Ενώ οι θερμοκρασίες στη Νότια Ευρώπη αυξάνονται και διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα για περισσότερες ημέρες, το ερώτημα που θέτουν πολλοί είναι εάν οι παραδοσιακές καλοκαιρινές διακοπές στη Μεσόγειο έχουν μέλλον; Ο τουρισμός αποτελεί τη βαριά βιομηχανία για πολλές χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία, και η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο τουριστικό προϊόν, όπως εξάλλου σημειώνει μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τα πρόσφατα κύματα καύσωνα στην περιοχή της Μεσογείου, κατά τα οποία οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς κελσίου, αλλά και οι μεγάλες φωτιές, προκάλεσαν μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τις κρατήσεις.  

Σύμφωνα με το Euronews, στη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία πραγματοποιήθηκε από τον Ντέιβιντ Γκαρσία Λεόν, αναλυτή για τις κλιματικές επιπτώσεις και την πολιτική προσαρμογής στην Κομισιόν, καταγράφεται ένα σαφές μοτίβο αλλαγής στην τουριστική ζήτηση μεταξύ ευρωπαϊκού βορρά και νότου, με τον πρώτο να δείχνει πως επωφελείται από την κλιματική κρίση. Αντίθετα οι νότιες περιοχές φαίνεται να αντιμετωπίζουν μια μείωση της τουριστικής ζήτησης.

Ο Ζαν Πιερ Μας, πρόεδρος της γαλλικής ένωσης ταξιδιωτικών γραφείων «Entreprises de Voyage», εκτιμά πως «δεν θα υπάρξει δραματική πτώση, αλλά αντίθετα, θα υπάρξει μια σταδιακή αλλαγή». Πώς θα επέλθει αυτή η αλλαγή; Θα γίνει σε δύο φάσεις, αναφέρει και προσθέτει: «Από τη μία, οι Γάλλοι, που έχουν υποφέρει πολύ από τη ζέστη αυτό το καλοκαίρι, θα προσπαθήσουν να βρουν προορισμούς που να είναι λίγο λιγότερο ζεστοί, δηλαδή λιγότερο προς τα νότια και λίγο περισσότερο προς τα βόρεια, είτε πρόκειται για βόρεια της Γαλλίας, αλλά και στη βόρεια Ευρώπη, δηλαδή προορισμούς όπου δεν κάνει τόσο ζέστη τον Ιούλιο και τον Αύγουστο».

τουρισμός

Ο Μαυρίκιος, για παράδειγμα, είναι πλέον ο ένατος σημαντικότερος καλοκαιρινός προορισμός για τους Γάλλους, παρόλο που ο Μαυρίκιος έχει χειμώνα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Υπάρχουν λοιπόν αλλαγές συμπεριφοράς που γίνονται σταδιακά.

«Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο τουρισμός θα καταρρεύσει σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία. Η σεζόν δεν θα περιοριστεί στον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Θα εκτείνεται την άνοιξη και το φθινόπωρο. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει για παράδειγμα πως ο κόσμος θα ταξιδεύει στα ελληνικά νησιά και την Ανδαλουσία την άνοιξη ή το φθινόπωρο και λιγότερο το καλοκαίρι», σημειώνει στο Euronews ο Ζαν Πιερ Μας

Υπογραμμίζεται πως η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι η περιοχή με τις περισσότερες τουριστικές επισκέψεις στον κόσμο, σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO). Το 2020, η ήπειρος αντιστοιχούσε στο 41% των παγκόσμιων τουριστικών εσόδων και κατέγραψε το 51% όλων των διεθνών αφίξεων – ποσοστά ου αντιστοιχούν σε περίπου 582 εκατομμύρια τουρίστες.

Συνεχίζοντας ο Ζαν Πιερ Μας σημείωσε πως οι παραθεριστές στην Ευρώπη αρχίζουν σταδιακά να αλλάζουν το ενδιαφέρον τους. Και εξήγησε: «Και αυτό το καλοκαίρι, οι επιλεγμένοι προορισμοί (των Γάλλων) είναι πρώτα η Ελλάδα, δεύτερη η Ισπανία και τρίτη η Τυνησία, άρα οι τρεις πιο καυτές χώρες και οι Αντίλλες. Ναι, υπήρξε μια αύξηση στον αριθμό των επισκεπτών στη Σκανδιναβία, για παράδειγμα, και υπήρξε αύξηση στον αριθμό των επισκεπτών στο Hauts de France, στο βόρειο τμήμα της Γαλλίας ή στην Αλσατία.

