H Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει, για πρώτη φορά στην ιστορία της, μια από τις δημοφιλέστερες όπερες του ρεπερτορίου –το αριστούργημα του Ρίχαρντ Βάγκνερ, «Η Βαλκυρία», σε μια διεθνή συμπαραγωγή με τη Βασιλική Όπερα της Δανίας. Από τις 10 Μαρτίου και για έξι παραστάσεις στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν και σκηνοθεσία Τζων Φούλτζεϊμς. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

H Βαλκυρία είναι το πρώτο έργο του Ρίχαρντ Βάγκνερ που παρουσιάζεται στις νέες εγκαταστάσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ. Πρόκειται για το δεύτερο μέρος της τετραλογίας Το δαχτυλίδι του Νίμπελουνγκ του Βάγκνερ και σίγουρα το πιο δημοφιλές. Πολύ συχνά η Βαλκυρία παρουσιάζεται αυτόνομα, καθώς περιλαμβάνει συναρπαστική μουσική εξαιρετικής ποιότητας και σαγήνης και χαρακτηρίζεται ως ένα έργο συγκινητικό, αλλά και δραματουργικά συμπυκνωμένο.

Ποια είναι η Βαλκυρία

Η σύνθεση του κολοσσιαίου αυτού έργου, στα πρότυπα της τριλογίας Ορέστεια του Αισχύλου, απασχόλησε τον Βάγκνερ επί πολλά χρόνια. Είναι καρπός των ιδεολογικών ζυμώσεων που κυριαρχούσαν στον γερμανικό χώρο κατά τα μέσα του 19ου αιώνα και των οποίων μετείχε ο συνθέτης την περίοδο από το 1841 έως το 1849 κατά την παραμονή του στη Δρέσδη.

Αντλώντας έμπνευση από τη μυθολογία των χωρών του Βορρά, ο Βάγκνερ –που έχει γράψει επίσης το ποιητικό κείμενο του έργου– θέλησε μέσα από το Δαχτυλίδι να ασκήσει κριτική στην πρωτοβιομηχανική κοινωνία της εποχής του, στον θεσμό του γάμου και στις σχέσεις εξουσίας. Μουσικά η Βαλκυρία είναι ένα έργο έντονα δραματικό με πολλές μουσικές καινοτομίες που προσδιόρισαν την εξέλιξη της μουσικής και επηρέασαν τις επόμενες γενιές συνθετών. Διάσημος παραμένει ο «Καλπασμός των Βαλκυριών», τον οποίο ο Φράνσις Φορντ Κόππολα αξιοποίησε στην ταινία του Αποκάλυψη τώρα (1979).

Λίγα λογια για την παράσταση

Για την πρώτη της Βαλκυρία, η Εθνική Λυρική Σκηνή ανέθεσε τη σκηνοθεσία στον διακεκριμένο Βρετανό σκηνοθέτη Τζων Φούλτζεϊμς, ο οποίος έχει σκηνοθετήσει για την ΕΛΣ τον Ντον Τζοβάννι και τον Τζάννι Σκίκκι. Μετά την ολοκλήρωση της θητείας του ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Βασιλικής Όπερας της Δανίας, ο Φούλτζεϊμς ανέλαβε τη θέση του Διευθυντή του Προγράμματος Πολιτισμού και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Έχει σκηνοθετήσει στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του πλανήτη, όπως η Σκάλα του Μιλάνου, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Ρεάλ της Μαδρίτης, το Λισέου της Βαρκελώνης, το Σατλέ στο Παρίσι κ.ά.

Ο σκηνοθέτης σημειώνει για την παραγωγή: «Τοποθετήσαμε την όπερα σ’ ένα φανταστικό σύμπαν που εξισορροπεί το μυθικό με το πραγματικό στοιχείο. Ο κόσμος αυτός απηχεί το σήμερα χωρίς όμως να περιορίζεται σ’ έναν συγκεκριμένο χρόνο και τόπο. Ο κεντρικός χαρακτήρας της όπερας είναι στην πραγματικότητα ο Βόταν – καθώς συμβιβάζεται με τις συνέπειες των επιλογών του, συνειδητοποιώντας ότι το μεγαλεπήβολο σχέδιό του θα καταρρεύσει και ότι πρέπει να εγκαταλείψει πρώτα τον γιο του και μετά την κόρη του και να έρθει αντιμέτωπος με τον θάνατό του. Ο θάνατος αυτός ωστόσο δεν είναι μόνο δικός του – νοείται και σε ένα ευρύτερο οικολογικό πλαίσιο, μιας και ο κόσμος τον οποίο έχει εκμεταλλευτεί βρίσκεται επίσης αντιμέτωπος με έναν θάνατο. Τον βλέπουμε ως μια φιγούρα εξουσίας του εικοστού πρώτου αιώνα – όχι ως έναν βιομήχανο του δέκατου ένατου αιώνα όπως τόσο συχνά παρουσιάζεται, αλλά αντ’ αυτού ως έναν δημιουργικό επιχειρηματία· ίσως αρχιτέκτονα ή ηγέτη μιας τεράστιας μιντιακής αυτοκρατορίας».

