Βγήκες στον ήλιο χωρίς αρκετή προστασία και τώρα το πληρώνεις ακριβά. Το δέρμα σου καίει, κοκκινίζει, ξεφλουδίζει — και σαν να μην έφτανε αυτό, μια αφόρητη φαγούρα που μοιάζει με βασανιστήριο δεν σε αφήνει ούτε να κοιμηθείς. Δεν είναι τυχαίο που συχνά αποκαλείται «φαγούρα από την κόλαση» (hell’s itch).
Τα εγκαύματα από τον ήλιο – πέρα από επικίνδυνα σε βάθος χρόνου – μπορεί να είναι και εξαιρετικά επώδυνα. Ειδικοί στο Medical News Today παρουσιάζουν κάποιες πρακτικές συμβουλές για το τι να κάνετε — και κυρίως τι να μην κάνετε — σε περίπτωση που υποστείτε κάποιο ηλιακό έγκαυμα.
- Διαβάστε επίσης: Με τον ήλιο δεν παίζουμε – Πώς να προστατευτείτε σύμφωνα με ειδικό για τον καρκίνο του δέρματος
Τι να κάνετε αν καείτε από τον ήλιο
Οι περισσότερες θεραπείες είναι σπιτικές και στοχεύουν στην ανακούφιση και τη γρήγορη επούλωση:
► Αποφύγετε οποιαδήποτε νέα έκθεση στον ήλιο, ειδικά μεταξύ 10 π.μ. και 2 μ.μ. Το έγκαυμα κάνει το δέρμα πολύ ευαίσθητο, γι’ αυτό προτιμήστε μακριά μανίκια και σκιά αντί για αντηλιακό που μπορεί να ερεθίσει.
► Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs): Ιβουπροφαίνη, ασπιρίνη ή ναπροξένη μπορούν να μειώσουν τον πόνο και τη φλεγμονή.
► Αντιισταμινικά από το στόμα: Φάρμακα όπως η διφαινυδραμίνη (Benadryl) μπορούν να βοηθήσουν στη φαγούρα και να σας αφήσουν να κοιμηθείτε.
► Δροσερές κομπρέσες: Μια κρύα, υγρή πετσέτα μπορεί να μειώσει τον πόνο και τη φαγούρα.
► Επάλειψη με κολλοειδή βρώμη: Η κολλοειδής βρώμη έχει αντιφλεγμονώδη δράση και είναι γνωστή για τις ιδιότητές της να καταπραΰνει, να ενυδατώνει και να προστατεύει το δέρμα.
► Αλόη βέρα: Χρησιμοποιήστε καθαρό εκχύλισμα ή τζελ χωρίς πρόσθετα (αλκοόλ, άρωμα ή αναισθητικά).
► Κρέμα κορτιζόνης: Μειώνει την φλεγμονή και τη φαγούρα. Όχι χρήση πάνω από 2 εβδομάδες χωρίς ιατρική συμβουλή.
► Πιείτε πολύ νερό: Η ενυδάτωση βοηθά το δέρμα να επουλωθεί πιο γρήγορα. Αν υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης, βοηθά και κάποιο αθλητικό ποτό με ηλεκτρολύτες.
Τι να ΜΗΝ κάνετε αν καείτε από τον ήλιο
Ορισμένες ενέργειες μπορεί να χειροτερέψουν την κατάσταση ή να προκαλέσουν νέα βλάβη στο δέρμα:
► Μην χρησιμοποιείτε τοπικές αναισθητικές κρέμες: Μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό.
► Μην ξύνετε το δέρμα: Μπορεί να χειροτερέψει τη φαγούρα και να προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά και πόνο.
► Μην σπάτε φουσκάλες: Αυξάνετε τον κίνδυνο μόλυνσης και ουλών.
► Αποφύγετε τις λιπαρές κρέμες: Βούτυρο, λάδια, βαζελίνη και παρόμοια προϊόντα παγιδεύουν τη θερμότητα. Προτιμήστε ελαφρές, χωρίς λάδι ενυδατικές.
► Μην βάλετε πάγο απευθείας στο δέρμα: Μπορεί να προκαλέσει κρυοπάγημα. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιήστε δροσερές κομπρέσες ή παγοκύστες με προστατευτικό κάλυμμα.
► Μην κάνετε πολύωρα μπάνια ή ντους: Τελικά αφαιρούν την υγρασία του δέρματος και χειροτερεύουν τη φαγούρα.
Πώς να προλάβετε το ηλιακό έγκαυμα
- Χρησιμοποιήστε αντηλιακό καθημερινά: Με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF) και ως ενυδατική για πρόσωπο και λαιμό.
- Μην τσιγκουνεύεστε την ποσότητα: Χρειάζεστε περίπου μία κουταλιά της σούπας για όλο το σώμα (ή όσο χωράει σε ένα σφηνάκι).
- Συχνή επάλειψη: Βάλτε αντηλιακό ξανά μετά από μπάνιο, σκούπισμα ή κάθε 2 ώρες.
- Χρήση αντηλιακού ευρέος φάσματος, SPF 30 ή περισσότερο.
- Ενδυματολογική προστασία: Καπέλα, ρούχα με μακριά μανίκια και παραμονή στη σκιά, ειδικά σε έντονη ηλιοφάνεια.
Πότε να δείτε γιατρό
Αναζητήστε ιατρική βοήθεια εάν:
- Το έγκαυμα καλύπτει μεγάλη περιοχή με σοβαρές φουσκάλες.
- Συνοδεύεται από πυρετό, ρίγη, ναυτία ή σύγχυση — σημάδια πιθανής ηλίασης.
- Εμφανιστούν κόκκινες γραμμές ή πύον — ένδειξη μόλυνσης.
- Εάν ένα μικρό παιδί πάθει σοβαρό έγκαυμα.
Το ηλιακό έγκαυμα είναι πάντα ένα σημάδι ότι κάτι δεν πήγε καλά στην προστασία σου. Φρόντισε την επόμενη φορά να μη βρεθείς στην ίδια θέση. Όπως πάντα, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη: αντηλιακό, σκιά και προστασία από την αρχή.
