Το Παλάτι του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ο πρίγκιπας Άντριου έχασε τον τίτλο του «πρίγκιπα» και θα αποχωρήσει από την κατοικία του στο Γουίνδσορ, το Royal Lodge. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο βασιλιάς έχει «ξεκινήσει επίσημη διαδικασία» για την αφαίρεση των τίτλων του Άντριου, ο οποίος θα είναι πλέον γνωστός ως Άντριου Μαουντμπάτεν Γουίνδσορ.
Ο 65χρονος Άντριου, μικρότερος αδελφός του βασιλιά, αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση σχετικά με την ιδιωτική του ζωή τους τελευταίους μήνες. Οι σχέσεις του με τον καταδικασμένο παιδόφιλο χρηματιστή Τζέφρι Έπσταϊν έχουν δημιουργήσει προβλήματα στη βασιλική οικογένεια. Ο Άντριου που παραιτήθηκε από τους τίτλους του νωρίτερα αυτόν τον μήνα, έχει επανειλημμένα αρνηθεί οποιαδήποτε παρανομία.
Τι ανακοίνωσε το Μπάκιγχαμ;
«Η Αυτού Μεγαλειότητα ξεκίνησε σήμερα επίσημη διαδικασία για την αφαίρεση του ύφους, των τίτλων και των τιμητικών διακρίσεων του πρίγκιπα Άντριου», ανέφερε το Παλάτι του Μπάκιγχαμ το βράδυ της Πέμπτης.
«Ο πρίγκιπας Άντριου θα είναι πλέον γνωστός ως Άντριου Μαουντμπάτεν Γουίνδσορ».
Η ανακοίνωση αναφέρθηκε επίσης στο θέμα της κατοικίας του:
«Η μίσθωση του Royal Lodge του παρείχε μέχρι σήμερα νομική προστασία για να παραμείνει εκεί. Πλέον έχει επιδοθεί επίσημη ειδοποίηση για παράδοση της μίσθωσης και θα μετακινηθεί σε ιδιωτική κατοικία. Τα μέτρα αυτά κρίθηκαν αναγκαία, παρά το γεγονός ότι συνεχίζει να αρνείται τις κατηγορίες εναντίον του.
Οι Μεγαλειότητες επιθυμούν να καταστήσουν σαφές ότι οι σκέψεις και η βαθύτατη συμπάθειά τους παραμένουν με τα θύματα και τους επιζώντες κάθε μορφής κακοποίησης».
Η ιστορικός της μοναρχίας Κέλι Σουέιμπι δήλωσε στο BBC ότι «η γλώσσα της ανακοίνωσης του παλατιού ήταν πολύ σκληρή». Όπως τόνισε, «ο κόσμος θέλει να δει τιμωρία και η κοινή γνώμη είναι αρνητική απέναντι στον Άντριου, το Παλάτι το γνωρίζει, και αυτό αντικατοπτρίζεται στη διατύπωση».
Η απόφαση ελήφθη λόγω «σοβαρών λαθών κρίσης» εκ μέρους του Άντριου, ενώ είναι γνωστό ότι τόσο η υπόλοιπη βασιλική οικογένεια όσο και η κυβέρνηση συμφώνησαν με αυτήν.
Η πρώην βασιλική ανταποκρίτρια του BBC, Τζένι Μποντ, ανέφερε ότι θεωρεί πως ο πρίγκιπας Ουίλιαμ πίεσε για τη λήψη της απόφασης. «Νομίζω πως έπρεπε να μπει ένα όριο και ο Ουίλιαμ πιθανόν πίεσε τον βασιλιά να το πράξει. Ο Ουίλιαμ πρόκειται να ταξιδέψει στη Βραζιλία για μια σημαντική περιοδεία, ενώ η πρόσφατη επίσκεψη του βασιλιά και της βασίλισσας στο Βατικανό σχεδόν επισκιάστηκε απ’ όσα συνέβαιναν με τον Άντριου, κάτι που δεν μπορούσε να συνεχιστεί».
Πού θα ζήσει;
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Άντριου θα μετακινηθεί στο κτήμα Sandringham στο Νόρφολκ, χωρίς ωστόσο να έχουν δημοσιοποιηθεί λεπτομέρειες για το πού ακριβώς θα διαμένει. Το ευρύτερο κτήμα Sandringham καλύπτει περίπου 20.000 στρέμματα (8.100 εκτάρια), με 600 στρέμματα (242 εκτάρια) κήπων.
Η πρώην σύζυγός του, Σάρα Φέργκιουσον, 66 ετών, θα αποχωρήσει επίσης από το Royal Lodge και θα κάνει δικές της ρυθμίσεις για τη διαμονή της. Η ειδοποίηση για παράδοση της μίσθωσης στο Royal Lodge επιδόθηκε την Πέμπτη και η μετακόμιση του Άντριου στο Sandringham θα πραγματοποιηθεί «το συντομότερο δυνατόν».
Θα λάβει οικονομική στήριξη από τον βασιλιά;
Η νέα του κατοικία θα χρηματοδοτηθεί ιδιωτικά από τον βασιλιά, ο οποίος θα παράσχει «κατάλληλη ιδιωτική υποστήριξη» στον αδελφό του κατά τη μετακόμιση.
Πηγές αναφέρουν ότι ο βασιλιάς είχε μείωσε τη χρηματοδότηση του Άντριου πέρυσι, ασκώντας πίεση για την απομάκρυνσή του από τη δημόσια ζωή. Ο Άντριου είχε αναπτύξει και ανεξάρτητες πηγές εισοδήματος μέσω επιχειρηματικών επαφών με την Κίνα, τα Κράτη του Κόλπου και πρόσφατα μέσω ενός πρότζεκτ με ολλανδική νεοφυή εταιρεία που σταμάτησε.
Το Κοινοβουλευτικό Ελεγκτικό Όργανο (Public Accounts Committee) απέστειλε επιστολή ζητώντας ενημέρωση σχετικά με τη «σημαντική και δικαιολογημένη δημόσια ανησυχία για τη χρήση δημόσιου χρήματος» που αφορά τον Άντριου, καθώς και για το πώς το Crown Estate σκοπεύει να διασφαλίσει τα χρήματα των φορολογουμένων σε μελλοντικές συμφωνίες μαζί του.
Πώς θα αφαιρεθούν οι τίτλοι του;
Ο Άντριου δεν αντέδρασε στην απόφαση του βασιλιά για την αφαίρεση των τίτλων. Δεν απαιτείται αλλαγή στο πιστοποιητικό γέννησής του και η αλλαγή δεν θα έχει αναδρομική ισχύ.
Οι τίτλοι που αφαιρούνται είναι: πρίγκιπας, δούκας του Γιορκ, κόμης του Ίνβερνες και βαρόνος του Κίλιλεϊγκ. Παράλληλα, χάνει το δικαίωμα να αποκαλείται Αυτού Βασιλική Υψηλότητα, ενώ του αφαιρούνται και οι τιμητικές διακρίσεις Τάγμα της Περικνημίδας και Μεγαλόσταυρος του Βικτωριανού Τάγματος.
Για την επίσημη αφαίρεση των τίτλων, ο βασιλιάς θα αποστείλει βασιλικά διατάγματα στον λόρδο Καγκελάριο, Ντέιβιντ Λάμι, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την απόφαση του Άντριου να παραιτηθεί εθελοντικά από τους υπόλοιπους τίτλους του, όπως του δούκα του Γιορκ, δηλώνοντας στις 17 Οκτωβρίου ότι «οι συνεχείς κατηγορίες εις βάρος μου αποσπούν την προσοχή από το έργο της Αυτού Μεγαλειότητας και της βασιλικής οικογένειας».
Οι κόρες του, πριγκίπισσα Ευγενία και πριγκίπισσα Βεατρίκη, θα διατηρήσουν τους τίτλους τους, καθώς είναι εγγονές του μονάρχη, σύμφωνα με τα Βασιλικά Διατάγματα του Γεωργίου Ε΄ του 1917.
