Το Ισραήλ επιβεβαίωσε τις πληροφορίες των τελευταίων 24 ωρών ότι σχεδίαζε να προχωρήσει σε επίθεση κατά του Ιράν, προχωρώντας στη διάρκεια της νύχτας σε πλήγματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν, ενώ εκρήξεις ακούστηκαν και στην Τεχεράνη. Τα πλήγματα ήταν μέρος της επιχείρησης «Rising Lion», όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, προσθέτοντας ότι το Ιράν αποτελεί απειλή για «την ίδια την επιβίωση του Ισραήλ».
Το Ισραήλ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λέγοντας ότι η χώρα αναμένει αντεπιθέσεις «στο άμεσο μέλλον».
Λίγη ώρα αργότερα έγινε γνωστό πως πάνω από 100 μη επανδρωμένα αεροσκάφη απογειώθηκαν από το Ιράν κατά του Ισραήλ τις τελευταίες ώρες. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπος των IDF, ταξίαρχο Έφι Ντεφρίν, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις εργάζονται για την κατάρριψή τους. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύονται από το Ιράν θα χρειαστούν αρκετές ώρες για να φτάσουν στο Ισραήλ.
Σύμφωνα με την ιρανική κρατική τηλεόραση, τουλάχιστον 50 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, τραυματίσθηκαν κατά τη σημερινή ισραηλινή επίθεση εναντίον του Ιράν.
«Συνεπεία της ισραηλινής επίθεσης, περίπου 50 τραυματίες μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο Σαμράν (στην Τεχεράνη), από τους οποίους τουλάχιστον 35 είναι γυναίκες και παιδιά», μετέδωσε η κρατική τηλεόραση μετά τα πλήγματα αυτά, από τα οποία σκοτώθηκαν επίσης υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι.
Η επίθεση διεξήχθη τη στιγμή που οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ισλαμική Δημοκρατία για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο. Οι ανησυχίες πως θα ακολουθούσαν άμεσα επικείμενα πλήγματα του Ισραήλ μεγεθύνονταν επί μέρες.
Σύμφωνα με πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, εξαπολύθηκαν «δεκάδες» πλήγματα εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων και στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε όλη τη χώρα.
Η μονάδα εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ (κεντρικά) ειδικά έγινε στόχος «πολλές φορές», σύμφωνα με την ιρανική κρατική τηλεόραση, η οποία μετέδωσε πλάνα στα οποία εικονίζεται πυκνός καπνός να υψώνεται από την εγκατάσταση.
Πάντως, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ανακοίνωσε ότι δεν υπάρχει αύξηση στα επίπεδα της ραδιενέργειας στην πυρηνική εγκατάσταση, επικαλούμενη πληροφορίες που του δόθηκαν από τις ιρανικές αρχές. Ο διεθνής οργανισμός για την πυρηνική ενέργεια πρόσθεσε επίσης ότι ο πυρηνικός σταθμός της Μπουσέρ δεν αποτέλεσε στόχο κατά την επίθεση.
Ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν πως ακούστηκαν «ισχυρές εκρήξεις» και στην πρωτεύουσα, ότι υπάρχουν νεκροί άμαχοι σε πολυκατοικίες και ότι το αρχηγείο των Φρουρών της Επανάστασης φλεγόταν.
Τουλάχιστον δυο ανώτατοι αξιωματικοί του σώματος αυτού, ο αρχηγός του, ο στρατηγός Χουσέιν Σαλαμί, κι ο στρατηγός Γουλάμ Αλί Ρασίντ, καθώς και δυο επιστήμονες του ιρανικού προγράμματος πυρηνικής ενέργειας, ο Μοχαμάντ Μεχντί Τεχραντσί και ο Φερεϊντούν Αμπασί, σκοτώθηκαν στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, όπως μεταδίδουν επίσημα ΜΜΕ.
Και ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός, Μοχαμάντ Μπαγερί, σκοτώθηκε στην ισραηλινή επίθεση, μετέδωσε σήμερα η ιρανική κρατική τηλεόραση. «Ο στρατηγός Μοχαμάντ Μπαγερί, αρχηγός του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων, έπεσε ως μάρτυρας», μετέδωσε η τηλεόραση.
Το Ιράν έκλεισε τον εναέριο χώρο του, αφού αρχικά διέκοψε πτήσεις από και προς το αεροδρόμιο Ιμάμης Χομεϊνί, ενώ η αντιαεροπορική άμυνα επιχείρησε στο «100% των δυνατοτήτων της», σύμφωνα με την ιρανική κρατική τηλεόραση.
