Από τον Έβρο, με τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ντέιβιντ Σασσόλι δίπλα του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να στείλει σήμερα ένα σαφές μήνυμα προς την Τουρκία πως η Ελλάδα θα επιμείνει στην αποτροπή των προσφυγικών ροών, έχοντας έμπρακτη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Ο κ.Μισέλ, η κ.Φον Ντερ Λάιεν και ο κ.Σασσόλι θα αφιχθούν στην Αλεξανδρούπολη σήμερα το μεσημέρι, όπου θα τους υποδεχθεί ο κ. Μητσοτάκης.

Στην επίσκεψη στον Έβρο θα συμμετέχουν επίσης ο Μαργαρίτης Σχοινάς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, ο πρωθυπουργός της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Εσωτερικών της Κροατίας, Νταβόρ Μποζίνοβιτς, οι οποίοι θα συμμετέχουν στην επίσκεψη στον Έβρο.

Οι αξιωματούχοι θα πετάξουν με ελικόπτερο πάνω από τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία και θα προσγειωθούν στο Φυλάκιο 1 στην περιοχή της Ορεστιάδας, όπου θα τους ενημερώσει ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος.

Μητσοτάκης, Μισέλ, Φον Ντερ Λάιεν και Σασσόλι θα κάνουν κοινές δηλώσεις στα ΜΜΕ, κατά τις οποίες αναμένεται και να εκφραστεί η στήριξη της ΕΕ στην απόφαση της κυβέρνησης για «σφράγισμα» (όσο αυτό είναι δυνατόν) των συνόρων.

Σημειωτέον ότι ο κ.Μητσοτάκης συνομίλησε χθες με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο ενημέρωσε για την κατάσταση στα ελληνο-τουρκικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα και τόνισε το αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας να υπερασπιστεί τα σύνορα της. Και από την πλευρά του ο κ.Τράμπ, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές

Η κυβέρνηση υπερασπίζεται την απόφαση αναστολής αιτήσεων ασύλου για ένα μήνα

Εν τω μεταξύ χθες, η ύπατη αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες σε ανακοίνωση της τόνισε ότι η απόφαση του ΚΥΣΕΑ να ανασταλεί η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων ασύλου στη χώρα μας για ένα μήνα, ως μέτρο αποτροπής των ροών προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία. Κυβερνητικές πηγές πάντως υπερασπίζονταν τη νομιμότητα, αλλά και την αναγκαιότητα αυτής της κίνησης.

«Από τις 27 Φεβρουαρίου η χώρα δέχεται αιφνίδια, μαζική και διογκούμενη μετακίνηση πληθυσμών υπηκόων τρίτων χωρών που συγκεντρώνονται στα ανατολικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα της χώρας. Η μετακίνηση αυτή, όπως προκύπτει απ’ όλες τις ενδείξεις, κατευθύνεται και ενθαρρύνεται από την Τουρκία, που χρησιμοποιεί τα συγκεντρωμένα άτομα ως πιόνια για να ασκήσει διπλωματική πίεση», ανέφεραν ειδικότερα εξηγώντας γιατί προέβη σε αυτή την απόβαση η κυβέρνηση και προσέθεταν: «Οι συνθήκες αυτές συνιστούν ενεργή, σοβαρή, εξαιρετική και ασύμμετρη απειλή κατά της εθνικής ασφάλειας της χώρας, την ώρα μάλιστα που ενώ έχει καταστεί σαφές από την ελληνική κυβέρνηση ότι δεν επιτρέπεται καμία διέλευση στη χώρα από μη νόμιμες πύλες εισόδου, συνεχίζεται η απόπειρα συγκεντρωμένων πληθυσμών να εισέλθουν με τη βία σε ελληνικό έδαφος».

Από την κυβέρνηση τονίζουν ότι η χώρα έχει τη συνταγματική υποχρέωση να προστατεύει τα σύνορά της και να διαφυλάσσει την ακεραιότητά της, χρησιμοποιώντας όποιο μέτρο χρειαστεί, καθώς και ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η προστασία τους διασφαλίζει τα συμφέροντα όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε. Οι έκτακτες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στα σύνορα, καθιστούν ούτως ή άλλως αδύνατη την εξέταση αιτήσεων ασύλου, διαδικασία αυστηρά εξατομικευμένη, εκτιμούσαν επίσης.

Οι ίδιες πηγές υποστήριζαν ότι το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο προβλέπει προσωρινά μέτρα σε περίπτωση έκτακτων και εξαιρετικών συνθηκών.

«Σε κάθε περίπτωση, υπό τις παρούσες συνθήκες έχουμε τελείως βγει από το πλαίσιο της διεθνούς προστασίας των προσφύγων, που στηρίζεται σε μεμονωμένες και εξατομικευμένες αιτήσεις. Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για συλλογική και οργανωμένη από ξένο κράτος μετακίνηση πληθυσμών για την εξυπηρέτηση διπλωματικών στόχων κατά σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της κοινής δήλωσης Ε.Ε – Τουρκίας» προσέθεταν και κατέληγαν:

«Είναι προφανές ότι κάθε κράτος έχει δικαίωμα και υποχρέωση να προστατέψει την ακεραιότητά του και η κυβέρνηση θα το τηρήσει απολύτως έως ότου αποκατασταθεί η συνήθης κατάσταση στα σύνορα της χώρας. Για τον λόγο αυτό η αναστολή υποβολής αιτήσεων ασύλου είναι μέτρο απολύτως αναγκαίο και εύλογο και ερείδεται στο διεθνές δίκαιο».

Με την ισχύ της απόφασης αυτής, όσοι εισέρχονται παράνομα, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, σε ελληνικό έδαφος θα συλλαμβάνονται και θα μεταφέρονται σε κέντρα κράτησης και επιστροφής, από όπου θα επιστρέφονται στη χώρα προέλευσης τους χωρίς καταγραφή.

Κυβερνητικές πηγές σημείωναν μάλιστα ότι στις 18 Φεβρουαρίου 2020 το  Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με ομόφωνη απόφαση, αποδέχτηκε τις μαζικές επαναπροωθήσεις μεταναστών χωρίς την εξατομικευμένη εξέταση των φακέλων τους, καθώς εισήλθαν παράνομα στην επικράτεια της χώρας (Ισπανία) που είχε διατάξει την απομάκρυνσή τους.

Η ομάδα RABIT

Η Ελλάδα έχει επίσης υποβάλει αίτημα στη Frontex για ανάπτυξη της ομάδας Rapid Border Intervention Team (RABIT) με στόχο τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της χώρας, που συνιστούν και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πρόκειται για ομάδες ταχείας επέμβασης στα σύνορα. Πιο συγκεκριμένα, ο κανονισμός καθορίζει ένα μηχανισμό, στόχος του οποίου είναι να παράσχει ενισχυμένη τεχνική και επιχειρησιακή συνδρομή, για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, με τη σύσταση ομάδων ταχείας επέμβασης στα σύνορα, ο οποίος συμπεριλαμβάνει και τους συνοριοφύλακες άλλων κρατών μελών. Οι ομάδες αυτές παρεμβαίνουν κατόπιν αιτήματος ενός κράτους μέλους, το οποίο αντιμετωπίζει καταστάσεις που έχουν επείγοντα και εξαιρετικό χαρακτήρα, οι οποίες προκύπτουν από τη μαζική εισροή λαθρομεταναστών.

Έπειτα από αίτηση κράτους μέλους, ο εκτελεστικός διευθυντής του ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα (Frontex) αποφασίζει για την ανάπτυξη δράσης μίας ή περισσοτέρων ομάδων ταχείας επέμβασης στα σύνορα το συντομότερο δυνατό και το αργότερο πέντε εργάσιμες ημέρες μετά τη λήψη της αίτησης.

Στη συνέχεια, καταρτίζεται ένα επιχειρησιακό σχέδιο από τον οργανισμό (Frontex) και το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, το οποίο ορίζει τους ακριβείς όρους επέμβασης μιας ή περισσοτέρων ομάδων.

Διευκρινίζεται ότι τον Δεκέμβριο του 2015 η Ελλάδα είχε υποβάλει αίτημα για τη συνδρομή της συγκεκριμένης ομάδας, ύστερα από τις πιέσεις που δέχτηκε από μία σειρά κράτη-μέλη ότι, αν δεν τηρούσε τις δεσμεύσεις της όσον αφορά το προσφυγικό, θα προέκυπτε θέμα εξόδου της χώρας από τη Συνθήκη Σένγκεν.

Τι προβλέπει το άρθρο 78 που επικαλείται η Ελλάδα

Η κυβέρνηση έχει επίσης επικαλεστεί το άρθρο 78  παράγραφος 3 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο προβλέπει ειδική νομική βάση για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Ορίζει ότι «Εφόσον ένα ή περισσότερα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν επείγουσα κατάσταση, λόγω αιφνίδιας εισροής υπηκόων τρίτων χωρών, το Συμβούλιο μπορεί να εκδίδει, μετά από πρόταση της Επιτροπής, προσωρινά μέτρα υπέρ του εν λόγω κράτους μέλους ή των εν λόγω κρατών μελών. Το Συμβούλιο αποφασίζει μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».

Το αίτημα της Ελλάδας είναι αίτημα για πραγματική αλληλεγγύη και συνίσταται σε πολιτική και πρακτική στήριξη των ελληνικών ενεργειών για την προστασία των συνόρων.