Σε διπλωματικό επεισόδιο και μάλιστα on camera μετατράπηκε η παρουσία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια στην Άγκυρα, αποδομώντας μία προς μία τις προκλήσεις του Τούρκου ομολόγου του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, γεγονός που αντανακλά τις προβληματικές σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας αλλά και την απόφαση της κυβέρνησης να θέτει πλέον ευθέως όλα τα ανοιχτά ζητήματα με την Τουρκία.

της Γεωργίας Αθ. Σκιτζή

Ο Νίκος Δένδιας σήκωσε το γάντι και αποδόμησε λέξη προς λέξη τους προκλητικούς ισχυρισμούς του Τούρκου ομολόγου του για «τουρκική» μειονότητα στη Θράκη, «επαναπροωθήσεις μεταναστών» και παραβιάσεις σε Αιγαίο και Κύπρο. Η λεκτική αυτή αντιπαράθεση και μάλιστα δημόσια δεν συνηθίζεται στη διπλωματία και ξάφνιασε πολλούς, ωστόσο η ελληνική πλευρά επιδίωξε να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα, το οποίο εκτός από την Τουρκία είχε πολλούς αποδέκτες και θέλει να καταστήσει σαφές ότι η Ελλάδα δεν είναι διατεθειμένη να δεχτεί προκλήσεις και θα παρουσιάζει τις θέσεις της χωρίς δισταγμό, όταν κρίνει ότι προκαλείται.

Έντονες παρασκηνιακές διεργασίες

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η δημόσια έκφραση των διαφωνιών θα μπορούσε να λειτουργήσει εκτονωτικά μετά την πιεσμένη ατμόσφαιρα των τελευταίων μηνών, ωστόσο ερώτημα παραμένει πως θα εξελιχθεί η επόμενη ημέρα για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Η ελληνική πλευρά επιδιώκει να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας των δύο χωρών, με στόχο την εμπέδωση θετικού κλίματος που θα ρίξει τις εντάσεις και θα επιτρέψει και στις δύο χώρες να «αγοράσουν» τουλάχιστον χρόνο. Τι θα γίνει όμως με τις διερευνητικές επαφές δεν γνωρίζει κανείς. Από τη στιγμή, μάλιστα, που οι δύο πλευρές δεν φαίνεται να έχουν κανένα σημείο επαφής στα φλέγοντα ζητήματα και με την Τουρκία να εκφράζει αναθεωρητικές απόψεις, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι ενδεχομένως να παγώσουν.

Οι αποστομωτικές απαντήσεις στους ισχυρισμούς του Τούρκου ΥΠΕΞ

Παραβιάσεις: η Τουρκία έχει παραβιάσει το Διεθνές Δίκαιο στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Έχει παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα. Έχει κάνει πάνω από 400 πτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος.

Μειονότητα: Στην Ελλάδα υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα και έτσι έχει αναγνωριστεί και από την Άγκυρα, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης. Αρέσει δεν αρέσει στην Τουρκία, αυτό ισχύει και αυτό θα συνεχίσει να ισχύει.

Αποστρατιωτικοποίηση των νησιών: Ο Νίκος Δένδιας απάντησε γιατί υπάρχει στρατός στα νησιά. «Υπάρχει γιατί απειλούνται από κάπου», είπε, και διερωτήθηκε επίσης: «υπάρχει κανείς να ισχυρίζεται ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στρατιωτική απειλή και αποβατική δύναμη απέναντι από τα νησιά; Αν δεν υπάρχει, είναι καλό να μας το πουν», συμπλήρωσε.

Fake news: Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών κάλεσε την Τουρκία να μην υπάρχουν προβολές ψευδών ειδήσεων, προκλητικών ρητορικών, που προβάλλονται από συγκεκριμένους κύκλους και «οι οποίες δεν βοηθούν σε αυτό το θετικό κλίμα το οποίο συμφωνήσαμε να προωθήσουμε».

Casus Belli: Η απειλή πολέμου, εφόσον η Ελλάδα εφαρμόσει τα αναφαίρετα δικαιώματά της, που προέρχονται από το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει αρνητικά τις διμερείς σχέσεις, αλλά και την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ. Υπογράμμισε, μάλιστα, πως η στάση αυτή αντίκειται στον Χάρτη του ΟΗΕ και δεν συνάδει με έναν ΝΑΤΟϊκό σύμμαχο, ούτε με τις σχέσεις καλής γειτονίας και της προώθησης αυτών των σχέσεων.

Τουρκολιβυκό μνημόνιο: Η Τουρκία συνεχίζει να μην αποδέχεται τη σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία όχι μόνο αντικατοπτρίζει εθνικό δίκαιο, αλλά έχει επικυρωθεί και από την ΕΕ, άρα είναι τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μη συμμόρφωσης το μνημόνιο μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, το οποίο έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, διότι παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών και δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας.

Πως προδιαγράφεται η επόμενη μέρα

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αυτό που ενόχλησε περισσότερο την τουρκική πλευρά, ήταν ότι λόγω της ζωντανής μετάδοσης δεν μπορούσε να ελεγχθεί η ροή των λεγομένων του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών. Το ζητούμενο είναι τώρα ποιες αντιδράσεις θα υπάρξουν και αν θα χειροτερέψουν οι σχέσεις των δύο χωρών.

Πάντως πηγές του Μαξίμου υποστηρίζουν ότι η λεκτική ένταση του Νίκου Δένδια ήταν στοχευμένη και δεν είχε αποδέκτη μόνο την Τουρκία. Πλέον η χώρα μας θέτει ανοιχτά όλα τα ακανθώδη ζητήματα, αντιδρά σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο, αλλά είναι διατεθειμένη και να κάτσει στο τραπέζι υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και χωρίς να υπάρχει κρυφή ατζέντα από τουρκικής πλευράς. Αυτό που θέλει να δείξει η Ελλάδα στους εταίρους και τους συμμάχους είναι ότι υπάρχουν όρια και ότι θα διεκδικήσει μέχρι τέλους τα αιτήματά της. Και αυτό θα συνεχίσει να κάνει.