Υπάρχει κάτι που φοβάται ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; Σε μία χώρα που η οικονομία της είναι σε τόσο οριακό σημείο σίγουρα ναι. Και ας προσπαθεί ο Ερντογάν να δείχνει ένα πρόσωπο που δεν δέχεται πλήγματα.
Η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου σε σχόλιό της στις αρχές Ιανουαρίου του 2022 με τίτλο «Τι φοβάται ο Ερντογάν» παρατηρεί: «Μια κυβέρνηση με πληθωρισμό που ανέρχεται στο 36% στον ετήσιο απολογισμό της θα πρέπει να αναρωτιέται τι κάνει λάθος. Ειδάλλως, κι αυτό είναι ακόμη πιο επικίνδυνο για όσους βρίσκονται στην εξουσία, αυτό το ερώτημα θα το θέσουν σύντομα και ίσως πιο ηχηρά οι πολίτες της χώρας.
Επειδή οι υπουργοί, οι τουρκικές αρχές, οι θεσμοί κάνουν μόνο ό,τι επιτάσσει με κάθε λεπτομέρεια ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι ίδιοι θα στραφούν εναντίον του ίδιου του αρχηγού του κράτους – αθόρυβα ή ενδεχομένως φωναχτά στους δρόμους. Και ίσως τότε τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν δύσκολα για τον μακροχρόνιο ηγέτη της Άγκυρας».
Και συνεχίζει: «Τελευταία φορά το ποσοστό πληθωρισμού στην Τουρκία ήταν τόσο υψηλό το 2002. Ειδικοί προβλέπουν ήδη ότι ο πληθωρισμός θα αγγίξει την άνοιξη το 40%. Αυτό πρέπει να ανησυχεί τον Ερντογάν πολύ περισσότερο από την κριτική που του ασκείται για την πολιτική καταστολής: Το 2002, η υποτίμηση του νομίσματος μαζί με την αχαλίνωτη διαφθορά και άλλα σημάδια σήψης, κόστισαν στην τότε κοσμική κυβέρνηση την εξουσία – και οδήγησαν στην άνοδο του Ερντογάν. Ο νυν πρόεδρος καταπολεμά τον πληθωρισμό με όλες του τις δυνάμεις. Δυστυχώς με λάθος μέσα».
Πλέον ο Τούρκος πρόεδρος έχει και άλλον ένα λόγο για να ανησυχεί και μάλιστα πολύ. Το όνομα αυτού Νούρι Γκέκαν Μποζκίρ.
Ποιος είναι ο Τούρκος έμπορος όπλων;
Στις αρχές Φεβρουαρίου του 2022 ο Ερντογάν από την Ουκρανία ανακοίνωνε τη «σύλληψη» ενός άνδρας. Στην πραγματικότητα ήταν μία απαγωγή που πραγματοποίησε η MIT (τουρκικές μυστικές υπηρεσίες) και θύμα ο Νούρι Γκέκαν Μποζκίρ. Ένα όνομα που δεν είχε ακουστεί ξανά στην Τουρκία.
Όπως αποκάλυψε η Deutsche Welle o Μποζκίρ είναι ένας έμπορος όπλων και πληροφοριοδότης ο οποίος ήθελε να αποκαλύψει κρυφές αποστολές τουρκικών όπλων σε εμπόλεμες περιοχές. Γιατί όμως ειδικά αυτός αποτελεί τέτοιο κίνδυνο για τον Ερντογάν; Σχεδόν κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να βγάλει στο φως τις συστηματικές παραβιάσεις διεθνών συμφωνιών από την Τουρκία μιας και ο συλληφθείς έμπορος όπλων ανήκει ο ίδιος σε μυστικό δίκτυο που προμηθεύει όπλα τη Συρία και τη Λιβύη.
Γιατί όμως το στόμα του Τούρκου εμπόρου όπλων έπρεπε να κλείσει; Οι εν λόγω δοσοληψίες θα πρέπει να παραμείνουν απόλυτα μυστικές, γιατί η τουρκική κυβέρνηση κερδίζει τεράστια ποσά από αυτές. Και για να κλείσουν το στόμα στον πρώην επίλεκτο στρατιώτη και αργότερα έμπορο όπλων, τον έβγαλαν εκτός «κυκλοφορίας». Ο Έρντογάν είπε ότι ο άνδρας συνελήφθη από τις μυστικές τουρκικές υπηρεσίες στην Ουκρανία. Κατά δήλωση του Τούρκου προέδρου το θέμα συζητήθηκε με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι και συμφωνήθηκε ο Μποζκίρ να εκδοθεί στην Τουρκία.
Γιατί ο Μποζκίρ άρχισε να αποτελεί πρόβλημα του Ερντογάν
Ο Μποζκίρ είχε γίνει κίνδυνος για την κυβέρνηση, καθώς άρχισε συστηματικά να δίνει πληροφορίες στην ουκρανική ειδησεογραφική πύλη Strana. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των όσων είδαν το φως της δημοσιότητας ήταν το πώς αγόρασε όπλα αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων σε διάφορες χώρες της ανατολικής Ευρώπης κατ’ εντολήν της Τουρκίας, τα οποία συνεργάτες των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών παρέδιδαν σε ομάδες ισλαμιστών ανταρτών στην Συρία.