Ναι, υπήρξε μια μετακίνηση από το νότο προς το βορρά, αλλά είναι σταδιακή και όχι μαζική και όχι ταυτόχρονη. Δεν θα υπάρξει απότομη διαδικασία. Όμως οι επαγγελματίες του τουρισμού σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Τυνησία θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι ότι ο αριθμός των επισκεπτών θα είναι χαμηλότερος τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο και σίγουρα υψηλότερος τον Ιούνιο και Σεπτέμβριος στο μέλλον».

Το φετινό καλοκαίρι οι αλλαγές δεν αναμένεται να γίνουν ιδιαίτερα αισθητές. Ο λόγος, όπως εξηγούν οι ειδικοί στον τομέα του τουρισμού, είναι ότι οι κρατήσεις γίνονται αρκετούς μήνες νωρίτερα. «Παρά τις αρνητικές εξελίξεις, χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία θα έχουν ένα σχετικά καλό καλοκαίρι. Οι κρατήσεις έγιναν το πρώτο εξάμηνο του έτους, επομένως τα τρέχοντα γεγονότα θα επηρεάσουν κυρίως τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, οι οποίες ωστόσο αποτελούν πολύ μικρότερο ποσοστό», δήλωσε στο Euronews ο Olivier Ponti της εταιρείας συμβούλων Forward Keys.

«Για το λόγο αυτό νομίζω πως οι ταξιδιωτικοί πράκτορες σε αυτές τις περιοχές θα κάνουν καλές δουλειές το καλοκαίρι. Ενδεχομένως μέρη που έχουν πληγεί περισσότερο είναι η Ρόδος ή η Σικελία. Η κατάσταση σε αυτές της περιοχές θα είναι προφανώς πιο δύσκολη, καθώς υπήρξαν πράγματι τεράστια κύματα ακυρώσεων και ο λόγος είναι πως κάποιος θα ήταν αδύνατο να έχει ευχάριστες καλοκαιρινές διακοπές υπό τις παρούσες συνθήκες».

Η προοπτική για πιο ευχάριστο καλοκαιρινό καιρό είναι μάλλον περιορισμένη: «Γενικά, πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για να γίνει ακόμα πιο ζεστό και να τείνει να είναι πιο ξηρό», δήλωσε ο ειδικός για το κλίμα Χανς Μάρτιν Φούσελ του Οργανισμού Περιβάλλοντος της ΕΕ EEA στην Κοπεγχάγη. Επιπλέον, πολλές από τις δημοφιλείς πόλεις του νότου θερμαίνονται ιδιαίτερα γρήγορα. Το καλοκαίρι, οι θερμές καιρικές συνθήκες στην Ευρώπη διαρκούν όλο και περισσότερο, είπε ο Φούσελ: «Ένα κύμα καύσωνα δεν τελειώνει μετά από μία, δύο ή τρεις ημέρες, αλλά διαρκεί πολύ περισσότερο».

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδιών, μια μη κυβερνητική οργάνωση που προωθεί την Ευρώπη ως τουριστικό προορισμό παγκοσμίως, συνολικά η ευρωπαϊκή ταξιδιωτική αγορά βρίσκεται σε άνοδο. Όσον αφορά τις αφίξεις ταξιδιωτών στην Ευρώπη, το 95% των επιπέδων του 2019 έχει ήδη φτάσει φέτος, σημείωσε. Η τάση είναι προς χώρες που προσφέρουν καλή σχέση ποιότητας/τιμής. Οι αξιολογήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών  έως και τον Μάιο του 2023 έδειξαν ότι τέσσερις χώρες επωφελούνται ιδιαίτερα: η Σερβία (με ανάπτυξη 27% το τρέχον έτος), η Βουλγαρία (+21%), το Μαυροβούνιο (+12%) και Τουρκία (+9%).