Η βράβευση της Διεθνούς Εκστρατεία ICAN με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, ξεκίνησε μια μεγάλη κουβέντα σχετικά με τα πυρηνικά όπλα και την κατάργησή τους, καθώς για να συμβεί αυτό πρέπει πρώτα απ’ όλα να υπάρξει διάθεση από τις χώρες που κατέχουν τέτοιου είδους όπλα.

Κάτι αρκετά δύσκολο, εάν αναλογιστεί κανείς ότι περισσότερο από το 90% των παγκόσμιων αποθεμάτων βρίσκονται στα χέρια της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, που αποτελούν, μαζί με επτά άλλες χώρες, την πολύ κλειστή λέσχη των πυρηνικών δυνάμεων.

Η ICAN εργάζεται για να εξασφαλίσει ότι θα εξαλειφθούν οι περίπου 15.000 πυρηνικές κεφαλές που έχουν καταγραφεί σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, περίπου 4.000 έχουν αναπτυχθεί και είναι έτοιμες για χρήση σήμερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων (FAS).

Βεβαίως, μέχρι σήμερα, μόνο οι ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα εναντίον ανθρώπων, στις 6 και 9 Αυγούστου 1945, εναντίον των ιαπωνικών πόλεων Χιροσίμα (140.000 θάνατοι) και Ναγκασάκι (70.000 θάνατοι).

Η Συνθήκη Μη Εξάπλωσης των Πυρηνικών (TNP), που υπογράφτηκε το 1968, δεσμεύει τις πέντε χώρες που κατέχουν επίσημα πυρηνική βόμβα, τις ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία και Κίνα, να μην μεταφέρουν πυρηνική στρατιωτική τεχνολογία σε άλλες χώρες. Η TNP απαγορεύει, επίσης, σε χώρες που δεν κατέχουν πυρηνικά όπλα να αποκτήσουν ή να κατασκευάσουν τέτοια όπλα.

Από τότε ορισμένες χώρες έχουν αποκηρύξει τα στρατιωτικά πυρηνικά προγράμματά τους όπως η Σουηδία (1968), η Ελβετία (1969), η Νότια Αφρική (1991) και οι υπόλοιπες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (πλην της Ρωσίας).

Παρά την ύπαρξη της TNP, τέσσερα κράτη κατέχουν ανεπίσημα πυρηνική βόμβα. Αυτά είναι το Πακιστάν, η Ινδία, το Ισραήλ (το οποίο δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε ποτέ ότι κατέχει πυρηνικά όπλα) και πιο πρόσφατα η Βόρεια Κορέα, που αποσύρθηκε από την TNP το 2003.

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό πρακτορείο Ειδήσεων, μεταξύ των επιστημόνων που κατηγορούνται ότι συμμετείχαν στην πυρηνική εξάπλωση είναι ο Πακιστανός, Αμπντούλ Καντίρ Καν, που θεωρείται ήρωας στο Πακιστάν επειδή κατασκεύασε την πρώτη πυρηνική βόμβα στον μουσουλμανικό κόσμο.

Το 2004 παραδέχθηκε ότι πούλησε το μυστικό κατασκευής πυρηνικών όπλων στο Ιράν, στη Λιβύη και στη Βόρεια Κορέα. Αφέθηκε ελεύθερος το 2009, αφού είχε τεθεί επί πολλά χρόνια σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Όσο για το Ιράν, αποτελεί μια… ειδική περίπτωση. Η Τεχεράνη, η οποία φέρεται από τη διεθνή κοινότητα ότι επιδίωκε να αποκτήσει πυρηνικά όπλα στη δεκαετία του 2000, κατέληξε τον Ιούλιο του 2015 σε μια συμφωνία με τις μεγάλες δυνάμεις, η οποία εγγυάται τον πολιτικό χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματός της, με αντάλλαγμα την άρση μέσα σε δέκα χρόνια των διεθνών κυρώσεων.