Η δημιουργική ομάδα συμπληρώνεται από τη συνεργάτιδα σκηνοθέτρια Γιοχάννε Χόλτεν, τον Τομ Σκατ, που έχει σχεδιάσει τα σκηνικά και τα κοστούμια, τον συνεργάτη σκηνογράφο Ντέιβιντ Άλλεν και τη φωτίστρια Ντ. Μ. Γουντ. Διευθύνει ο αναγνωρισμένος Γάλλος αρχιμουσικός Φιλίπ Ωγκέν, ο οποίος έχει διακριθεί διεθνώς στο έργο του Βάγκνερ. Ο Ωγκέν σπούδασε στη Βιέννη και τη Φλωρεντία, υπήρξε μουσικός διευθυντής της Κρατικής Όπερας της Ουάσιγκτον και έχει διευθύνει επανειλημμένα σε μερικές από τις σημαντικότερες όπερες της Ευρώπης και της Αμερικής, όπως μεταξύ άλλων στην Κρατική Όπερα της Βιέννης, τη Σκάλα του Μιλάνου, τη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, τη Γερμανική Όπερα του Βερολίνου, τις όπερες της Ζυρίχης, της Μπολόνιας, της Βαρκελώνης, σε κορυφαία φεστιβάλ, όπως αυτά του Ζάλτσμπουργκ και της Σαβονλίννας, καθώς και σε όπερες της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Κίνας.

Για τους εξαιρετικά απαιτητικούς βασικούς ρόλους του έργου η Εθνική Λυρική Σκηνή έχει εξασφαλίσει κορυφαίους βαγκνερικούς τραγουδιστές διεθνούς φήμης. O Γερμανός Στέφαν Φίνκε, ένας από τους πιο καταξιωμένους τενόρους της εποχής μας, θα ερμηνεύσει τον ρόλο του Ζήγκμουντ. Έχει τραγουδήσει όλους τους μεγάλους βαγκνερικούς ρόλους για τενόρο και, από το 2006 που έκανε το ντεμπούτο του στην Όπερα της Κολωνίας ως Ζήγκφριντ στο Δαχτυλίδι του Νίμπελουνγκ, έχει ερμηνεύσει τον ρόλο στην ομώνυμη όπερα πάνω από 30 φορές και στο Λυκόφως των θεών πάνω από 25 φορές.

Ο καταξιωμένος Έλληνας βαθύφωνος Πέτρος Μαγουλάς, ο οποίος ερμηνεύει τον ρόλο του Χούντινγκ, έχει τραγουδήσει εκτός Ελλάδας, στη Βασιλική Όπερα Λονδίνου, στην Όπερα Κιέλου, στην Εθνική Όπερα Ουαλίας, στην Όπερα του Μπιλμπάο, στην Ισραηλινή Όπερα, ρόλους όπως Μεφιστοφελής (Φάουστ), Ζαράστρο (Ο μαγικός αυλός), Οσμίν (Η απαγωγή από το σεράι), Ντον Τζοβάννι και Διοικητής (Ντον Τζοβάννι), Βασιλιάς Χάινριχ (Λόενγκριν), Ντάλαντ (Ο ιπτάμενος Ολλανδός) κ.ά., καθώς και πολυάριθμα συναυλιακά έργα και έργα θρησκευτικής μουσικής. Οι ηχογραφήσεις του περιλαμβάνουν διεθνώς βραβευμένες εκδόσεις έργων του Χαίντελ υπό τον Γιώργο Πέτρου.

Τον ρόλο του Βόταν ερμηνεύει ο Φινλανδός βαρύτονος Τόμμι Χακάλα. Υπήρξε μέλος του ensemble της Όπερας της Νυρεμβέργης, όπου ερμήνευσε πολλούς πρωταγωνιστικούς ρόλους, ενώ στα χρόνια που έμεινε στην Όπερα της Λειψίας διεύρυνε τη φήμη του με ρόλους όπως ο Κόμης Αλμαβίβα στους Γάμους του Φίγκαρο και ο Κόροιβος στους Τρώες του Μπερλιόζ. Μετά την εμφάνισή του στην Αθήνα με την ΕΛΣ, θα ταξιδέψει –για να ερμηνεύσει Βόταν– τον Νοέμβριο του 2024 στην Αυστραλία.