Εντωμεταξύ, ο Ιρανός υπουργός Πετρελαίου δήλωσε σήμερα ότι τα κύρια διυλιστήρια και οι κύριες αποθήκες καυσίμων της χώρας δεν επλήγησαν από τη φονική επίθεση του Ισραήλ και ότι οι δραστηριότητές τους συνεχίζονται. «Καμιά ζημιά δεν προκλήθηκε στις εγκαταστάσεις διύλισης και στις αποθήκες πετρελαίου της χώρας και αυτή τη στιγμή οι δραστηριότητες αυτών των εγκαταστάσεων καθώς και η προμήθεια καυσίμων συνεχίζονται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας χωρίς διακοπή, αναφέρει το υπουργείο σε ανακοίνωσή του.
Η Τεχεράνη πλησίαζε «το σημείο χωρίς επιστροφή» στην απόκτηση πυρηνικών
Το Ισραήλ επεσήμανε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να επιτεθεί στο Ιράν, ενώ πρόσθεσε ότι είχε συγκεντρώσει πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η Τεχεράνη πλησίαζε «το σημείο χωρίς επιστροφή» στην απόκτηση πυρηνικών όπλων.
«Το ιρανικό καθεστώς προσπαθεί εδώ και δεκαετίες να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Ο κόσμος έχει δοκιμάσει κάθε διπλωματική οδό για να το σταματήσει, όμως το καθεστώς αρνείται να σταματήσει», ανέφερε ο ισραηλινός στρατός σε ανακοίνωσή του.
Ο ισραηλινός στρατός δεν αποκάλυψε τις πληροφορίες, τις οποίες, όπως είπε, συγκέντρωσε πρόσφατα.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε πως η επίθεση στοχεύει στην «εξουδετέρωση της ιρανικής απειλής για την επιβίωση του Ισραήλ» και θα συνεχιστεί «για όσο χρειαστεί, ώστε να εξαλειφθεί η απειλή».
O Νετανιάχου δήλωσε επίσης σήμερα ότι τα πρώτα πλήγματα εναντίον του Ιράν, με στόχο εγκαταστάσεις του πυρηνικού του προγράμματος, «στέφθηκαν με επιτυχία».
«Πραγματοποιήσαμε τα πρώτα πλήγματα, τα οποία στέφθηκαν με επιτυχία και, με τη βοήθεια του Θεού, θα πετύχουμε ακόμα περισσότερα», είπε ο Νετανιάχου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του.
Όπως εξήγησε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, από τα ισραηλινά πλήγματα σκοτώθηκαν ανώτεροι διοικητές του ιρανικού στρατού, αν και δεν διευκρίνισε ποιοι.
Παράλληλα ο Νετανιάχου απευθυνόμενος στους Ισραηλινούς πολίτες τούς προειδοποίησε ότι ενδέχεται να χρειάζεται να παραμένουν στα καταφύγια για μεγάλες χρονικές περιόδους ενόψει των αναμενόμενων αντιποίνων από το Ιράν και τους κάλεσε να συμμορφώνονται με τις οδηγίες του στρατού για τα μέτρα δημόσιας ασφάλειας.
Στο μεταξύ, δύο Ισραηλινοί αξιωματούχοι τόνισαν ότι η χώρα τους προετοιμάζεται για την ιρανική απάντηση τις επόμενες ώρες, ενώ εκτίμησαν ότι αυτή ενδέχεται να περιλαμβάνει την εκτόξευση εκατοντάδων βαλλιστικών πυραύλων.
Το Ισραήλ θα πληρώσει «μεγάλο τίμημα»
Το Ιράν υποσχέθηκε «ισχυρή απάντηση» στα ισραηλινά αεροπορικά πλήγματα που στοχοθέτησαν σήμερα τα ξημερώματα πολλές περιοχές της χώρας, περιλαμβανομένων πυρηνικών εγκαταστάσεων. «Οι ένοπλες δυνάμεις θα απαντήσουν σίγουρα σε αυτή τη σιωνιστική επίθεση», δήλωσε ο Αμπολφάζλ Σεκαρσί, εκπρόσωπος του γενικού επιτελείου του ιρανικού στρατού.
Το Ισραήλ «θα πληρώσει μεγάλο τίμημα και θα πρέπει να αναμένει μια ισχυρή απάντηση από τις ιρανικές ένοπλες δυνάμεις», πρόσθεσε ο ίδιος.
Και ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε ότι το Ισραήλ θα τιμωρηθεί «σκληρά» για την επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον του πυρηνικού προγράμματος της χώρας του, από την οποία σκοτώθηκαν πολλοί διοικητές του ιρανικού στρατού.
