Τορπιλίζει το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα η παρατεταμένη αβεβαιότητα από τις δίχως τελειωμό διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας, προειδοποιεί η Αlpha Bank, στο καθιερωμένο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο.
Ωστόσο η Alpha Bank αναγνωρίζει πως η πορεία των οικονομικών μεγεθών στη χώρα εξακολουθεί να σηματοδοτεί την επερχόμενη ανάκαμψη στην ελληνική οικονομία.

Όπως σημειώνουν οι αναλυτές της Alpha Bank, οι εξελίξεις στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας στο 9μηνο 2013 δείχνουν την επίτευξη, για πρώτη φορά μετά από πολλές 10ετίες, ενός εντυπωσιακού πλεονάσματος στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων), ύψους 3,84 δισ.

Η κινητικότητα στο Δημόσιο έχει αναδειχθεί σε «ανατολικό ζήτημα», με αιχμή του δόρατος τα Πανεπιστήμια που παραμένουν κλειστά για να την αποτρέψουν.

Η συζήτηση για την μερική άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών ακινήτων προσκρούει τώρα στην αρνητική στάση της Τρόικα.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η Κυβέρνηση φαίνεται να αποδέχεται τις εισηγήσεις Βουλευτών των κομμάτων που κυβερνούν για εκ βάθρων ανατροπή του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων (ΕΝΦΑ), δυστυχώς επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά της αιτιάσεις της Τρόικα ότι απαιτούνται νέα σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα για την ομαλή εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2014, εκεί που καμιά ανάγκη για τέτοια μέτρα δεν ήταν δυνατό να στοιχειοθετηθεί με τον ΕΝΦΑ.

Όπως διαμηνύει η Alpha Bank, αντί για την αναγκαία προσαρμογή του ΕΝΦΑ σε συγκεκριμένους τομείς (όπως, π.χ., στα εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα, στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, στα κενά διαμερίσματα που έχουν παραμείνει κλειστά λόγω της εξάχρονης ύφεσης, στην φορολογία των ενοικίων, κ.ά.) στους οποίους παρουσίαζε δυσλειτουργίες, όπως είχε εκτενώς επισημανθεί, προτιμήθηκε η πλήρης διαστρέβλωση της αιτιολογικής του βάσης.

Αντί για έναν ανταποδοτικό και λειτουργικό φόρο ακινήτων από τον οποίο θα εισπράττονταν τα αναγκαία έσοδα του κράτους για τη χρηματοδότηση της συντήρησης των υποδομών και των υπηρεσιών που εξασφαλίζουν την αξία και τη λειτουργία αυτών των ακινήτων, επιδιώκεται και πάλι να αποκτήσουμε ένα φόρο που θα είναι εκ πρωιμίου εισπρακτικά αποτυχημένος, από τον οποίο, τετραγωνίζοντας τον κύκλο, αναμένονται σημαντικά έσοδα παρά τον δραστικό περιορισμό της φορολογικής βάσης, και ο οποίος θα πληρωθεί, αν πληρωθεί, και πάλι «από τους άλλους». Όχι από εμάς.

Έχουμε προ πολλού ανακαλύψει «τους άλλους», υποστηρίζει χαρακτηριστικά η Alpha Bank. Στη δεκαετία του 2000 είχαμε τον ξένο δανεισμό. Τώρα έχουμε τους «πλούσιους», ή επί το κομψότερο, το περιουσιολόγιο, και ακόμη τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων και ενίοτε το βαρύ πυροβολικό της κατάργησης του δημοσίου χρέους (θα πληρώνουμε όταν έχουμε, δηλαδή όταν μας περισσεύουν μετά την ικανοποίηση των δικών μας αναγκών).

Και με αυτές τις μεθόδους καλύπτονται πλέον οι ανάγκες που προκύπτουν από την αδυναμία της χώρας να δανείζεται από το εξωτερικό.

Έτσι, συνεχίζεται η ανακοίνωση «φιλολαϊκών» εξαγγελιών, χωρίς την ανάγκη υπακοής σε εισοδηματικούς περιορισμούς.

Παρέχονται υποσχέσεις ότι θα αυξηθούν οι μισθοί και οι συντάξεις, θα καταργηθούν τα χρέη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, κ.ο.κ. Και στο ερώτημα που θα βρεθούν τα λεφτά για να καλυφθεί το τεράστιο κενό που αναπόφευκτα θα δημιουργηθεί, η απάντηση είναι απλή. Θα φορολογηθούν οι «πλούσιοι» και θα υποχρεωθούν οι πολίτες να κάνουν περιουσιολόγιο. Και θα τους τα πάρουμε από εκεί.

Θα καταργήσουμε ουσιαστικά τον φόρο ακινήτων στα αγροτεμάχια και στα αγροτικά κτίσματα και θα μειώσουμε τον φόρο στα εντός σχεδίου πόλης οικόπεδα κατά 83%. Και πως θα καλυφθούν τα απολεσθέντα έσοδα; Θα επιβάλλουμε διπλό φόρο στους «πλούσιους» και θα μειώσουμε και τις δημόσιες επενδύσεις σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα.