Στον ρόλο της Ζήγκλιντε συναντάμε την εξαιρετική Βρετανή δραματική σοπράνο Άλλισον Όουκς, η οποία έχει στο ρεπερτόριό της μια πληθώρα ρόλων με διαφορετικές φωνητικές και ερμηνευτικές απαιτήσεις, όπως η Λεονόρα στον Τροβατόρε, η Μαρί στον Βότσεκ, οι βαγκνερικές Βρουγχίλδη, Ζήγκλιντε και Ιζόλδη, η Σαλώμη του Στράους κ.ά. Τον ρόλο της Ζήγκλιντε τον έχει ερμηνεύσει με επιτυχία στις Όπερες της Δρέσδης και της Ρώμης. Εμφανίζεται συχνά στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα σε όλο τον κόσμο, όπως στην Αμερική, την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ιαπωνία, την Κορέα, αλλά και στη Γερμανία, την οποία έχει επιλέξει ως βάση της.

Η Κάθριν Φόστερ, καθιερωμένη παγκοσμίως ως μια από τις καλύτερες Βρουγχίλδες της εποχής μας, έχει διακριθεί όσο ελάχιστες ερμηνεύτριες διεθνώς στο βαγκνερικό ρεπερτόριο. Μετά το επιτυχημένο ελληνικό της ντεμπούτο στο γκαλά Η Κάλλας στο Ηρώδειο τον Σεπτέμβριο του 2023, η σπουδαία δραματική υψίφωνος επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή με τον ρόλο της Βρουγχίλδης.

Τον ρόλο της Φρίκας θα μοιραστούν οι μεσόφωνοι Μαρίνα Προυντένσκαγια και Χάννε Φίσερ.
Για τη Ρωσίδα μεσόφωνο Μαρίνα Προυντένσκαγια, η παραγωγή της ΕΛΣ θα είναι η πέμπτη παραγωγή στην οποία θα ερμηνεύσει τον ρόλο της Φρίκας. Η πολυβραβευμένη Δανή μεσόφωνος Χάννα Φίσερ, η οποία έκανε το ντεμπούτο της στον ρόλο της Φρίκας στο Στρασβούργο το 2008, ερμηνεύει ένα ιδιαιτέρως ευρύ ρεπερτόριο το οποίο εκτείνεται από το μπαρόκ στον Βάγκνερ μέχρι τη σύγχρονη μουσική.

Τον ρόλο της Χέλμβιγκε θα ερμηνεύσει η Κατερίνα Σαντμάιερ, της Γκέρχιλντε η Βιολέττα Λούστα, της Όρτλιντε η Ταξιαρχούλα Κανάτη, της Βάλτραουτε η Νεφέλη Κωτσέλη, της Ζήγκρουνε η Δήμητρα Καλαϊτζή-Τηλικίδου, της Ρόσβαϊσε η Φωτεινή Αθανασάκη, της Γκρίμγκερντε η Άννα Τσελίκα και της Σβέρτλαϊτε η Χρυσάνθη Σπιτάδη.

Λίγα λόγια για το έργο

Η Βαλκυρία είναι το δεύτερο από τα έργα του σκηνικού φεστιβαλικού έργου Το δαχτυλίδι του Νίμπελουνγκ, το οποίο αποτελείται από ένα μονόπρακτο «εισαγωγικό» έργο, τον Χρυσό του Ρήνου, και τρία τρίπρακτα έργα, τη Βαλκυρία, τον Ζήγκφρηντ και το Λυκόφως των θεών.

Πληροφορίες

10, 13, 16, 19, 24, 31 Μαρτίου 2024
Ώρα έναρξης: 17.30
Διάρκεια παράστασης: 5 ώρες και 15 λεπτά, συμπεριλαμβανομένων δύο διαλειμμάτων
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ

Μουσική διεύθυνση: Φιλίπ Ωγκέν
Σκηνοθεσία: Τζων Φούλτζεϊμς

Παίζουν:
Ζήγκμουντ: Στέφαν Φίνκε
Χούντινγκ: Πέτρος Μαγουλάς
Βόταν: Τόμμι Χακάλα
Ζήγκλιντε: Άλλισον Όουκς
Βρουγχίλδη: Κάθριν Φόστερ
Φρίκα: Μαρίνα Προυντένσκαγια (10, 13, 16, 19/3) / Χάννε Φίσερ (24, 31/3)
Χέλμβιγκε: Κατερίνα Σαντμάιερ
Γκέρχιλντε: Βιολέττα Λούστα
Όρτλιντε: Ταξιαρχούλα Κανάτη
Βάλτραουτε: Νεφέλη Κωτσέλη
Ζήγκρουνε: Δήμητρα Καλαϊτζή-Τηλικίδου
Ρόσβαϊσε: Φωτεινή Αθανασάκη
Γκρίμγκερντε: Άννα Τσελίκα
Σβέρτλαϊτε: Χρυσάνθη Σπιτάδη

Με την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Τιμές εισιτηρίων: €15, €20, €35, €55, €60, €70, €80, €120
Φοιτητικό, παιδικό: €15 • Περιορισμένης ορατότητας: €10
Προπώληση: Ταμεία ΕΛΣ (καθημερινά 9.00-21.00 | 2130885700) ticketservices.gr