυτό είναι Ασεβές. Άσκοπο. Και Επικίνδυνο για τους στρατιώτες μας», συμπλήρωσε.
Η Καλιφόρνια έχει ήδη καταθέσει αγωγή κατά της κυβέρνησης για την ομοσπονδιοποίηση των εθνοφυλάκων. Ο Γενικός Εισαγγελέας, Ρομπ Μπόντα, χαρακτήρισε την ενέργεια «ανώφελη, αντιπαραγωγική και πάνω από όλα παράνομη». Πρόκειται για την 24η αγωγή της Καλιφόρνιας κατά της κυβέρνησης Τραμπ μέσα σε μόλις 19 εβδομάδες.
Επικίνδυνη καμπή
Με κάθε ημέρα που περνά, οι πολιτικές και θεσμικές ισορροπίες γίνονται πιο επισφαλείς. Οι ενδείξεις συγκλίνουν προς κλιμάκωση και όχι αποκλιμάκωση, με την πολιτική πόλωση να οξύνεται.
Αλλά εντέλει, όπως σημειώνουν πολιτικοί παρατηρητές, η κατάληξη αυτής της κρίσης βρίσκεται στα χέρια του Ντόναλντ Τραμπ.