Μετά από άνω των δύο ετών αναλύσεις, συζητήσεις και διαπραγματεύσεις, ανακοινώθηκε ο ΕΝΦΑ στα τέλη Οκτ.2013, ο ποίος επεδίωκε τα ακόλουθα δύο απλά πράγματα:

α) Τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης για τη φορολογία των ακινήτων με την επιβολή φόρου ακινήτων εκτός των αστικών κτηρίων (στα οποία επιβάλλονταν έως πρόσφατα οι ΦΑΠ και ο ΕΕΤΗΔΕ) και στα εντός σχεδίου πόλης οικόπεδα και στα εκτός σχεδίου πόλης γήπεδα, αγροτεμάχια και κτήρια. Αυτή η διεύρυνση της φορολογικής βάσης στο φόρο ακινήτων αποτελούσε επίσης θέμα αποκατάστασης στοιχειώδους φορολογικής δικαιοσύνης που αποτελεί θεσμό σε κάθε πολιτισμένη χώρα του κόσμου.

β) Την είσπραξη των αναγκαίων ελάχιστων εσόδων από τον φόρο ακινήτων (περί τα 2,9 δισ.) με σχετικά χαμηλή ανταποδοτική φορολογική επιβάρυνση ανά ακίνητο.

Η αποτελεσματική δομή του εγγυόταν με τον καλύτερο τρόπο και την επιτυχή εφαρμογή του, με αποτέλεσμα να μπορούμε να προσδοκούμε με μεγάλη πιθανότητα τόσο την σταθεροποίηση και ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας γενικότερα από το 2014, όσο και την ομαλή εκτέλεση του επόμενου προϋπολογισμού χωρίς απολύτως κανένα νέο δημοσιονομικό μέτρο.

Με την κατάργηση του ΕΝΦΑ και την υιοθέτηση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΦΙΑ) σε συνδυασμό με τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) από το 2014 ουσιαστικά εγκαταλείπεται η πολιτική διεύρυνσης της φορολογικής βάσης στη φορολογία ακινήτων.

Στα χρόνια της ευφορίας, οι εισηγητές του ΕΦΙΑ δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα. Απλώς θα υπέγραφαν την έκδοση ενός ακόμη κρατικού ομολογιακού δανείου έτσι ώστε να καλυφθεί το έλλειμμα από την απλοχεριά στο φόρο ακινήτων, που ανέρχεται στα 0,80 δισ. με τις επίσημες εκτιμήσεις, ή ακόμη πιο ψηλά, με πιο προσγειωμένες στην πραγματικότητα εκτιμήσεις. Ωστόσο, τώρα πια αυτά δεν γίνονται. Κανείς δεν μας δανείζει για οτιδήποτε.

Έτσι, στα χρόνια της εφορίας, λόγω αδυναμίας δανεισμού από το εξωτερικό, οι εισηγητές του ΕΦΙΑ έπρεπε να βρουν έναν άλλο τομέα από τον οποίον να εισπράξουν την ανωτέρω διαφορά με πολιτικά ανώδυνο τρόπο. Έτσι, προέκυψε η ιδέα να συνδυαστεί ο ΕΦΙΑ με τον ΦΑΠ 2014.

Με τον ΕΦΙΑ ωφελούνται εκατομμύρια κάτοχοι ακινήτων. Με τον ΦΑΠ επιβαρύνονται τα συνήθη υποζύγια των γνωστών φορολογουμένων. Ο τέλειος συνδυασμός, τονίζει η Alpha Bank.

Για να περιοριστούν δε ακόμη περισσότερο οι τυχόν αντιδράσεις, αποφασίστηκε ο περαιτέρω περιορισμός της φορολογικής βάσης του ΦΑΠ, με την αύξηση του αφορολόγητου από τα 200.000 στα 300.000. Επιπλέον, για να περιοριστούν οι αντιδράσεις της Τρόικα ανακοινώθηκε ότι τα φορολογικά έσοδα που θα βεβαιωθούν στον ΦΑΠ 2014 θα ανέλθουν στα 660 εκατ.

Εάν αυτά τα έσοδα από τον ΦΑΠ προστεθούν στις ανωτέρω επίσημες εκτιμήσεις για τα έσοδα από τον ΕΦΙΑ, ύψους 2,55 δισ, τότε τα συνολικά έσοδα που θα βεβαιωθούν από τον ΕΦΙΑ+ΦΑΠ εκτιμώνται στα 3,2 δισ. το 2014 και, με είσπραξη του 83%, τα έσοδα που θα εισπραχθούν εκτιμώνται στα 2,65 δισ. Δηλαδή κατά 250 περίπου χαμηλότερα από ότι έχει συμφωνηθεί με την Τρόικα.

Έτσι, ακόμη και με αυτές τις εξαιρετικά αισιόδοξες εκτιμήσεις, η διαστρέβλωση του ΕΝΦΑ και η εκ νέου προσφυγή στον ΦΑΠ, συνεπάγονται τη δημιουργία ενός μη δυνάμενου να αμφισβητηθεί ελλείμματος στον προϋπολογισμό του 2014 που υπερβαίνει τα 250 εκατ. με βάση τις εκτιμήσεις των εισηγητών του ΕΦΙΑ και τα 400 εκατ. με βάση τις εκτιμήσεις της Τρόικα, καταλήγει η Alpha Bank.