Οι δουλειές για τον Τούρκο πήγαιναν καλά μιας και έγιναν κατά αυτό τον τρόπο 50 αποστολές. Οι δουλειές μάλιστα πήγαν τόσο καλά που ο Μποζκίρ επιχείρησε να πουλήσει όπλα στη Συρία αυτόνομα. Η αστυνομία όμως σταμάτησε τις προμήθειες και εκείνος διέφυγε από την Τουρκία.
Στην Ουκρανία ο Μποζκίρ ζήτησε άσυλο φοβούμενος ότι οι τουρκικές αρχές θα μπορούσαν να στραφούν εναντίον του παρά το ότι οι επιχειρήσεις, στις οποίες συμμετείχε, είχαν την έγκριση της κυβέρνησης. Και έτσι προχώρησε στις πρώτες διαρροές εγγράφων.
Η Τουρκία αντέδρασε στην αίτηση ασύλου με το λεγόμενο Red Notice, με κόκκινο συναγερμό προς την Ιντερπόλ για τη σύλληψη Μποζκίρ και την έκδοσή του σε σχέση με τη δολοφονία ενός Τούρκου ιστορικού, του Νετσέπ Χαμπλεμίτογλου, το 2002. Η συγκεκριμένη υπόθεση έχει μείνει ανοιχτή μέχρι τώρα, αλλά στο αίτημα έκδοσης που έχει στη διάθεσή της η Deutsche Welle, εμφανίζονται δύο μάρτυρες, οι οποίοι θυμούνται να είδαν τον Μποζκίρ σε αυτοκίνητο κοντά στον τόπο της δολοφονίας. Ο Ουκρανός δικηγόρος του Μποζκίρ θεωρεί τις κατηγορίες κατασκευασμένες, χωρίς αδιάσειστα αποδεικτικά στοιχεία για την εμπλοκή του εντολέα του στη δολοφονία του καθηγητή.
Παρόλο που εδώ και 2 χρόνια οι Ουκρανοί δικαστές δεν έχουν καταλήξει σε οριστική ετυμηγορία οι Τούρκοι πράκτορες δεν δίστασαν να απαγάγουν τον Μποζκίρ από την Ουκρανία χωρίς να είναι σαφές εάν έγινε εν γνώσει ή ακόμη και με τη στήριξη των ουκρανικών αρχών.
Ο συνήγορος του Μποζκίρ κατήγγειλε ως παράνομες τις κινήσεις των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών και υποστηρίζει ότι είναι ποινικά κολάσιμες.
Ένα δώρο του Ζελένσκι στον Ερντογάν
«Είναι συνήθης τακτική της τουρκικής κυβέρνησης» είπε ο Ντιντάρ στη Deutsche Welle για την υπόθεση Μποζκίρ. «Φιμώνουν όσους θέλουν να αποκαλύψουν τις βρώμικες πράξεις του κράτους. Όσοι βρίσκονται στην εξουσία, γνωρίζουν ότι ξέρει πολλά για το διεφθαρμένο σύστημα και ότι όλη αυτή η βρωμιά βγαίνει έξω όταν αποφασίσει να μιλήσει».
Στην περίπτωση του Μποζκίρ η απαγωγή του εμπόρου όπλων έγινε μια εβδομάδα πριν από την πρόσφατη επίσκεψη Ερντογάν στο Κίεβο, σε μια περίοδο που η χώρα υπό το πρίσμα των αυξανόμενων πιέσεων από την στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας στα σύνορά της, αναζητά διεθνή στήριξη.
Πολιτικοί αναλυτές αναφέρουν ότι ο Ζελένσκι είναι έτοιμος να κάνει παραχωρήσεις σε συμμάχους από τη Δύση ή και την Ανατολή ιδιαίτερα αφότου άλλοι δυτικοί εταίροι, όπως η Γερμανία περιόρισαν τη στρατιωτική ενίσχυση προς τη χώρα. «Η Τουρκία είναι φύλακας των θαλασσίων στενών μεταξύ μη ρωσικών χωρών που συνορεύουν με τη Ρωσία και έχει το καλύτερο ναυτικό» λέει στη Deutsche Welle ο Γκούσταβ Γκρέσελ, ανώτερο στέλεχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής. «Άρα για την Ουκρανία είναι σημαντικό να έχει την Τουρκία όσο το δυνατόν περισσότερο στο πλευρό της».
Γι’ αυτόν τον λόγο ο συνήγορος του Μποζκίρ πιστεύει ότι οι ουκρανικές αρχές ασφαλείας είτε βοήθησαν, είτε έκλεισαν τα μάτια, όταν οι Τούρκοι μυστικοί πράκτορες απήγαγαν τον εντολέα του. «Η Ουκρανία αποφάσισε να κάνει ένα δώρο στην Τουρκία», υποστηρίζει.
Ο Τούρκος πρόεδρος στο πλαίσιο της πρόσφατης συνέντευξης τύπου και αφού επαίνεσε τους συνομιλητές του Ουκρανούς έστειλε ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, μια σαφή απειλή σε άλλους πιθανούς πληροφοριοδότες: «Θέλω να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία, να απευθυνθώ σε άλλους προδότες και να τους πω ότι όπου και να πάτε δεν πρόκειται να ξεφύγετε από την τουρκική δικαιοσύνη και θα λογοδοτήσετε».
