Η χρονιά η οποία φθάνει στο τέλος της, το 2025 αναμένεται να γίνει η δεύτερη πιο ζεστή που καταγράφηκε ποτέ στην ιστορία του πλανήτη, σύμφωνα με δεδομένα τα οποία δίνει σήμερα στη δημοσιότητα το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.
Το παρατηρητήριο αναφέρει ότι ο Νοέμβριος του 2025 ήταν «ο τρίτος θερμότερος Νοέμβριος σε παγκόσμια κλίμακα» που έχει καταγραφεί ποτέ.
«Το 2025 είναι πρακτικά σίγουρο ότι θα καταλήξει να είναι η δεύτερη ή η τρίτη πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί, πιθανόν ισοφαρίζοντας το 2023», εξηγεί η υπηρεσία για την κλιματική αλλαγή (C3S) του Κοπέρνικου στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποιεί.
Υψηλότερη η παγκόσμια θερμοκρασία
Η παγκόσμια θερμοκρασία ήταν κατά 0,6° Κελσίου υψηλότερη από τον μέσο της περιόδου 1991-2020 τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους, σύμφωνα με τις μετρήσεις της υπηρεσίας.
«Η ανωμαλία της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας την περίοδο από τον Ιανουάριο ως τον Νοέμβριο του 2025 ήταν 0,60° Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, ή 1,48° Κελσίου πάνω από την περίοδο αναφοράς της προβιομηχανικής εποχής 1850-1900», προτού το κλίμα αρχίσει να θερμαίνεται με διάρκεια εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας, κατά την υπηρεσία.
Η χρονιά παρουσιάζει επίπεδο θερμοκρασίας πανομοιότυπο με αυτό του 2023, εν αναμονή των στατιστικών για τον Δεκέμβριο και του ετήσιου απολογισμού, που μπορεί να βάλουν το 2025 στο βάθρο των υψηλότερων θερμοκρασιών, μετά το ιστορικό υψηλό του 2024.
Η ανθρωπογενής κλιματική απορρύθμιση κάνει τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα συχνότερα, φονικότερα και καταστροφικότερα. Ο Νοέμβριος σημαδεύτηκε από «ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα, ιδίως τους τροπικούς κυκλώνες στη νοτιοανατολική Ασία, που προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες μεγάλης κλίμακας και ανθρώπινες απώλειες», εξηγεί ο Κοπέρνικος.
Σε μηνιαία κλίμακα, ο Νοέμβριος ήταν ο τρίτος πιο θερμός στην ιστορία, έπειτα από εκείνους του 2023 και του 2024, με τη μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της υφηλίου να φθάνει τους 14,02° Κελσίου, ή αλλιώς να είναι 0,65° Κελσίου υψηλότερη από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020.
Υπέρβαση του ορίου του 1,5° Κελσίου
Σύμφωνα με τα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου, ο μέσος όρος των θερμοκρασιών την περίοδο μεταξύ του 2023 και του 2025 μπορεί να υπερβεί το όριο του 1,5° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή — για πρώτη φορά σε κλίμακα τριετίας.
Πριν από δέκα χρόνια, η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα διατύπωνε τη φιλοδοξία να μείνει η αύξηση της θερμοκρασίας της υφηλίου κάτω από τους 2° Κελσίου και ει δυνατόν να περιοριστεί στον 1,5° Κελσίου.
Αλλά η υπέρβαση αυτού του τελευταίου ορίου «είναι πλέον αναπόφευκτη», κρίνει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ευχόμενος αυτό να είναι προσωρινό.
«Αυτά τα ορόσημα δεν είναι αφηρημένα — αντανακλούν τον επιταχυνόμενο ρυθμό της κλιματικής αλλαγής και ο μόνος τρόπος να αμβλύνουμε τη μελλοντική αύξηση της θερμοκρασίας είναι να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου», τόνισε η Σαμάνθα Μπέρτζες, ειδική για την κλιματική αλλαγή στον Κοπέρνικο.
Οι φιλοδοξίες μοιάζουν ωστόσο να εξασθενούν σε πολυμερή κλίμακα, καθώς οι χώρες που συμμετείχαν στην COP30 της Μπελέμ τον Νοέμβριο κατέληξαν σε συγκρατημένη συναίνεση όσον αφορά τη δράση για το κλίμα, χωρίς σχέδιο για την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων, με απούσες τις ΗΠΑ.
Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λούλα δεν κατάφερε να πείσει τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του Βορρά και του Νότου και τις αναδυόμενες οικονομίες να στείλουν συλλογικό φιλόδοξο μήνυμα όσον αφορά την επιτάχυνση της κατάργησης των ορυκτών μορφών ενέργειας.
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Κοπέρνικου, οι θερμοκρασίες ήταν υψηλότερες από τον μέσο όρο τον περασμένο μήνα σε όλο τον κόσμο, αλλά ιδιαίτερα στον βόρειο Καναδά, κάτω από τον Αρκτικό ωκεανό και σε όλη την Ανταρκτική.