«Το σιωνιστικό καθεστώς (σ.σ. το Ισραήλ) άπλωσε το φαύλο και ματωμένο χέρι του σε ένα έγκλημα εναντίον του Ιράν σήμερα το πρωί και αποκάλυψε την αισχρή του φύση. Με αυτή την επίθεση το σιωνιστικό καθεστώς ετοίμασε μια πικρή μοίρα για τον εαυτό του, την οποία σίγουρα θα λάβει», τόνισε ο Χαμενεΐ.
Παράλληλα, μέσω του υπουργείου Εξωτερικών του, το Ιράν προειδοποίησε ότι «έχει νόμιμο και νομικό δικαίωμα» να απαντήσει στις φονικές επιθέσεις που εξαπέλυσε το Ισραήλ εναντίον πολλών ιρανικών πόλεων και πυρηνικών εγκαταστάσεων, ενώ υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ θα «είναι υπεύθυνες για τις επιπτώσεις» των ισραηλινών πληγμάτων.
«Η απάντηση σε αυτή την επίθεση αποτελεί νόμιμο και νομικό δικαίωμα του Ιράν με βάση το Άρθρο 51 της Χάρτας του ΟΗΕ», ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν σε ανακοίνωσή του, ενώ πρόσθεσε ότι οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις «δεν θα διστάσουν να υπερασπιστούν το ιρανικό έθνος με όλες τους τις δυνάμεις».
Παράλληλα το υπουργείο σημείωσε ότι «οι επιθετικές ενέργειες του σιωνιστικού καθεστώτος εναντίον του Ιράν δεν θα μπορούσαν να έχουν πραγματοποιηθεί χωρίς τον συντονισμό και την άδεια των ΗΠΑ», ενώ πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον «θα είναι υπεύθυνη για τις επικίνδυνες συνέπειες και επιπτώσεις του τυχοδιωκτισμού του σιωνιστικού καθεστώτος».
Διεθνείς αντιδράσεις
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, μέγας σύμμαχος του Ισραήλ, αναμένεται να προεδρεύσει σε συνεδρίαση του συμβουλίου εθνικής ασφαλείας μετά τους βομβαρδισμούς, στους οποίους η Ουάσιγκτον δεν ενεπλάκη, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, κι άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους. Το Ισραήλ επιχειρηματολόγησε στις ΗΠΑ πως η επιχείρηση εναντίον του Ιράν ήταν «απαραίτητη για την άμυνά του», σύμφωνα με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Ρούμπιο, που προειδοποίησε την Τεχεράνη εναντίον της στοχοποίησης «αμερικανικών συμφερόντων».
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, μέσω εκπροσώπου του, εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τη στρατιωτική ένταση στη Μέση Ανατολή. «Καταδικάζει κάθε στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή» και χαρακτηρίζει τις ενέργειες του Ισραήλ ιδιαίτερα ανησυχητικές, ειδικά τη στιγμή που «βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών για το καθεστώς του πυρηνικού προγράμματος».
Υπενθύμισε στα κράτη-μέλη την υποχρέωσή τους «να ενεργούν σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο», καλώντας σε πολιτική και διπλωματική υπευθυνότητα. «Ο γενικός γραμματέας ζητεί και από τις δύο πλευρές να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση, αποφεύγοντας πάση θυσία την κατεύθυνση προς μια βαθύτερη σύγκρουση, μια κατάσταση που η περιοχή δύσκολα μπορεί να αντέξει».
Το Ιράκ, που γειτονεύει με το Ιράν, έκλεισε τον εναέριο χώρο του κι ανέστειλε τις πτήσεις σε όλα τα αεροδρόμιά του.
Το σουλτανάτο του Ομάν, που διαδραματίζει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Τεχεράνης στις συνομιλίες τους για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, καταδίκασε τα ισραηλινά πλήγματα εναντίον του Ιράν, χαρακτηρίζοντάς τα «επικίνδυνη κλιμάκωση» που απειλεί τις διπλωματικές προσπάθειες.
Το Ομάν θεωρεί «αυτή την ενέργεια επικίνδυνη κλιμάκωση» και «καλεί τη διεθνή κοινότητα να υιοθετήσει ξεκάθαρη και σταθερή θέση ώστε να τερματιστεί αυτή η επικίνδυνη προσέγγιση, που απειλεί να αποκλείσει τις διπλωματικές λύσεις και να υπονομεύσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής”, μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων του σουλτανάτου.
