Το μυστικό κονκλάβιο για την εκλογή πάπα ξεκινά – Όσα θα συμβούν από σήμερα μέσα στην Καπέλα Σιστίνα

Το βράδυ της Τετάρτης, κάτω από τον θόλο της Καπέλα Σιστίνα, 133 καρδινάλιοι θα ψηφίσουν για την εκλογή του 267ου πάπα της Καθολικής Εκκλησίας.

Η ημέρα θα ξεκινήσει στις 10:00 τοπική ώρα με μια λειτουργία στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Η λειτουργία, η οποία θα μεταδοθεί τηλεοπτικά, θα τελεστεί από τον 91χρονο καρδινάλιο κοσμήτορα, Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε, ο οποίος ήταν επίσης ο ιεροτελεστής στην κηδεία του πάπα Φραγκίσκου.

Το απόγευμα το σήμα στα κινητά εντός του Βατικανού θα απενεργοποιηθεί, ώστε να αποτραπεί κάθε επικοινωνία των συμμετεχόντων στο κονκλάβιο με τον έξω κόσμο.

Γύρω στις 16:15, οι 133 καρδινάλιοι θα συγκεντρωθούν στο Παρεκκλήσι Παολίνα και θα σχηματίσουν πομπή προς την Καπέλα Σιστίνα.

Καθ’ όλη τη διάρκεια, θα ψάλλουν μια λιτανεία και τον ύμνο Veni Creator – μία επίκληση στο Άγιο Πνεύμα, που θεωρείται ο καθοδηγητικός παράγοντας στην επιλογή του νέου πάπα.

Μόλις εισέλθουν στην Καπέλα Σιστίνα, με το ένα χέρι πάνω στο Ευαγγέλιο, οι καρδινάλιοι θα δώσουν τον προβλεπόμενο όρκο μυστικότητας, ο οποίος τους απαγορεύει να αποκαλύψουν όσο ζουν λεπτομέρειες για το πώς εξελέγη ο νέος πάπας.

Όταν ο τελευταίος καρδινάλιος δώσει τον όρκο, θα ακολουθήσει διαλογισμός. Έπειτα, ο τελετάρχης των Παπικών Λειτουργικών Τελετών, Ντιέγκο Ραβέλι, θα αναγγείλει το «extra omnes» («όλοι έξω»).

Είναι ένας από τους τρεις εκκλησιαστικούς υπαλλήλους που επιτρέπεται να παραμείνουν στην Καπέλα Σιστίνα, αν και θα πρέπει να αποχωρήσουν κατά την καταμέτρηση των ψήφων.

Η στιγμή που ακούγεται το «extra omnes» σηματοδοτεί την έναρξη της απομόνωσης των καρδιναλίων – και την αρχή του κονκλαβίου.

Η λέξη «κονκλάβιο», από τα λατινικά «cum clave» (κλειδωμένοι με κλειδί), είναι κάπως παραπλανητική, καθώς οι καρδινάλιοι δεν κλειδώνονται πλέον μέσα. Αντίθετα, την Τρίτη, οι αξιωματούχοι του Βατικανού έκλεισαν τις εισόδους του Αποστολικού Παλατιού –στο οποίο περιλαμβάνεται και η Καπέλα Σιστίνα– με μολυβένιες σφραγίδες, που θα παραμείνουν μέχρι το τέλος της διαδικασίας. Ελβετοί φρουροί θα φυλάσσουν όλες τις εισόδους στο παρεκκλήσι.

Ο Ντιέγκο Ραβέλι θα διανείμει τα ψηφοδέλτια και οι καρδινάλιοι θα προχωρήσουν σύντομα στην πρώτη ψηφοφορία.

Αν και δεν απαγορεύεται να εκλεγεί πάπας στην πρώτη ψηφοφορία, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί εδώ και αιώνες. «Ωστόσο, η πρώτη αυτή ψηφοφορία είναι πολύ σημαντική», λέει ο καθολικός συγγραφέας και σχολιαστής, Όστεν Άιβερεϊ.

«Οι καρδινάλιοι που συγκεντρώνουν πάνω από 20 ψήφους θα αρχίσουν να εξετάζονται σοβαρά. Στην πρώτη ψηφοφορία οι ψήφοι θα είναι πολύ κατακερματισμένοι και οι εκλέκτορες γνωρίζουν ότι πρέπει να συγκεντρωθούν γύρω από αυτούς που έχουν αριθμούς», λέει ο Άιβερεϊ.

Προσθέτει ότι κάθε επόμενη ψηφοφορία δείχνει ποιοι από τους καρδινάλιους αποκτούν δυναμική. «Είναι σχεδόν σαν πολιτική εκστρατεία… αλλά δεν είναι πραγματικά διαγωνισμός· είναι μια προσπάθεια του σώματος να βρει συναίνεση».

Αν η ψηφοφορία δεν αποφέρει την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων, οι καρδινάλιοι επιστρέφουν στον ξενώνα Σάντα Μάρτα για δείπνο. Εκεί, στο περιθώριο της διαδικασίας, γίνονται σημαντικές συζητήσεις και αρχίζει να διαμορφώνεται συναίνεση γύρω από ορισμένα ονόματα.

Σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, το μενού αποτελείται από ελαφριά γεύματα που συνήθως προσφέρονται στους φιλοξενούμενους της κατοικίας, και περιλαμβάνει κρασί – αλλά όχι ποτά υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ. Οι σερβιτόροι και το προσωπικό της κουζίνας επίσης δεσμεύονται με όρκο μυστικότητας και δεν επιτρέπεται να αποχωρήσουν από τον χώρο όσο διαρκεί το κονκλάβιο.

Από το πρωί της Πέμπτης, οι καρδινάλιοι θα παίρνουν πρωινό μεταξύ 06:30 και 07:30 πριν από τη λειτουργία στις 08:15. Ακολουθούν δύο ψηφοφορίες το πρωί, γεύμα και ανάπαυση. Στα απομνημονεύματά του, ο πάπας Φραγκίσκος ανέφερε ότι τότε άρχισε να λαμβάνει σήματα από άλλους καρδινάλιους ότι σχηματιζόταν σοβαρή συναίνεση γύρω από το όνομά του· εξελέγη κατά την πρώτη απογευματινή ψηφοφορία. Τα δύο τελευταία κονκλάβια ολοκληρώθηκαν όλα μέχρι το τέλος της δεύτερης ημέρας.

Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζει κανείς από τώρα αν αυτό το κονκλάβιο θα είναι σύντομο ή όχι – αλλά οι καρδινάλιοι γνωρίζουν ότι μια μακροχρόνια διαδικασία μπορεί να εκληφθεί ως ένδειξη σοβαρών διαφωνιών.

Καθώς συζητούν, προσεύχονται και ψηφίζουν, έξω από τα καλυμμένα παράθυρα της Καπέλα Σιστίνα, χιλιάδες πιστοί θα κοιτούν προς την καμινάδα στα δεξιά της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, περιμένοντας τον λευκό καπνό που θα σηματοδοτήσει την εκλογή του νέου πάπα.