Οι δανειστές αρχίζουν σιγά – σιγά να ετοιμάζουν βαλίτσες για να έρθουν για ακόμη μια φορά στην Αθήνα.

Το οξυμένο πολιτικό κλίμα μόνο απαρατήρητο δεν περνά από τους δανειστές και απεύχονται να διαιωνιστεί καθώς δεν αποκλείεται να έχει αντίκτυπο στις διαπραγματεύσεις της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του τρίτου Μνημονίου. Άλλωστε από τώρα όλοι γνωρίζουν ότι η αξιολόγηση αυτή μόνο περίπατος δεν θα είναι αφού συνοδεύεται με ένα βαρύ όγκο 88 προαπαιτούμενων που θα πρέπει να κλείσουν μέχρι τον Ιούνιο αλλά και το σχεδιασμό για την μεταμνημονιακή εποχή και τον οδικό χάρτη για την ελάφρυνση του χρέους.

Οι δανειστές αναμένεται να ασκήσουν σκληρό πρέσινγκ στην Αθήνα επιδιώκοντας να επιτευχθεί «συνολική συμφωνία» για το ελληνικό ζήτημα στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου, όπως διαμήνυσε στην Αθήνα ο Επίτροπος Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί την περασμένη εβδομάδα.

Το χρονοδιάγραμμα που καλείται να ακολουθήσει η κυβέρνηση είναι εξαιρετικά απαιτητικό και σφιχτό. Για το λόγο αυτό άλλωστε, οι επικεφαλής του κουαρτέτου αποφάσισαν να επισπεύσουν την άφιξή τους στη χώρα μας για την 4η αξιολόγηση, η οποία, αντί για τα μέσα Μαρτίου, θα ξεκινήσει στις 26 Φεβρουαρίου. Τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών θα έρθουν στην Αθήνα στις 22 Φεβρουαρίου και εν συνεχεία στις 26 Φεβρουαρίου θα καταφθάσουν για ολιγοήμερη επίσκεψη οι Ντέκλαν Κοστέλο (Κομισιόν), Φραντσέσκο Ντρούντι (ΕΚΤ) και Νικόλα Τζιαμαρόλι (ESM ), αλλά και ο Πίτερ Ντόλμαν, ο νέος επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ που αντικατέστησε την Ντέλια Βελκουλέσκου.

Μία εβδομάδα νωρίτερα, στις 19 Φεβρουαρίου, το Eurogroup θα εξετάσει την πρόοδο στην υλοποίηση των εκκρεμών προαπαιτούμενων μέτρων της τρίτης αξιολόγησης και θα κάνει μια πρώτη συζήτηση για τις παρεμβάσεις στο χρέος. Η ελληνική πλευρά προσδοκά ότι θα δοθεί το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι τα τρία προαπαιτούμενα που δεν έχουν καλυφθεί (ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το Ελληνικό και προσκλήσεις ενδιαφέροντος για το δίκτυο φυσικού αερίου) δεν εξαρτώνται από την κυβέρνηση.

Η τέταρτη αξιολόγηση περιλαμβάνει 88 προαπαιτούμενα μέτρα και προμηνύεται δυσκολότερη από την τρίτη, όχι μόνο λόγω του περιορισμένου χρόνου και των κρίσιμων θεμάτων που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν παράλληλα (κατάρτιση εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου, stress tests στις ελληνικές τράπεζες, διαπραγματεύσεις για χρέος και μεταμνημονιακή εποπτεία), αλλά και επειδή περιλαμβάνει νέα μέτρα, όπως:

  • Η απόφαση για το χρόνο ενεργοποίησης της μείωσης του αφορολογήτου ορίου. Το Μάιο, ΔΝΤ και Ευρωπαίοι θα κρίνουν αν μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ την προσεχή χρονιά ή θα απαιτηθεί να μειωθεί το αφορολόγητο από το 2019 (αντί για το 2020).
  • Ο επανυπολογισμός των συντάξεων που θα πρέπει να γίνει μέχρι τα μέσα Μαρτίου, ενόψει του νέου «μαχαιρώματος» που θα υποστούν το 2019.
  • Η διασφάλιση της πραγματοποίησης ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, που θα επεκταθούν και στις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο το αργότερο από την 1η Μαΐου.
  • Η ταχύτερη αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες.
  • Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών μέχρι το τέλος Μαρτίου. Τον Μάιο θα αποφασιστεί αν θα πρέπει γίνουν αλλαγές στους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ, ώστε να εξακολουθήσει να αποφέρει στα κρατικά ταμεία 2,65 δισ. ευρώ ετησίως.
  • Η πλήρης κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα υπόλοιπα 5 νησιά στο τέλος Ιουνίου.
  • Η κατάθεση του νόμου για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ εντός του τρέχοντος μηνός.
  • Η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, με έμφαση σε: ΔΕΗ, ΔΕΣΦΑ, ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ, «Ελευθέριος Βενιζέλος», Ελληνικό.

Οι κρίσιμες ημερομηνίες

Η κυβέρνηση θα πρέπει να προετοιμάζεται για ένα κολασμένο εξάμηνο μέχρι τη λήξη του προγράμματος.

Τα ορόσημα της νέας διαπραγμάτευσης είναι τα εξής:

Μάρτιος: Ο πρώτος μεγάλος σταθμός των διαπραγματεύσεων θα είναι το Eurogroup της 12ης Μαρτίου, στο οποίο αναμένεται να προσδιοριστεί η φόρμουλα ελάφρυνσης του χρέους, στη βάση της γαλλικής πρότασης για σύνδεση των παρεμβάσεων στο χρέος με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.

Απρίλιος: Θα βρεθεί ξανά στο επίκεντρο ο ρόλος του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Το ζήτημα θα απασχολήσει την Εαρινή Σύνοδο του Ταμείου στις 20-22 Απριλίου στην Ουάσιγκτον.

Μάιος: Η πορεία τόσο της 4ης αξιολόγησης όσο και των διαπραγματεύσεων για το χρέος και τη μεταμνημονιακή εποπτεία θα απασχολήσουν το Eurogroup της 24ης Μαΐου.

Ιούνιος: Τέταρτη αξιολόγηση, διαπραγματεύσεις για το χρέος, μεταμνημονιακό πλαίσιο πρέπει να «κλειδώσουν» στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, στις 21 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο, ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος για ψήφιση των συμφωνιών στα εθνικά κοινοβούλια πριν από τις θερινές διακοπές.

Αύγουστος: Λίγο πριν από τη λήξη του τρίτου Μνημονίου τον Αύγουστο, το Ελληνικό Δημόσιο αναμένεται να δοκιμάσει τις δυνάμεις του στις αγορές με νέο 10ετές ομόλογο. Πιθανώς να προηγηθούν ένα ετήσιο ή 18μηνο έντοκο γραμμάτιο και ένα 3ετές ομόλογο. Τα ποσά που θα συγκεντρωθούν από τις εκδόσεις αυτές θα χρησιμοποιηθούν για το «μαξιλάρι» διαθεσίμων που δημιουργεί το Δημόσιο. Στόχος είναι το «μαξιλάρι» αυτό να φτάσει συνολικά τα 19 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και μέρους των επόμενων δανειακών δόσεων του τρίτου Μνημονίου.