Με μια δήλωση που «αδειάζει» ουσιαστικά το τουρκολιβυκό μνημόνιο, οι ΗΠΑ πήραν θέση για τη συμφωνία, ξεκαθαρίζοντας ότι η κυβέρνηση της δεύτερης χώρας που είναι ακόμα σε εμφύλιο, δεν έχει δικαίωμα να υπογράφει νέες συμφωνίες.

Όλα τα μέρη πρέπει να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τόνισε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον.

«Παρόλο που είναι σε γνώση μας οι αναφορές για την υπογραφή ενός μνημονίου κατανόησης μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης, δεν έχουμε δει ακόμα το κείμενο. Σημειώνουμε ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται σύμφωνα με τις διατάξεις του οδικού χάρτη του Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να μην εξετάζει νέες συμφωνίες που βλάπτουν τη σταθερότητα των εξωτερικών σχέσεων του λιβυκού κράτους ή του επιβάλλουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Θα σας παραπέμψουμε στις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης για το αποτέλεσμα των πρόσφατων συζητήσεων. Καλούμε όλα τα μέρη να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο».

Λίγα 24ωρα πριν και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο, δήλωσε ότι το Μνημόνιο μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, αφού δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας.

«Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα (legal consequences) για τρίτα κράτη», αναφέρει χαρακτηριστικά σε δήλωση που εξέδωσε και υπογραμμίζει ότι πρέπει να «αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».

Η Ελλάδα έχει καταγγείλει το τουρκολιβυκό μνημόνιο ως νεκρό και ανανεργό. Όπως τόνισε σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, «δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία φαίνεται να αγνοεί τον διεθνή περίγυρο και να δημιουργεί τετελεσμένα. Η Τουρκία προσπαθεί να χτίσει μια πραγματικότητα γύρω από κάτι που είναι παράνομο». Πρόσθεσε ότι το μνημόνιο αυτό θίγει κυριαρχικά δικαιώματα και άλλων χωρών.

Τι προβλέπει η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης

Συνεχίζοντας τη στρατηγική της έντασης η Τουρκία προχώρησε στην υλοποίηση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου για τη χρήση ΑΟΖ, προκαλώντας ανησυχία για νέες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και βάλλοντας ευθέως κατά της Ελλάδας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων επιχειρώντας να δημιουργήσει τετελεσμένα νότια της Κρήτης.

Το μισό υπουργικό συμβούλιο της Τουρκίας κατ΄ εντολήν του Προέδρου της χώρας Ταγίπ Ερντογάν, πήγε στην Τρίπολη της Λιβύης και υπέγραψε σήμερα μνημόνιο κατανόησης για την εξερεύνηση υδρογονανθράκων στα λιβυκά ύδατα, τρία χρόνια μετά το αμφιλεγόμενο μνημόνιο θαλάσσιας οριοθέτησης, που προκάλεσε την οργή της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Η συμφωνία αυτή προβλέπει σύμφωνα με τον ίδιο τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τη διενέργεια ερευνών για υδρογονάνθρακες στα χωρικά ύδατα της Λιβύης αλλά και στο έδαφος της χώρας από μικτές τουρκολυβικές εταιρείες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το μνημόνιο που είχαν υπογράψει οι δυο χώρες για κοινή ΑΟΖ και είχε συναφθεί το 2020 επί της ουσίας «πέφτει» πάνω στην ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου.