Το βραβείο «Καποδίστριας» θα απονείμει φέτος στον πολυβραβευμένο και διεθνώς αναγνωρισμένο Έλληνα σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή η Ακαδημία Ελληνικών Βραβείων Τέχνης. Το εν λόγω βραβείο καθιερώνεται φέτος και θα απονέμεται κάθε χρόνο σε μια Ελληνική καλλιτεχνική προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας που με το έργο του προβάλλει τις φωτεινές Ελληνικές αξίες.

Η τιμή αυτή προς τον Έλληνα σκηνοθέτη που έχει διαπρέψει στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό έρχεται να αναδείξει την σταθερή του σχέση με την προβολή και την ανάδειξη των στοιχείων που οργανώνουν την ελληνική ταυτότητα και τον εσώτερο ελληνικό πολιτισμό.

Στο έργο του ο Γιάννης Σμαγαρδής προβάλλει το αρχαίο ελληνικό αίσθημα, καθώς και την πίστη στην ορθοδοξία που διαχρονικά διαμορφώνουν την ξεχωριστή θέση της Ελλάδος μέσα στον ακατάλυτο χρόνο.

Η τελετή απονομής του βραβείου «Καποδίστριας» στον Γιάννη Σμαραγδή θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα (17/6) στις 19:30 στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραία.

Η επιτυχημένη και μεγάλη σταδιοδρομία του Γιάννη Σμαραγδή

Το καλλιτεχνικό «ταξίδι» του Γιάννη Σμαραγδή που του εξασφάλισε μία μεγάλη και επιτυχημένη σταδιοδρομία στη σκηνοθεσία ξεκίνησε με την ταινία του «Καλή σου νύχτα, κυρ -Αλέξανδρε» το 1981. Πρόκειται για ένα αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Έλληνα συγγραφέα Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και προβληθεί σε πολλές τηλεοράσεις και μουσεία του εξωτερικού, όπως το Χάρβαρντ, το MIT Αμερικής, το Centre Pompidou στη Γαλλία κ.α.

Για πολλούς το «κρυμμένο» αριστούργημα του σκηνοθέτη πήρε τη θέση που του αξίζει όταν το 2020 κυκλοφόρησε βιβλίο γι‘ αυτή τη ταινία με τίτλο «Γιάννης Σμαραγδής: Ο Αρχιτέκτονας της Ψυχής – Καλή σου νύχτα, κυρ’ Αλέξανδρε» του στοχαστή Μίμη Τσακωνιάτη από τις Εκδόσεις ΑΡΜΟΣ.

Καλή σου νύχτα, κυρ -Αλέξανδρε
Στιγμιότυπο από την ταινία «Καλή σου νύχτα, κυρ -Αλέξανδρε»

Ακολούθησε η ταινία «Καβάφης» το 1996 για την ζωή και το έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη η οποία απέσπασε τις καλύτερες κριτικές, καθώς και πολλά βραβεία τόσο εντός Ελλάδος όσο και στο εξωτερικό: 5 Κρατικά Βραβεία: Βραβείο καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας, φωτογραφίας (Νίκος Σμαραγδής), Β’ Γυναικείου ρόλου (Μάγια Λυμπεροπούλου), μακιγιάζ (Αργυρώ Κουρουπού) και 2 διεθνή βραβεία μουσικής για τον Βαγγέλη Παπαθανασίου από τα φεστιβάλ Γάνδης Βελγίου και Βαλένθια Ισπανίας.

Η ταινία «Καβάφης» ήταν υποψήφια για το βραβείο Grand Prix στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Φλάνδρας, καθώς και για το βραβείο Golden Astor στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Mar del Plata της Αργεντινής. Συμμετείχε δε επισήμως σε πάνω από 50 διεθνή φεστιβάλ όπως του Βερολίνου, του Τορόντο, του Σάο Πάολο, του Μπρισμπέιν, της Ιερουσαλήμ, της Στοκχόλμης, μεταξύ άλλων. Ήταν μεγάλη εισπρακτική επιτυχία στην Ελλάδα, ενώ στο Παρίσι προβαλλόταν στις αίθουσες για 12 συνεχή χρόνια και η ελληνική υποψηφιότητα στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου (Βραβεία Φελίξ 1997).

Δημήτρης Καταλειφός
Ο Δημήτρης Καταλειφός στην ταινία «Καβάφης»

Το 2021 κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο για την ταινία Καβάφης του στοχαστή Μίμη Τσακωνιάτη, πάλι από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ, ενώ πρόκειται να εκδοθεί και τρίτο βιβλίο για την ταινία El Greco εντός του 2022.