Η Σάρα Φέργκιουσον, μέχρι πρόσφατα γνωστή ως δούκισσα του Γιορκ, επανήλθε στο πατρικό της όνομα Φέργκιουσον μετά την αφαίρεση του τίτλου του Άντριου. Ο Άντριου παραμένει όγδοος στη σειρά διαδοχής του θρόνου.
Από πού προέρχεται το όνομα Μαουντμπάτεν Γουίνδσορ;
Το επώνυμο Μαουντμπάτεν Γουίνδσορ δημιουργήθηκε το 1960 και συνδυάζει τα επώνυμα της αείμνηστης βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ και του πρίγκιπα Φιλίππου.
Το 1917, λόγω έντονου αντιγερμανικού αισθήματος στη Βρετανία, ο βασιλιάς Γεώργιος Ε΄ άλλαξε το όνομα της δυναστείας από Σαξ-Κόμπουργκ και Γκότα σε Οίκο των Γουίνδσορ, προς τιμήν του κάστρου του Γουίνδσορ.
Το «Μαουντμπάτεν» αποτελεί αγγλική εκδοχή του «Μπάτενμπεργκ». Η μητέρα του δούκα του Εδιμβούργου, πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάτενμπεργκ, άλλαξε το επώνυμο σε Μαουντμπάτεν κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο για να αποφύγει το αντιγερμανικό κλίμα.
Το διπλό επώνυμο αποτέλεσε συμβιβασμό, καθώς ο Φίλιππος είχε εκφράσει δυσαρέσκεια που τα παιδιά του δεν θα έφεραν το όνομά του.
Τι θα ακολουθήσει;
Σύμφωνα με ιστορικούς, ο Άντριου θα συνεχίσει να είναι αποκλεισμένος από τη δημόσια βασιλική ζωή. Δεν προσκαλείται πλέον σε επίσημες εκδηλώσεις και οι πρόσφατες εμφανίσεις του περιορίζονται σε ιδιωτικές οικογενειακές περιστάσεις, όπως κηδείες ή μνημόσυνα.
Ο ιστορικός και συγγραφέας Άντριου Λάουνι δήλωσε στο BBC ότι «η υπόθεση αυτή θα συνεχίσει να βαραίνει τη βασιλική οικογένεια». Όπως είπε, «το παλάτι επιτέλους αναλαμβάνει δράση, αλλά αυτό δεν θα ικανοποιήσει πλήρως τη δημόσια δυσαρέσκεια».
Οργανώσεις κατά της μοναρχίας ζητούν ευρύτερη έρευνα για το τι γνώριζε η βασιλική οικογένεια σχετικά με τις σχέσεις του Άντριου με τον Έπσταϊν. «Δεν πρόκειται απλώς για οικογενειακό ζήτημα», δήλωσε ο Γκρέιαμ Σμιθ, επικεφαλής της οργάνωσης Republic.
Τι προηγήθηκε;
Οι σχέσεις του Άντριου με τον καταδικασμένο για σεξουαλικά εγκλήματα Τζέφρι Έπσταϊν βρίσκονται στο επίκεντρο των τελευταίων εξελίξεων.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η πίεση προς τη μοναρχία αυξήθηκε, με τον βασιλιά Κάρολο να δέχεται αποδοκιμασίες από διαδηλωτές. Παρότι ο Άντριου αρνείται όλες τις κατηγορίες, η βασιλική οικογένεια θεωρεί ότι υπήρξαν «σοβαρά λάθη κρίσης» στη συμπεριφορά του.
Πρόσφατα, ηλεκτρονικά μηνύματα του 2011 αποκάλυψαν πως ο Άντριου συνέχιζε να έχει επαφή με τον Έπσταϊν μήνες αφότου ισχυρίστηκε ότι είχαν διακόψει τη φιλία τους.
Στο μεταθανάτια απομνημόνευματά της, «Nobody’s Girl», η Βιρτζίνια Τζιουφρέ επανέλαβε τις κατηγορίες ότι, ως έφηβη, είχε σεξουαλικές σχέσεις με τον Άντριου σε τρεις περιπτώσεις, ισχυρισμούς που εκείνος έχει πάντοτε αρνηθεί.