Και η Σαουδική Αραβία καταδίκασε τα ισραηλινά πλήγματα, κάνοντας λόγο για «κατάφωρη επίθεση» εναντίον «αδελφής χώρας».
Το Ριάντ «καταδικάζει έντονα και καταγγέλλει τις κατάφωρες ισραηλινές επιθέσεις εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, μιας αδελφής χώρας, οι οποίες πλήττουν την κυριαρχία και την ασφάλειά της και αποτελούν κατάφωρη παραβίαση των διεθνών νόμων και κανόνων», υπογράμμισε το σαουδαραβικό υπουργείο Εξωτερικών.
Από την πλευρά της η Κίνα ζήτησε από τους πολίτες της που βρίσκονται στο Ισραήλ «να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους» και να «είναι εξαιρετικά προσεκτικοί» καθώς και να «προετοιμαστούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους έναντι των διάφορων επιθέσεων», όπως ανέφερε η κινεζική πρεσβεία στο Τελ Αβίβ.
«Η Αυστραλία είναι θορυβημένη για την κλιμάκωση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν. Εγείρεται κίνδυνος περαιτέρω αποσταθεροποίησης μιας περιοχής ήδη ταραγμένης. Καλούμε όλα τα μέρη να απέχουν από κάθε ενέργεια και ρητορική που θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερο τις εντάσεις. Αντιλαμβανόμαστε όλοι την απειλή του πυρηνικού προγράμματος και του προγράμματος κατασκευής βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και καλούμε τα μέρη να δώσουν προτεραιότητα στον διάλογο και στη διπλωματία», ανέφερε η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας, Πένι Γουόνγκ.
«Πρόκειται για αληθινά ανεπιθύμητη εξέλιξη στη Μέση Ανατολή. Ο κίνδυνος λαθεμένου υπολογισμού είναι υψηλός. Η περιοχή αυτή δεν χρειάζεται περισσότερη στρατιωτική δράση και τον κίνδυνο που συνδέεται με αυτή», έκρινε από πλευράς του ο πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Κρίστοφερ Λούξον.
Σημειώνεται πως δυτικές χώρες και το Ισραήλ, ορκισμένος εχθρός του Ιράν και κατά ειδικούς η μοναδική δύναμη με πυρηνικά όπλα στη Μέση Ανατολή, ερίζουν εδώ και δεκαετίες ότι η Τεχεράνη θέλει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Το Ιράν διαψεύδει πάγια πως έχει τέτοιες στρατιωτικές φιλοδοξίες, όμως επιμένει πως είναι δικαίωμά του να έχει πυρηνικό πρόγραμμα, ιδίως για ενεργειακούς σκοπούς, δυνάμει της σύμβασης για τη μη διάδοση (NTP) των πυρηνικών όπλων, στην οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος.
Ο εμπλουτισμός ουρανίου χαρακτηρίζεται το βασικό εμπόδιο στις έμμεσες συνομιλίες με σκοπό να συμφωνηθεί περιορισμός του ιρανικού προγράμματος πυρηνικής ενέργειας με αντάλλαγμα την άρση μέρους των κυρώσεων στη χώρα.
Η κυβέρνηση Τραμπ απαιτεί το Ιράν να τον εγκαταλείψει εντελώς. Η Τεχεράνη απορρίπτει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, τονίζει πως αυτό «δεν είναι διαπραγματεύσιμο».
Το Ιράν δήλωσε αποφασισμένο να αυξήσει «σημαντικά» την παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου, με την προσεχή κατασκευή νέας μονάδας για αυτό, σε αντίδραση για την υιοθέτηση χθες Πέμπτη από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) απόφασης καταδίκης της «μη τήρησης» υποχρεώσεών του.
Κατά τον ΔΟΑΕ, το Ιράν είναι το μοναδικό κράτος στον κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα που εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλό επίπεδο (60%), πολύ πάνω από το όριο του 3,67% που είχε οριστεί στη διεθνή συμφωνία του 2015 –επισήμως το κοινό ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης (ΚΟΣΔ)–, από το οποίο αποχώρησαν μονομερώς οι ΗΠΑ το 2018, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία. Για να κατασκευαστεί ατομική βόμβα ο εμπλουτισμός πρέπει να φτάσει το 90%, κατά την ίδια πηγή.
Το 2015, το Ιράν και οι μεγάλες δυνάμεις κατέληξαν σε εκείνη την ιστορική συμφωνία έπειτα από τρία χρόνια δύσκολων, επίπονων διαπραγματεύσεων.