Το βιβλίο αυτό «αναδεικνύει με θαυμαστά εμπνευσμένο τρόπο το πώς ο σκηνοθέτης με την ταινία του El Greco κατορθώνει, με μοναδικό για τα ελληνικά αλλά και οικουμενικά κινηματογραφικά δεδομένα τρόπο, να αποτυπώσει αμόλυντο πάνω στο φιλμ το ”παμπάλαιο φως”, όπως αυτό εκπέμπεται μέσα από την ποίηση του Ομήρου, του Σεφέρη και του Ελύτη, τη λογοτεχνία του Καζαντζάκη, τη ζωγραφική του Θεοτοκόπουλου, την Πυθαγόρεια και Πλατωνική φιλοσοφία, την αναλυτική ψυχολογία του Γιουνγκ, τη Βίβλο αλλά και τη συντονισμένη με το Κοσμικό Ήθος και τη συμπαντική Αρμονία μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου».

Η διεθνής καταξίωση του Γιάννη Σμαραγδή ήρθε όμως το 2007 με τη ταινία El Greco που «μιλάει» για τον ζωγράφο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο που κατατάχτηκε μέσα στις 10 καλύτερες ταινίες διεθνώς για ζωγράφους. Η ταινία έκανε το αξεπέραστο ρεκόρ εισιτηρίων στην Ελλάδα με 1.200.000 θεατές. Στο Διεθνές Φεστιβάλ του Τορόντο η ταινία κατατάχτηκε πρώτη ανάμεσα στις πέντε χρυσές ταινίες στο φεστιβάλ.

Nick Ashdon - EL GRECO - Photo Maria Moschou low
O Nick Ashdon στην ταινία El Greco – Φωτογραφία: Maria Moschou

Η ταινία El Greco απέσπασε στην Ελλάδα 8 Kρατικά Βραβεία: 1ο βραβείο καλύτερης ταινίας, βραβείο σκηνοθεσίας, φωτογραφίας (Άρις Σταύρου), σκηνογραφίας (Δαμιανός Ζαρίφης), μουσικής (Βαγγέλης Παπαθανασίου), μοντάζ (Γιάννης Τσιτσόπουλος), ήχου (Μαρίνος Αθανασόπουλος) και μακιγιάζ (Αργυρώ Κουρουπού), Βραβείο κοινού στο 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Βραβείο τεχνικής αρτιότητας της ΕΤΕΚΤ.

Επίσης, ο ηθοποιός Juan Diego Botto στο διεθνές φεστιβάλ του Καΐρου 2008 απέσπασε το Πρώτο βραβείο ερμηνείας και η ενδυματολόγος Lala Huete στην Ισπανία κέρδισε το Βραβείο GOYA για τα κουστούμια της στην ταινία. Ο σκηνοθέτης έλαβε στους Δελφούς το 2008 το τιμητικό βραβείο «Σοφίης» από το Εθνικό και Kαποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών για την ταινία του EL GRECO.

Η ταινία El Greco συμμετείχε επισήμως σε διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ στο Τορόντο, στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου του American Film Institute στην Washington, στο Κάιρο, στην Γκουανταλαχάρα, στο Pantalla Pinamar στην Αργεντινή, κ.α. Προβλήθηκε επίσης τιμητικά στο Centre Culturel στο Παρίσι (2019).

Επόμενη ταινία του Γιάννη Σμαραγδή «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» ήρθε το 2012 και αποτελεί μια διεθνής συμπαραγωγή Ελλάδας, Ισπανίας και Ουγγαρίας για έναν ακόμα ήρωα της Ελλάδος τον Ιωάννη Βαρβάκη. Απέσπασε το Βραβείο Giuseppe Sciacca για την ηθοποιό Olga Sutulova. Συμμετείχε επισήμως στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο 2012, παρουσία του σκηνοθέτη, της παραγωγού, του πρωταγωνιστή και του συνθέτη, καθώς και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαγκάης 2013.

Στιγμιότυπο από την ταινία «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» – Φωτογραφία: Maria Moschou

Το 2017 ολοκλήρωσε την ταινία «Καζαντζάκης» για τον μεγάλο συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη. Η ταινία κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους στις 23 Νοεμβρίου 2017, ενώ έφτασε στην πρώτη θέση του Box Office με 250.000 εισιτήρια.

Η ταινία «Καζαντζάκης» συμμετείχε επισήμως στο 51ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Χιούστον (Worldfest) όπου και απέσπασε 4 βραβεία: Grand Remi Award Καλύτερης Ταινίας, Gold Remi Award Καλύτερης Μουσικής για τον Μίνω Μάτσα, Gold Remi Award Καλύτερης Φωτογραφίας για τον Άρι Σταύρου, Houston Broadcast Film Critics Associations Award Καλύτερου Ηθοποιού για τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, ενώ απέσπασε και 2 υποψηφιότητες για Gold Remi Award για την Μαρίνα Καλογήρου και τον Θοδωρή Αθερίδη. Έλαβε επίσης το Βραβείο Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ischia στην Ιταλία, το Βραβείο Κοινού στο Greek Film Expo της Νέας Υόρκης, το Βραβείο Κοινού στο Greek Film Expo της Ατλάντα.

Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στην ταινία «Καζαντζάκης»- Φωτογραφία: Andreas Smaragdis

Έγινε τιμητική προβολή στην UNESCO στο Παρίσι, ενώ συμμετείχε επισήμως σε πολλά διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου όπως στο 40ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Καΐρου, στο 49ο Διεθνές Φεστιβάλ της Ινδίας (Γκόα), στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, κ.α., στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στο Χιούστον, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Βηρυτό, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου στην Σιγκαπούρη, στο Γαλλόφωνο Φεστιβάλ Ταινιών στο Μπακού.

Οργανώθηκαν προβολές με μεγάλη απήχηση ανά τον κόσμο όπως στο Museum of the Moving Image στη Νέα Υόρκη, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφο EUFF στο Τορόντο, στο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών στο Μόντρεαλ, στο Πανεπιστήμιο Harvard και στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, ενώ οργανώθηκαν, επίσης, πολλές ιδιωτικές προβολές σε διάφορες χώρες όπως η Ελβετία, η Γερμανία, η Πολωνία, οι ΗΠΑ (Ουάσιγκτον), κ.λπ.

Το 2020 ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής ολοκληρώνει το ωριαίο ντοκιμαντέρ Αναφορά στον Ιωάννη Καποδίστρια σε ανάθεση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ). Η πρώτη παγκόσμια προβολή έγινε στη Γενεύη της Ελβετίας με την παρουσία της κυρίας Υπουργού Πολιτισμού κυρίας Λίνας Μενδώνη και γνώρισε εξαιρετική υποδοχή. Ακολούθησε η ελληνική πρεμιέρα στην Αθήνα όπου η ανταπόκριση του κοινού ήταν επίσης εξαιρετικά θερμή.

Η ταινία Καποδίστριας

Το διεθνές αυτό βραβείο με την ονομασία «Καποδίστριας» έρχεται την στιγμή που θέλει να πιστεύει ο σκηνοθέτης ότι θα λειτουργήσει ευεργετικά, καθώς προετοιμάζει τη διεθνή ταινία Καποδίστριας, και μάλιστα τη στιγμή που έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Executive Producers της ταινίας στην Αμερική είναι ο Michael Levas και ο Michael Blum της εταιρείας OLYMPIAN GROUP.

Αυτή η συμμετοχή από την μεριά της Αμερικής οδήγησε στο να πάρει ο σκηνοθέτης την απόφαση να γίνει η ταινία στην Αγγλική γλώσσα (όπως έγινε και στον Εl Greco) όπου θα ακούγονται βεβαίως και Ελληνικά.

Τον ρόλο του Καποδίστρια θα ερμηνεύσει γνωστός Άγγλος ηθοποιός. Επίσης τους κεντρικούς ρόλους θα τους υποδυθούν Άγγλοι ηθοποιοί και τους Ελληνικούς ρόλους θα ερμηνεύσουν εξαίρετοι Έλληνες ηθοποιοί.

Υπολογίζεται η ταινία ότι θα ξεκινήσει τα γυρίσματα μέσα στο φθινόπωρο του 2022 για να είναι έτοιμη το 2023.

Γιάννης Σμαραγδής στο Newsbeast για την ταινία Καποδίστριας: Το έργο αυτό δεν είναι μια ακόμα ταινία, είναι μια κατάθεση ψυχής

Ενόψει των επερχόμενων γυρισμάτων της ταινίας Καποδίστριας ο σκηνοθέτης, Γιάννης Σμαραγδής έκανε την παρακάτω αποκλειστική δήλωση στο Νewsbeast: «Το έργο αυτό δεν είναι μια ακόμα ταινία. Είναι μια κατάθεση ψυχής, μια προσπάθεια ανάδειξης των εσώτερων αόρατων πραγμάτων που εν τέλει ορίζουν τη διαδρομή του καθενός μας».

«Επ’ αφορμή την ταινία για τον ογκολιθικά ανεξίτηλο Κυβερνήτη, η ζωή τα έφερε έτσι ώστε σε ανώτερους πνευματικούς τόπους, να γνωρίσω ανθρώπους σε Ιερή Αποστολή να επαναφέρουν τις ανθρώπινες υπάρξεις στο φωτεινό μονοπάτι του Θεού. Εις εξ’ αυτών αποσυρμένος, αλλά εσαεί παρόν δρα αφανώς για την σύζευξη του αρχαίου Ελληνικού αισθήματος με την ελευθερία της ορθόδοξης πίστης, που η πνευματική αυτή Οντότητα στον καιρό (πιστεύω) η προσφορά του θα γίνει φωτεινός φάρος του μέλλοντος» επεσήμανε.

«Η εκτίμηση που του έχω προέρχεται, όχι μόνο γιατί επεξεργάζεται την εσώτερη σχέση του Σωκράτη με τον Χριστό και την Ορθοδοξία, αλλά και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι προσωπικά βοηθήθηκα να κατανοήσω το βάθος της ψυχής του Καποδίστρια και τις άγνωστες εσώτερες πλευρές του. Κυρίως γιατί βεβαιώθηκα πως μόνο Οντότητες με ανώτερη αποστολή μπορεί να φέρουν την αληθινή λύτρωση στην πάσχουσα ανθρωπότητα» συμπλήρωσε.