Ο σχετικά άγνωστος πόλεμος μεταξύ Βρετανίας και Ζανζιβάρης του 1896 θεωρείται γενικά ο συντομότερος πόλεμος στην ιστορία, με διάρκεια μόλις 38 λεπτών.
Η ιστορία ξεκινά με την υπογραφή της συνθήκης Heligoland-Zanzibar μεταξύ Βρετανίας και Γερμανίας το 1890. Αυτή η συνθήκη δημιούργησε, στην ουσία, σφαίρες επιρροής μεταξύ των αυτοκρατορικών δυνάμεων στην Ανατολική Αφρική. Η Ζανζιβάρη παραχωρήθηκε στη βρετανική επιρροή, ενώ στη Γερμανία δόθηκε έλεγχος στην ηπειρωτική Τανζανία.
Με αυτήν τη νέα πραγματικότητα, η Βρετανία κήρυξε τη Ζανζιβάρη προτεκτοράτο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και κινήθηκε άμεσα ώστε να εγκαταστήσει τη δική της «μαριονέτα»- Σουλτάνο για να ελέγχει την περιοχή. Ο Hamad bin Thuwaini, ο οποίος ήταν υποστηρικτής των Βρετανών στην περιοχή, έλαβε τη θέση το 1893.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Ο Σουλτάνος Khalid Hamad κυβέρνησε αυτό το σχετικά ειρηνικό προτεκτοράτο για πάνω από 3 χρόνια, μέχρι τις 25 Αυγούστου 1896 που πέθανε ξαφνικά στο παλάτι του. Αν και η αλήθεια δεν έγινε ποτέ γνωστή για τα αίτια του θανάτου του, πιστεύεται ευρέως ότι ο ξάδερφος του, ο Khalid bin Barghash, τον είχε δηλητηριάσει για να πάρει την θέση του. Όπως και έγινε, χωρίς, ωστόσο την έγκριση της Βρετανίας.
Οι ντόπιοι Βρετανοί διπλωμάτες δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένοι με την εξέλιξη των γεγονότων με τον επικεφαλής διπλωμάτη της περιοχής, Basil Cave, να δηλώνει ότι ο Khalid πρέπει να παραιτηθεί. Ο Khalid αγνόησε αυτές τις προειδοποιήσεις και αντ’ αυτού άρχισε να συγκεντρώνει τις δυνάμεις του γύρω από το Παλάτι. Μέχρι τα τέλη της 25ης Αυγούστου, ο Khalid είχε εξασφαλίσει το παλάτι του με σχεδόν 3.000 άντρες, πολλά πυροβόλα όπλα, ακόμη και ένα μέτρια οπλισμένο βασιλικό στόλο στο κοντινό λιμάνι.
Ταυτόχρονα, οι Βρετανοί είχαν ήδη αγκυροβολημένα δύο πολεμικά πλοία στο λιμάνι, ενώ έστειλαν και στρατεύματα στην ξηρά για να προστατεύσουν το Βρετανικό Προξενείο και να κρατήσουν τον τοπικό πληθυσμό μακριά από τις ταραχές. Ο Cave ζήτησε, επίσης, ενισχύσεις από ένα άλλο κοντινό βρετανικό πλοίο, το οποίο εισήλθε στο λιμάνι το απόγευμα της 25ης Αυγούστου.
Παρόλο που ο Cave είχε σημαντική ένοπλη παρουσία στο λιμάνι, ήξερε ότι δεν είχε την εξουσία να ανοίξει εχθροπραξίες χωρίς τη ρητή έγκριση της βρετανικής κυβέρνησης. Για να προετοιμαστεί για όλες τις πιθανότητες, έστειλε ένα τηλεγράφημα στο Υπουργείο Εξωτερικών εκείνο το βράδυ δηλώνοντας: «Είμαστε εξουσιοδοτημένοι σε περίπτωση που όλες οι απόπειρες για μια ειρηνική λύση αποδειχτούν άκαρπες, να πυροβολήσουμε στο Παλάτι;». Όσο περίμενε μια επίσημη απάντηση, ο Cave συνέχισε να εκδίδει τελεσίγραφα στον Khalid, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Το τελευταίο τελεσίγραφο που δόθηκε στον Khalid εκδόθηκε στις 26 Αυγούστου, απαιτώντας να φύγει από το παλάτι στις 9 π.μ. την επόμενη μέρα. Εκείνο το βράδυ, ο Cave ζήτησε από όλα τα μη στρατιωτικά σκάφη να φύγουν από το λιμάνι, προετοιμάζοντας την περιοχή για πόλεμο.
Στις 8 το επόμενο πρωί, μόνο μία ώρα πριν από τη λήξη του τελεσίγραφου, ο Khalid απάντησε στον Cave ότι: «Δεν έχουμε καμία πρόθεση να κατεβάσουμε τη σημαία μας και δεν πιστεύουμε ότι θα μας ρίξετε πυρ». Ο Cave απάντησε σε αληθινό βρετανικό διπλωματικό στιλ του 19ου αιώνα, δηλώνοντας ότι δεν είχε καμία επιθυμία να πυροβολήσει το παλάτι «αλλά αν δεν το κάνετε όπως σας λένε, σίγουρα θα το πράξουμε».
Η σύγκρουση
Αυτή ήταν η τελευταία επικοινωνία του Cave με τον Khalid, και στις 9 το πρωί δόθηκε η εντολή στα βρετανικά πλοία στο λιμάνι να αρχίσουν να βομβαρδίζουν το παλάτι. Μέχρι τις 09:02 η πλειονότητα του πυροβολικού του Khalid είχε καταστραφεί και η ξύλινη κατασκευή των παλατιών είχε αρχίσει να καταρρέει με τους 3.000 υπερασπιστές μέσα. Δύο λεπτά, περίπου, μετά την έναρξη του βομβαρδισμού, ο Khalid λέγεται ότι δραπέτευσε από μια πίσω έξοδο του παλατιού, αφήνοντας τους υπηρέτες και τους μαχητές του να υπερασπιστούν το παλάτι μόνοι τους. Μέχρι τις 09:40, οι βομβαρδισμοί είχαν σταματήσει, η σημαία του Σουλτάνου είχε κατέβει και ο βραχύτερος πόλεμος στην ιστορία είχε τελειώσει επίσημα μετά από μόλις 38 λεπτά.
