Πόνος στις αρθρώσεις, δυσκαμψία το πρωί, ενόχληση στη μέση που δεν λέει να περάσει. Πολλές φορές αυτά τα συμπτώματα αποδίδονται σε «κακή στάση», «κούραση» ή «ηλικία». Όμως, σε αρκετές περιπτώσεις, μπορεί να είναι ενδείξεις μιας ομάδας χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων που ονομάζονται οροαρνητικές σπονδυλαρθρίτιδες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η ψωριασική αρθρίτιδα, που συχνά συνδέεται με την ψωρίαση αλλά μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και χωρίς δερματικά συμπτώματα.
Η κα Ελένη Καμπυλαυκά Ρευματολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών μίλησε στο Newsbeast και απαντά στα πιο συχνά ερωτήματα: Ποια είναι τα πρώτα σημάδια που πρέπει να μας κινητοποιήσουν; Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες; Πώς μπορούμε να ζούμε καλά με μια χρόνια ρευματολογική πάθηση; Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση.
Τί είναι οι οροαρνητικές σπονδυλαρθρίτιδες;
Οι οροαρνητικές σπονδυλαρθρίτιδες είναι μια ομάδα αυτοάνοσων νοσημάτων που χαρακτηρίζονται από προσβολή των αρθρώσεων και του αξονικού σκελετού (σπονδυλική στήλη, ιερολαγόνιες αρθρώσεις), καθώς και από συχνή συμμετοχή άλλων οργάνων όπως του δέρματος, του εντέρου και των ματιών.
Οι πιο σημαντικές είναι η ψωριασική αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και οι σπονδυλαρθρίτιδες σχετιζόμενες με φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (νόσος Crohn, ελκώδης κολίτιδα). Άλλες είναι η αντιδραστική αρθρίτιδα και οι περιφερικές σπονδυλαρθρίτιδες.
Ποια είναι η θέση της ψωριασικής αρθρίτιδας;
Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια από τις πιο συνήθεις οροαρνητικές σπονδυλαρθρίτιδες και χαρακτηρίζεται από την ψωριασική προσβολή του δέρματος και ενίοτε των νυχιών, ταυτόχρονα με προσβολή των αρθρώσεων ή και του αξονικού σκελετού. Είναι μια πολύ συνήθης ρευματολογική πάθηση η οποία προσβάλλει περίπου 1-2 ανά 1.000 άτομα, εμφανίζεται εξίσου συχνά σε άνδρες και γυναίκες και μπορεί να προσβάλλει όλες τις ηλικίες.
Θα πάθουν όλοι οι ασθενείς με ψωρίαση και αρθρική προσβολή;
Όχι. Περίπου το 20-30% των ασθενών με ψωρίαση θα εμφανίσει αρθρική προσβολή κάποια στιγμή στην πορεία της νόσου. Η πιθανότητα εμφάνισης ψωριασικής αρθρίτιδας παραμένει σταθερή σε όλη την πορεία της νόσου. Επίσης, ένα πολύ μικρότερο ποσοστό ασθενών (περίπου το 7-15% των ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα) εμφανίζει πρώτα αρθρίτιδα και αργότερα ψωρίαση, ενώ τέλος υπάρχουν και ασθενείς οι οποίοι θα εμφανίσουν μόνο αρθρίτιδα χωρίς προσβολή του δέρματος, και οι οποίοι θα διαγνωστούν με «ψωριασική» αρθρίτιδα λόγω της ύπαρξης στενού συγγενή με ψωρίαση.
Έχω πόνο στις αρθρώσεις. Πώς θα υποψιαστώ ότι μπορεί να πάσχω από ψωριασική αρθρίτιδα ή άλλη οροαρνητική σπονδυλαρθρίτιδα;
Συμπτώματα από το μυοσκελετικό που θα πρέπει να μας θορυβήσουν είναι: πρωινή δυσκαμψία, πόνος ή και πρήξιμο στις αρθρώσεις ή στους τένοντες που επιμένει, καθώς και ενίοτε βαθύς πόνος με δυσκαμψία χαμηλά στη μέση. Τα συμπτώματα χαρακτηριστικά είναι χειρότερα το πρωί και βελτιώνονται με την κίνηση, αλλά τίποτα δεν είναι απόλυτο και μερικές φορές τα συμπτώματα μπορεί να είναι άτυπα και να δυσκολέψουν την διάγνωση.
Υπάρχει περίπτωση η ψωριασική αρθρίτιδα να προσβάλει άλλα όργανα του σώματος;
Σε ορισμένους ασθενείς συνυπάρχει εντερική φλεγμονή ή φλεγμονές των οφθαλμών. Σπάνια μπορεί να υπάρξει και προσβολή των πνευμόνων. Επίσης, είναι γνωστό ότι η χρόνια φλεγμονή που συνεπάγεται η νόσος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο (αγγειακά εγκεφαλικά, εμφράγματα, κ.ά.), αλλά και για κακοήθειες. Γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντική η σωστή παρακολούθηση του ασθενούς και η ρύθμιση όλων των παραμέτρων που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του (σωματικό βάρος, κάπνισμα, άσκηση, ρύθμιση σακχάρου, χοληστερίνης ή αρτηριακής πίεσης).
Πως αντιμετωπίζεται η ψωριασική αρθρίτιδα;
Η ψωριασική αρθρίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με φάρμακα τα οποία είναι γνωστά ως ανοσοτροποποιητικά. Υπάρχουν φάρμακα παλαιότερης γενιάς όπως η μεθοτρεξάτη, αλλά και νεότερα φάρμακα, γνωστά και ως βιολογικοί παράγοντες. Συνήθως γίνεται επιλογή από τον ιατρό ενός φαρμάκου ή συνδυασμού φαρμάκων που να αντιμετωπίζουν, τόσο την δερματική, όσο και την μυοσκελετική προσβολή. Σε περίπτωση που ο ασθενής είναι καλά ρυθμισμένος αλλά εμμένουν κάποιες δερματικές βλάβες μπορεί να χορηγείται συμπληρωματικά τοπική αγωγή. Η κορτιζόνη σε χάπια δεν συστήνεται για μακροχρόνια χορήγηση και χορηγείται μόνο εφ’ όσον είναι απαραίτητο.
Τί πρέπει να προσέχω όταν λαμβάνω αγωγή για την ψωριασική αρθρίτιδα;
Τα ανοσοτροποποιητικά είναι φάρμακα ασφαλή και προορισμένα για χρόνια χορήγηση, όταν δίνονται υπό καθοδήγηση ειδικού ιατρού και με σωστή παρακολούθηση. Σε περίπτωση παρενέργειας το φάρμακο διακόπτεται και αντικαθίσταται με άλλο. Όλα τα ρευματολογικά φάρμακα προκαλούν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό μια σχετική πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος. Ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας τρόπους ενίσχυσης του ανοσοποιητικού σας και θα λύσει τις απορίες σας.
Επιτρέπεται να αθλούμαι εάν διαγνωστώ με ψωριασική αρθρίτιδα ή άλλη σπονδυλαρθρίτιδα;
Η άθληση όχι μόνο επιτρέπεται αλλά και προτείνεται. Τόσο η αερόβια άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι), όσο και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης (πιλάτες, γιόγκα, βάρη) μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο, να βελτιώσουν την κινητικότητα και να μειώσουν τα επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό. Χρειάζεται όμως προσοχή για την αποφυγή τραυματισμών, γι’ αυτό το λόγο προτείνονται μορφές άσκησης, όπως το κολύμπι και το πιλάτες που γυμνάζουν ομοιόμορφα το σώμα με μικρή πιθανότητα τραυματισμών. Η καλή συνεργασία ρευματολόγου, φυσιοθεραπευτή ή και γυμναστή μπορεί να προσφέρει πολύ σημαντικά οφέλη.
Υπάρχουν τροφές που πρέπει να τρώω ή να αποφεύγω;
Η καλή διατροφή είναι η βάση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος. Μια ισορροπημένη δίαιτα με αποφυγή ζάχαρης και επεξεργασμένων τροφίμων, διατήρηση ενός καλού σωματικού βάρους, αποφυγή αλκοόλ και διακοπή του καπνίσματος μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα φλεγμονής και να βελτιώσουν την ποιότητα της υγείας των ασθενών με ρευματολογικές παθήσεις.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγεία σας, εδώ.
