Κάποτε η 29η Μαρτίου του 2019 έδειχνε πολύ μακρινή και ο χρόνος έμοιαζε αρκετός για να γίνουν όλα τα απαραίτητα βήματα για την ομαλή, φιλική και συντεταγμένη αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τώρα η ημερομηνία – ορόσημο είναι μόλις δύο εβδομάδες μακριά και η βρετανική πλευρά έχει ήδη απορρίψει δύο φορές τη συμφωνία της Τερέζα Μέι, ενώ χθες η Βουλή των Κοινοτήτων απέρριψε το ενδεχόμενο Brexit χωρίς συμφωνία.
Δεκαπέντε ημέρες πριν το προγραμματισμένο διαζύγιο, τέσσερα σενάρια, όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, είναι τα επικρατέστερα:
1. Ψηφοφορία για τη συμφωνία που έκλεισε η Μέι
Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι θα υποβάλει σήμερα στα μέλη του κοινοβουλίου πρόταση που θα προβλέπει να διεξαχθεί ως την 20ή Μαρτίου νέα ψηφοφορία για τη συμφωνία που έκλεισε με την ΕΕ για το διαζύγιο , παρ’ ότι απορρίφθηκε ήδη δύο φορές, με συντριπτική πλειοψηφία. Αντιμέτωποι με την αναβολή του Brexit ή την πιθανή διοργάνωση νέου δημοψηφίσματος, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανατροπή του αποτελέσματος της προηγούμενης δημόσιας διαβούλευσης, οι υποστηρικτές της αποχώρησης δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς το ενδεχόμενο να αλλάξουν γνώμη, να αποδεχθούν ότι αυτή η Συμφωνία Αποχώρησης είναι ο μοναδικός σίγουρος δρόμος ώστε η Βρετανία να εγκαταλείψει την ΕΕ.
2. Παράταση
Η εισήγηση της κυβέρνησης προβλέπει δύο ενδεχόμενα. Το πρώτο θα υλοποιηθεί αν εγκριθεί τελικά η Συμφωνία Αποχώρησης. Μάλλον τεχνικής φύσης, η ισχύς της αναβολής αυτής θα εκπνεύσει την 30ή Ιουνίου. Ελλείψει συμφωνίας, η δεύτερη αναβολή που προτείνεται, πιο μακρά, συνεπάγεται πως το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι υποχρεωμένο να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Όμως για να υπάρξει αναβολή, το αίτημα οφείλεται να είναι επαρκώς αιτιολογημένο, προειδοποίησαν οι υπόλοιπες 27 χώρες μέλη της ΕΕ, που θα πρέπει να την εγκρίνουν ομόφωνα.
Είναι εξάλλου διατεθειμένες οι 27 χώρες να ξαναρχίσουν συνομιλίες για να καταρτιστεί νέα συμφωνία αποχώρησης; Το κλίμα δείχνει να διαμορφώνεται αρνητικά. «Δεν θα υπάρξει τρίτη ευκαιρία» ξεκαθάρισε την Τρίτη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ μετά την επίτευξη αλλαγών της τελευταίας στιγμής στο κείμενο της Συμφωνίας- η οποία ούτως ή άλλως ακολούθως απορρίφθηκε.
«Ο μεγάλος φόβος των ηγετών των 27 είναι ότι θα εγκρίνουν την παράταση (της διαδικασίας βάσει του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας) η οποία, στην τελική, δεν θα φέρει τίποτε άλλο παρά την αναβολή ως το καλοκαίρι του σκληρού Brexit», της αποχώρησης χωρίς συμφωνία, τόνισε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος. Σε περίπτωση που ζητηθεί παράταση που θα ξεπερνά τις λίγες εβδομάδες, πρέπει να υπάρχει σοβαρός λόγος «όπως η διοργάνωση εκλογών, ή δημοψηφίσματος, ή η αλλαγή της βρετανικής θέσης» συμπλήρωσε.
3. Brexit χωρίς συμφωνία κι ας απορρίφθηκε
Παρότι η Βουλή των Κοινοτήτων την απέρριψε χθες, η αποχώρηση χωρίς συμφωνία παραμένει εξ ορισμού μια από τις επιλογές, αν δεν υπάρξει πεδίο συνεννόησης.
Στην περίπτωση που γίνει πραγματικότητα το σενάριο «no deal», η Βρετανία θα βάλει τέλος στα 46 χρόνια συμμετοχής της στην ΕΕ, θα εγκαταλείψει την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση χωρίς μεταβατική περίοδο. Αυτό είναι το σενάριο που φοβούνται περισσότερο οι οικονομικοί παράγοντες, διότι θα προκαλέσει σωρεία προβλημάτων στις ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο πλευρές. Πολλοί κοινοβουλευτικοί εξεγείρονται μπροστά στα ρίσκα, ωστόσο ορισμένοι σκληροί Brexiteers επιμένουν πως «η απουσία συμφωνίας είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία».
Για να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της σκληρής ρήξης, η κυβέρνηση υποσχέθηκε χθες ότι, σε αυτή την περίπτωση, θα αναστείλει προσωρινά την επιβολή δασμών στο 87% των εισαγόμενων αγαθών.
4. Στήνονται κάλπες (για νέο δημοψήφισμα/βουλευτικές εκλογές/και τα δύο)
Την επιλογή του δεύτερου δημοψηφίσματος προκρίνουν αρκετοί φιλοευρωπαίοι βουλευτές. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο αρχηγός των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν πρόσφατα άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα εναντιωνόταν στη διοργάνωσή του, χωρίς να δείξει ακριβώς μεγάλο ενθουσιασμό. Η Τερέζα Μέι όμως αρνείται να συναινέσει στη διοργάνωση νέου δημοψηφίσματος, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαζόταν αναβολή του Brexit και αλλαγή κυβέρνησης, μέσω νέων εκλογών ή με άλλον τρόπο, προκειμένου να γίνει κάτι τέτοιο.
